مقایسه بورس تهران با بازارهای جهانی

بورس اوراق بهادار تهران در قیاس با بورس‌های کشورهای توسعه یافته با مشکلاتی در حوزه‌های ساختار، شیوه‌های اداره و مقررات مواجه است.

روندهای قیمتی بازارهای مهم ایران و جهان

به گزارش گروه تلکس شانا به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد، یکی از روش‌های پیش‌بینی قیمت‌ها، نگاه به روند گذشته آنها است. بر این اساس در این گزارش روندهای قیمتی بازارهای مهم ایران و جهان به نمایش گذاشته شده‌ است. همچنین در متن مربوط به هر قسمت روند آتی قیمت‌ها براساس شواهد موجود پیش‌بینی شده‌ است.

بازار سهام
ادامه رکود در بورس تهران
روز گذشته، بازار سهام در فضایی نسبتا منفی آغاز به کار کرد؛ هرچند مسیر افت قیمت‌ها شتاب بیشتری به افت رقم شاخص داده بود، اما حمایت سهامداران حقوقی از برخی نمادهای بزرگ بورس مانع از ریزش سنگین آن شد. به این ترتیب، در پایان دماسنج بازار سهام افت 24 واحدی (معادل 04/ 0 درصد) را تجربه کرد؛ در این شرایط، شاخص کل هم وزن (اثرگذاری یکسان نمادهای بورسی در محاسبه آن) با افت سنگین‌تری، معادل 4/ 0درصد مواجه شد که حمایت نمادهای بزرگ بورسی از شاخص کل را تایید می‌کند. نبود چشم‌انداز واضح از وضعیت اقتصادی از یکسو و ریسک گریزی سرمایه گذاران از سمت دیگر مهم ترین عوامل رکود فعلی بازار سهام محسوب می‌شوند که حجم معاملات را به حداقل خود رسانده‌اند. با این حال، مناسب بودن سطح عمومی قیمت‌ها در بازار سهام مانع ریزش‌های سنگین می‌شود و روند کم‌نوسان سناریوی محتمل‌تری است.

بازار ارز
صعود ارز با تداوم رشد تقاضا
دیروز، هر دلار آمریکا با رشد 20 تومانی به نرخ 3490 تومان معامله شد. پیش تر به روند افزایش تقاضا در ماه‌های پس از حصول توافق هسته‌ای اشاره شده بود که روند روزهای گذشته نیز بر تداوم رشد تقاضا دلالت دارد. کاهش انتظارات از افت قیمت دلار تا حدودی تقاضا را در بازار ارز تقویت کرده و هیجاناتی را وارد بازار ارز کرده است به‌صورتی که روز گذشته برخی معامله‌گران ایذایی از ساعت 14 تا 16 اقدام به خریداری ارز کردند و باعث رشد نرخ دلار شدند. علاوه بر تقاضای مزبور، گفته‌هایی مبنی بر کمتر بودن قیمت طلا در بازار ترکیه نسبت به کشورمان، باعث افزایش تقاضای خرید ارز شده است. با این حال، انتظار می‌رود با نزدیک شدن به سطح روانی 3500 تومانی، فعالیت صرافی‌های بانک‌ها به‌عنوان عرضه‌کننده نیز افزایش یابد و مجددا نرخ‌ها تعدیل شود.

بازار سکه
اهرم‌های ضعیف رشد قیمت سکه
دیروز هر سکه طرح جدید با رشد 4 هزار تومانی به قیمت 925 هزار تومان معامله شد. با توجه به رشد 20 تومانی دلار و همزمان افزایش نسبی قیمت اونس طلا، قیمت سکه نیز تقویت شد؛ با این حال، همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شده بود همچنان واکنش سکه نسبت به بازارهای اثرگذار کُند ارزیابی می‌شود. موضوعی که باعث به وجود آمدن حباب منفی (کمتر بودن قیمت بازاری از ارزش ذاتی) سکه شده است؛ به‌طوری که سکه در زمان تنظیم این گزارش حدودا 15 هزار تومان کمتر از ارزش ذاتی خود معامله می‌شد. در شرایط کنونی، نوسانات شدید اونس به علت جدال عوامل مثبت و منفی دور از انتظار است. دلار نیز با وجود رشد روز گذشته، به سطح مقاومتی 3500 تومانی نزدیک می‌شود، در نتیجه انتظار می‌رود سکه نیز وضعیت نوسانی زیادی را تجربه نکند.

بازار طلای جهانی
تقویت اونس با سیگنال‌های اقتصاد آمریکا
دیروز ساعت 16:30، اونس طلای جهانی به قیمت 1144دلار معامله ‌شد. جمعه انتشار آمار اشتغال آمریکا از دو جهت بر بازار اونس اثرگذار شد؛ از سویی کمتر از پیش بینی‌ها بودن میزان اشتغال زایی باعث افت شاخص دلار شد (عامل مثبت برای طلا). از سمت دیگر، تقویت احتمال تداوم سیاست‌های انبساطی فدرال رزرو باعث حرکت معامله‌گران به سمت سرمایه‌های پرریسک تر و رشد بازارهای جهانی سهام شد (فشار بر قیمت طلا). با این حال روز گذشته، گزارش کسری تجاری آمریکا برای ماه آگوست افزایش 6/ 15 درصدی را نشان می‌داد که بیشترین مقدار از مارس محسوب می‌شود و عمدتا به علت کاهش صادرات این کشور (هم به علت ضعف اقتصاد چین و هم بالا بودن ارزش دلار) بود. این عامل نیز به تقویت بیشتر قیمت طلا کمک کرد، زیرا همچنان تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ سود، بیشتر مورد توجه معامله‌گران فلز زرد است.

بازار اوراق مسکن
رشد تقاضا در قیمت‌های پایین
روز گذشته، اوراق تسهیلات مسکن اسفند 92 (تسه9212) با رشد 7/ 4درصدی به قیمت 66 هزار و 340 تومان معامله شدند. این در شرایطی بود که در برخی سررسیدهای جدیدتر، قیمت‌های بالای 70 هزار تومان نیز تجربه شد. با توجه به انقضای دوساله اوراق تسهیلات مسکن، اوراقی که جدیدتر منتشر می‌شوند مقایسه بورس تهران با بازارهای جهانی عموما قیمت‌های بالاتری دارند. از سوی دیگر، روز گذشته جلسه شورای پول و اعتبار برگزار نشد؛ عدم برگزاری این جلسه که انتظار می‌رفت موضوع اصلی آن بررسی کاهش یا عدم کاهش نرخ سود بانکی باشد موجب شد تا این مساله به تعویق بیفتد. بنابراین، متقاضیان اوراق تسهیلات مسکن همچنان «تسه»ها را با نرخ‌های سود واقعی کمتر از 20 درصد، در مقایسه با سایر تسهیلات بانکی جذاب ارزیابی کردند، هرچند این مساله یکی از جذابیت‌های خرید اوراق مزبور بود، اما جهش مداوم قیمت‌ها دور از انتظار ارزیابی می‌شود.

بازار نفت
رشد نفت در بازار خرسی
دیروز ساعت 16، هر بشکه نفت خام آمریکا به قیمت 4/ 46 دلار معامله می‌شد. با وجود تداوم فشار عوامل بنیادین، روزهای گذشته چند عامل باعث رشد مقطعی نفت شده‌اند. تقویت احتمال تداوم سیاست انبساطی فدرال رزرو به علت ضعف آمارهای اقتصادی، رشد بازارهای سهام جهانی و افت شاخص دلار، رشد قیمت نفت را رقم زدند. عامل دیگر، رشد 3 درصدی قیمت بنزین آمریکا در معاملات چهارشنبه بود که کم شدن ظرفیت پالایشگاه ها، انتظار تداوم کمبود عرضه بنزین را ایجاد کرده است. همچنین، درخواست روسیه برای دیدار با اعضای اوپک جهت کنترل بازار نفت می‌تواند خوش بینی‌هایی را در این بازار ایجاد کند، هرچند نشست‌های پیشین آنها نتیجه‌ای نداشت. در این میان، به گفته مدیرعامل شل «تداوم قیمت‌های پایین، با تشدید مشکل نقدینگی و حذف تولیدکنندگان غیراوپک (نفت‌های غیرمتعارف با هزینه بالا)، می‌تواند بازگشت دوباره قیمت‌ها را موجب شود».

اتفاق نامعمول در بازار رمزارزها/ تفاوت رفتار بیت کوین و اتریوم

قیمت بیت کوین با شیب ملایم و اتریوم با شیب زیاد در حال ریزش است.

به گزارش اکوایران و به نقل از اقتصادنیوز ؛ بیت کوین مقایسه بورس تهران با بازارهای جهانی با ورود به کانال 28000 دلار، یک قدم دیگر به اهداف قیمتی پایینی که برای آن ترسیم شده نزدیک شد. اما به نظر می رسد اتریوم برای ثبت کف های قیمتی جدید، عجله بیشتری دارد.

دو ماه قبل بود که بیت کوین با ثبت قیمت 47883 دلاری، به روند صعودی کوتاه مدت خود پایان داد و از همان زمان تا به حال، این ارز وارد یک روند نزولی شده که انتهای آن مشخص نیست.

بیت کوین امروز با افت کمتر از یک درصد، در حدود قیمت 28700 دلار معامله می شود. بازدهی هفتگی بیت کوین به منفی دو درصد رسیده و قیمت روز به روز به سمت اعداد پایین تر حرکت می کند.

البته در میان روزهای منفی، روزهایی هم هستند که قیمت بیت کوین رشد می کند اما پس از هر رشد، یک فشار فروش جدید شکل می گیرد و قیمت دوباره به سمت پایین هدایت می شود.

امروز ارزش معاملات بیت کوین 31 میلیارد دلار بوده و ارزش بازار آن هم به 548 میلیارد دلار رسیده است.

عجله اتریوم برای سقوط

اتریوم در چند روز گذشته روند عجیبی داشته و نسبت به بیت کوین با شیب بیشتری مسیر نزولی را طی کرده. معمولا افت و رشد اتریوم و بیت کوین با یکی دو درصد اختلاف، در یک محدوده است اما این بار اتریوم مسیر خود را از بیت کوین جدا کرده و برای رسیدن به قیمت های پایین تر، عجله بیشتری دارد.

اتریوم امروز با افت حدود 1.5 درصدی، در حدود قیمت 1750 دلار معامله می شود. نکته با اهمیت اینجاست که در حالی که بیت کوین در یک هفته گذشته تنها 2 درصد افت کرده، اتریوم با کاهش قیمت 11 درصدی طی همین مدت مواجه شده که خلاف روال همیشه است.

ارزش معاملات اتریوم در شبانه روز گذشته 19 میلیارد دلار بوده و ارزش بازار این آلت کوین به 212 میلیارد دلار رسیده است. ارزش بازار اتریوم زمانی به نصف ارزش بازار بیت کوین رسیده بود اما حالا فاصله ارزش بازار این دو ارز محبوب، در حال بیشتر شدن است و هم اکنون ارزش بازار اتریوم معادل 38 درصد ارزش بازار بیت کوین است.

وضعیت آلت کوین ها چطور است؟

امروز وضعیت آلت کوین ها منفی است. تعداد نمادهای مثبت، کمتر از منفی ها است اما فشار فروش هم در بازار خیلی بالا نیست.

در میان نمادهای مثبت، دوج کوین بیشترین رشد را داشته که حدود 5 درصد افزایش قیمت را نمایش می دهد. تزوس هم با رشد 4 درصدی، دومین بازده بالا را در فهرست 50 ارز برتر بازار داده است.

در میان نمادهای منفی Klaytn با افت 6 درصدی و اینترنت کامپیوتر با افت 5 درصدی، بیشترین کاهش قیمت را داشته اند. مونرو و نیر پروتکل هم 4 درصد کاهش قیمت را ثبت کرده اند.

کاهش 27 درصدی ارزش معاملات

ارزش مقایسه بورس تهران با بازارهای جهانی بازار ارزهای دیجیتال نسبت به روز گذشته کمتر از یک درصد افت کرده و به عدد 1.19 تریلیون دلار رسیده است. ارزش معاملات هم 27 درصد کاهش داشته و عدد 76 میلیارد دلار را نمایش می دهد.

ارزش معاملات دیفای در یک شبانه روز 5 میلیارد دلار بوده و 67 میلیارد دلار هم در استیبل کوین ها معامله شده است.

معاون بازار بورس تهران عنوان کرد: تنوع ابزارهای مالی؛ سد محکم ریسک های بورسی

به گفته پارچینی، تنوع ابزارهای مالی در بورس تهران شرایطی را فراهم آورده که سرمایه گذاران متحمل کم ترین ضرر در شرایط نامناسب شوند. اما شرط کسب سود از این ابزارها دریافت آموزش های دقیق از متخصصین مربوطه است.

به گزارش خبرطلایی به نقل از روابط عمومی بورس تهران و به نقل از سنا، مهدی پارچینی سرپرست معاونت بازار بورس تهران با اشاره به عرضه های اولیه در بورس تهران گفت: زمان عرضه اولیه تنها منوط به شرایط کلی بازار نیست، بلکه عواملی چون شفافیت صورت های مالی شرکت ها، رفع ابهام در نرخ خوراک بسیاری از شرکت ها حائز اهمیت است، که می تواند عرضه های اولیه در بورس را به تاخیر بیاندازد.

وی در ادامه با اشاره به کیفیت مطلوب گزارش های ۹ ماهه منتشر شده طی روزهای اخیر بیان کرد: بسیاری از شرکت ها با تجارب کسب شده از تحریم های دوره های قبل توانسته اند راه های خروج از تحریم را بیابند. در نتیجه تهدید چندانی نه از نظر صادرات و نه تولید برای آن ها وجود ندارد.

پارچینی همچنین بیان کرد: این امیدواری وجود دارد که در این دوره از تحریم ها، چالش های سال های قبل برای شرکت ها تکرار نشود. بسیاری از شرکت ها بعد از گذشت ادوار تحریمی گذشته آموخته اند که در مواجهه با تحریم ها از چه روش هایی استفاده کنند تا ضرر کمتری را متحمل شوند.

وی افزود: از سوی دیگر سازوکارهای تجاری میان دولت ایران و کشور های اروپایی نیز موضوع بسیار مهمی است. اگر دولت بتواند از فرصت به وجود آمده استفاده لازم را داشته باشد، به نظر می رسد تهدید جدی در کمین اقتصاد نبوده و بار دیگر شاهد رونق تجارت در ایران باشیم.

سرپرست معاونت بازار بورس تهران در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به روند قیمت کالاهای مهم در بازارهای جهانی بیان کرد: طی چند سال اخیر رشد قیمت جهانی در کالاهای پایه، اهرم بسیار مهمی در رشد قیمت صنایع کالامحور بورس تهران بوده است. به این ترتیب هرگونه نوسان قیمتی در این بازارها می تواند بازار سهام را متاثر کند.

وی در این زمینه توضیح داد: با وجود اظهارات برخی مقامات اقتصادی در خصوص ریسک کاهش رشد اقتصادی دنیا طی سال ۲۰۱۹ به نظر می رسد، عوامل بازدارنده این افت نقش مهمی را ایفا کنند. تمدید آتش بس میان آمریکا و چین و کاهش نگرانی ها از تداوم جنگ تجاری موضوع بسیار مهمی است که می تواند نوسان قیمت کالاهای اساسی را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

پارچینی عملکرد دفاعی بازار در برابر عوامل سیستماتیک را نیز این چنین شرح داد: اگر هر گونه ریسک سیستماتیک در بازار سهام ایجاد شود، استفاده از ابزار مختلف است که می تواند با پوشش ریسک مناسب مانع از زیان آوری سرمایه گذاران شود.

وی افزود: اگر طبق گفته های کریستین لاگار در سال میلادی جدید شاهد کاهش رشد اقتصادی باشیم، تنها راه عبور از افت سنگین بازارها استفاده از ابزارها با پوشش ریسک بالاست. این موضوع نه تنها در ایران، بلکه در تمام بورس های مهم جهانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

وی در پایان بیان کرد: در بُعد اقتصاد کلان، رخدادهایی از قبیل افت یکپارچه بورس های جهانی و قیمت جهانی نفت وجود دارد که می تواند بر عملکرد بورس تهران اثرگذار باشد. در این مورد باید سیاست های دولت را مدنظر قرار داده و بر آن اساس اقدام به سرمایه گذاری کنیم.

بازار سرمایه در حالت انتظار

به گزارش پایگاه خبری تجارت طلایی،حسین خزلی خرازی، کارشناس و فعال بازار سرمایه، با اشاره به اُفت و خیزهای چند هفته گذشته شاخص بورس، اظهار کرد: (بورس) در روز‌های اخیر بعد از نزول ۱۵ درصدی شاخص کل، به حالت صبر و انتظار یا به اصطلاح بورسی ها، مشاهده در آمده است.

وی افزود: نمی توان شرایط فعلی را منفی و زیان بار برای سرمایه گذاران تلقی کرد، بلکه شرایط فعلی بورس به حالت خنثی و بدون ضرر و سود در آمده است، تنها اتفاقی که کمی سرمایه گذاران را نگران کرده حجم معاملاتی است که نسبت به ماه‌های قبل به شدت کاهش یافته است.
بیشتر بخوانید: چگونگی فعالیت در بازار بورس به زبان ساده/ با سرمایه اندک خود، در سرمایه‌گذاری‌های بزرگ شریک شوید

کارشناس و فعال بورس با بیان اینکه ابهام‌های اساسی در روابط بین الملل، موضوع تحریم‌ها و اثر آن بر صنایع ایرانی وجود دارد، گفت: تحریم به عنوان مانع اصلی در معاملات بورس در نظر گرفته نمی شود، بلکه رشد شدید نرخ دلار و نگرانی از کشش پذیر بودن قیمت کالا‌ها، ابهاماتی را برای خریداران سهام ایجاد کرده که همین امر به عنوان یکی از دلایل ریزش شاخص بورس مطرح می شود.

وی در پایان ابراز کرد: شرایط بازار سرمایه ایران خوب و و بشدت قابل توسعه است، زیرا در یکسال گذشته شاخص کل بورس شاهد رشد ۱۰۲ درصدی بوده است، اما همیشه یک اصل در بورس اتفاق می افتد و آن هم این است که هر صعود تندی می‌تواند نزول تندی را به همراه داشته باشد.

تقریبا به مدت دو هفته است که شاخص بورس اوراق بهادار با روند ریزشی و یا صعود در ابتدا و نزول در پایان همراه می شود که این موضوع نگرانی زیادی را برای سرمایه گذاران در این بازار در پی داشته است.اما کارشناسان این حرفه معتقدند دلیل این ریزش انتظار بازار سرمایه برای بررسی شرایط است.

مقایسه ساختار بازار سرمایه کشورمان با کشورهای توسعه یافته / ١٢ انحراف بورس از خط‌کش جهانی

بورس اوراق بهادار تهران در قیاس با بورس‌های کشورهای توسعه یافته با مشکلاتی در حوزه‌های ساختار، شیوه‌های اداره و مقررات مواجه است.

«دنیای اقتصاد» در این گزارش به بررسی تفاوت‌های عمده بورس کشورمان و سایر بورس‌های پیشرفته می‌پردازد. بررسی‌ها نشان می‌دهند عدم استقلال مدیریتی و نقش پررنگ دولت، قوانینی چون حجم مبنا و دامنه نوسان و محدودیت‌هایی در حوزه سهام شناور، پایین بودن گردش مالی و تعداد سهامداران از جمله موانعی هستند که با رفع آنها مسیر توسعه بورس بیش از پیش هموار خواهد شد.

استقلال بازار سهام از طریق بررسی چند عامل قابل تحلیل است. استقلال در حوزه اقتصادی با تامین منابع مستقل حاصل می‌شود به شکلی که سازمان‌های درگیر در بورس از منابع مالی دولت استفاده نکنند. بورس اوراق بهادار تهران اما از این نظر مستقل نیست زیرا به کمک‌های مالی دولت وابسته است.

از سوی دیگر یکی از ویژگی‌های استقلال بورس‌ها، استقلال سیاسی از دولت است به شکلی که سازمان و نهادهای مربوط به بازار سرمایه بتوانند به شکل مستقل و به دور از نفوذ دولت تصمیم‌گیری کنند. به باور بسیاری از کارشناسان قانون فعلی بازار سرمایه به شکلی تدوین شده که شورای عالی بورس و اعضای سازمان بورس از طریق دولت منصوب می‌شوند و به این ترتیب بازار سهام کشور از استقلال واقعی سیاسی برخوردار نیست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد سهامداران عمده در بسیاری از شرکت‌های بزرگ بورس تهران دولتی یا شبه‌دولتی هستند به شکلی که عمده سهام این شرکت‌ها در اختیار نهادهای معدود دولتی همچون بانک‌ها، ‌صندوق‌های بازنشستگی و سایر نهادهای مشابه است. به این ترتیب وابستگی شدید بازار سهام به شبکه بانکی و دولت باعث شده سازمان‌های کوچک‌تر بخش خصوصی و نهادهای تامین مالی مستقل قادر به رقابت با این نهادها نباشند و از وارد کردن سرمایه‌های قابل توجه به بورس بپرهیزند. در حالی که این نهادها در سایر بورس‌های جهان باید با سهامداران خرد یا موسسات و نهادهای مالی در سطح خود رقابت کنند. رقابتی که انگیزه فعالیت را برای آنان افزایش می‌دهد.

بورس تهران در حوزه ارتباطات بین‌المللی با محدودیت‌هایی جدی مواجه است. ریال واحد پول کشور، به‌عنوان پول بین‌المللی شناخته نمی‌شود و این عامل جذابیت سهام بورس تهران را در بازارهای بین‌المللی کاهش می‌دهد. بخش دیگری از محدودیت‌های ارتباطات بین‌المللی تحت تاثیر عوامل اقتصادی و سیاسی است. از یکسو روابط سیاسی کشور در سال‌های گذشته در این باره نقشی محدود‌کننده ایفا کرده‌اند و از جهت دیگر توسعه‌نیافته بودن زیر‌ساخت‌های اقتصادی امکان مبادلات گسترده جهانی را کاهش داده است.

رفع تحریم‌ها یکی از مواردی است که در این شرایط می‌تواند زمینه مناسبی را برای بهبود وضعیت بورس تهران ایجاد کند. به‌طوری که ارتباط بیشتر با بورس‌های بین‌المللی و حتی امکان معامله سهام شرکت‌ها در چند بازار می‌تواند زمینه‌های توسعه بازار سهام در جامعه جهانی را فراهم کند. این موضوع نه تنها به افزایش عمق بازار کمک می‌کند، بلکه اطمینان سرمایه‌گذاران برای ورود را نیز بهبود می‌بخشد.

بورس تهران در قیاس با سایر بورس‌های جهان ابزارهای مالی بسیار محدودی در اختیار دارد. به‌عنوان نمونه می‌توان به مهجور بودن بازار بدهی در بورس اشاره کرد. در بازار سرمایه کشور، بازار سهام 60 برابر بزرگ‌تر از بازار بدهی است در حالی که در بورس‌های توسعه‌یافته جهان بازار بدهی نقش بسیار پررنگ‌تری دارد به شکلی که به‌صورت متوسط بازار بدهی در جهان دو برابر بازار سهام است. خلأ این ابزار در بورس کشور به اندازه‌ای عمیق است که تا پیش از انتشار اخیر اسناد خزانه، بازار بدهی در مفهوم متعارف آن که شامل امکان داد‌و‌ستد و تعیین نرخ سود بر‌اساس مکانیزم بازار است، اساسا وجود نداشت.

در بازار سهام کشور حجم معاملات نسبت به ارزش بازار در مقایسه با بورس‌های قدرتمند جهان بسیار پایین است. بر اساس تعریف، نسبت ارزش کل معاملات در یک دوره مشخص به ارزش کل بازار در همان دوره را نسبت گردش مالی ‌گویند ( turn over ). گردش مالی در بورس‌های جهان به شکل متوسط از یک بیشتر است؛ یعنی مجموع ارزش معاملات یک سال تقسیم بر متوسط ارزش بازار در آن یک‌سال بزرگ تر یا مساوی یک است(در برخی بورس‌های معتبر جهان به بیش از 2 نیز می‌رسد). به این ترتیب هر سهمی در این بازار دست کم یک بار معامله شده است. اما این نسبت در بورس تهران کمتر از 2/ 0 درصد است. این نسبت یکی از معیارهای اصلی تعیین نقدشوندگی در بازار سهام است.

دلایل این رقم ناچیز را می‌توان دو عامل دانست. پایین بودن سهام شناور در بورس تهران را می‌توان به‌عنوان یکی از این عوامل مطرح کرد و از سوی دیگر پایین بودن نقدشوندگی و عمق کم بازار جذابیت خرید را کاهش و ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد. مساله‌ای که متعاقبا امکان افزایش نرخ گردش مالی را محدود کرده است.

بورس اوراق بهادار تهران از نظر ارزش بازار نسبت به تولید ناخالص داخلی نیز در رده بسیار پایینی قرار دارد. به‌عنوان مثال در کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه ( OECD ) متوسط این نسبت در پنج سال اخیر حدود 79 درصد بوده و این در حالی است که در بورس تهران، این رقم در همین بازه زمانی رقم 19 درصدی را نشان می‌دهد. رقم ناچیزی که نشان‌دهنده قدرت اندک بازار سهام کشور است. از طرف دیگر پایین بودن این نسبت که بیان می‌کند بازار سهام تا چه حد آینه اقتصاد یک کشور است، بیانگر این نکته است که بخش خصوصی سهم بسیار بزرگی از اقتصاد کشورمان ندارد.

حجم مبنا به حداقل تعداد سهامی اشاره دارد که باید در یک روز معامله شود تا تغییرات قیمت سهم در طول یک روز، به‌طور واقعی در قیمت‌ها اعمال شود. به عبارت دقیق‌تر، اگر حجم معاملات یک سهم کمتر از حجم مبنا باشد، میزان تغییرات ثبت شده در قیمت سهام، مقایسه بورس تهران با بازارهای جهانی ضریبی از تغییرات واقعی قیمت خواهد بود. این قانون برای کنترل رشد شدید قیمت سهام در سال 1382 به تصویب رسید. قانون حجم مبنا باعث ایجاد صف‌های خرید و فروش شده و باعث کاهش نقدشوندگی و بلوکه شدن سرمایه معامله‌گران در سهم‌ها می‌شود. از سوی دیگر تلاش برای کنترل قیمت‌ها از طریق این قانون در شرایط بازگشایی نمادها و گره‌های معاملاتی بدون کاربرد خواهد بود، به این ترتیب این قانون صرفا در کوتاه‌مدت قادر به کنترل قیمت‌ها است. دامنه نوسان نیز از دیگر قوانینی است که برای کنترل نوسانات شدید قیمتی و کاهش عکس‌العمل‌های هیجانی سهامداران به کار می‌رود (در حال حاضر دامنه نوسان 5 درصدی بر قیمت‌ها اعمال می‌شود). این قانون نیز عموما در سایر بورس‌های معتبر جهان اجرا نمی‌شود یا در کشورهای محدودی اعمال می‌شود که در اغلب آنها نیز دامنه نوسان از دامنه نوسان در بورس تهران بیشتر است (به‌عنوان نمونه می‌توان به بورس‌های کره و یونان اشاره کرد. بورس کره دامنه نوسان 15 درصدی خود را در سال 2014 به 30 درصد در سال 2015 تبدیل کرد. دامنه نوسان بورس آتن نیز 30 درصد است. این در حالی است که در بسیاری از بورس‌های معتبر جهان همچون بورس کشورهای آمریکا، آلمان و انگلستان دامنه نوسان قیمتی وجود ندارد). دامنه‌نوسان مانع از تنظیم طبیعی قیمت‌ها شده و باعث ایجاد قیمت‌های غیر‌واقعی در بازار می‌شود. از سوی دیگر این قانون نقدشوندگی بازار و حجم معاملات را به‌شدت کاهش می‌دهد. به این ترتیب کاهش سیالیت بازار باعث صدمه‌زدن به بورس تهران شده است. به این ترتیب امکان رسیدن به تعادل طبیعی میان فروشندگان و خریداران در بورس محدود شده است. صف‌نشینی نیز از آفت‌های دیگر این قانون است، گرچه این قانون برای جلوگیری از نوسانات قیمت در یک روز وضع شده اما مطالعات نشان می‌دهد قیمت‌ها در بازه زمانی بلندمدت نهایتا به سوی قیمت‌های تعادلی و طبیعی میل می‌کنند و این محدودیت‌ها صرفا زمان رسیدن به قیمت‌های تعادلی را افزایش می‌دهد.

سهام شناور آزاد، یعنی آن قسمت از سهام که قابلیت معامله شدن را به‌صورت آزادانه در بازار ثانویه دارد (کل سهام یک شرکت منهای سهام سهامداران عمده) یکی دیگر از معیارهایی است که بر نقدشوندگی و سودآوری شرکت‌ها اثرگذار است. تحقیقات نشان می‌دهد این مقیاس در زمره مقیاس‌های سنجش سیالیت و کارآیی بازارهای سهام جا دارد. یکی از دلایل پایین بودن نقدینگی در بورس تهران نیز کمبود سهام شناور است. عاملی که کم عمقی و نقد شوندگی بسیار پایین این بازار را تشدید کرده است. با وجود تاکید فراوان کارشناسان بر اثرات مثبت سهام شناور آزاد بالا اما در بازار سهام کشورمان، سهام شناور بسیار پایین‌تر از کشورهای توسعه یافته است (متوسط 20 درصد). این در حالی است که تحقیقات نشان می‌دهند متوسط این نرخ در بازارهای توسعه‌یافته و رو به رشد حدود 70 تا 90 درصد متغیر است. آماری که نشان‌دهنده فاصله عمیق کشور با استانداردهای جهانی است. ریشه وضعیت فعلی را می‌توان در چند عامل دید؛ یکی از این عوامل شیوه‌های نادرستی است که در حوزه خصوصی‌سازی به کار رفته‌اند. مساله‌ای که باعث شده شرکت‌های دولتی در اختیار نهادها یا سرمایه‌گذاران دولتی و شبه‌دولتی دیگر قرار گیرند و عدم خصوصی‌سازی واقعی موجب شده، مالکان عمده تمایلی به عرضه درصد بالای سهام در بورس نداشته باشند.

از سوی دیگر سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در این زمینه چندان سختگیری به خرج نمی‌دهد. تساهل سازمان به شکلی است که حتی درصدهای تعیین مقایسه بورس تهران با بازارهای جهانی شده سهام شناور بر اساس قوانین بورس تهران نیز چندان رعایت نمی‌شوند. اغماضی که در شرایط رکودی بازار به بهانه حمایت مالکان از سهام خود حتی شدیدتر می‌شود. به عبارت دقیق‌تر، شرکت‌ها بر اساس قوانین بازار ابتدا درصد سهام شناور تعیین‌شده را رعایت می‌کنند و در بورس عرضه می‌شوند، اما مجددا سهامداران عمده اقدام به خرید بخشی از سهام شناور می‌کنند؛ این مساله که عموما در شرایط رکودی مورد توجه منتقدان قرار می‌گیرد، بهانه‌ای چون حمایت از سهم به همراه دارد که به معنای عدم سختگیری در این خصوص است.

بر‌اساس آمار منتشره از سوی مدیریت امور ناشران شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) تعداد کدهای سهامداران بازارسرمایه در شهریور سال 94 از مرز 8 میلیون نفر گذشت. به این ترتیب با فرض فعال بودن تمام این کدها (در حالی که حدودا نیمی از این کدها فعال نیستند) نیز درصد سهامداران به جمعیت کشور حدودا 10 درصد خواهد بود. این در حالی است که در بورس‌های توسعه یافته این آمار بین 40 تا 50 درصد و در مواردی بیش از 50 درصد متغیر است.عامل پایین بودن سهام شناور آزاد که پیشتر به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت از جمله موانعی است که سر راه افزایش تعداد سهامداران بورس تهران قرار دارد. به جز این مساله می‌توان به فرهنگ سهامداری و شناخت بازار سهام نیز اشاره کرد. کشورهایی که در آنها تعداد سهامداران بخش قابل توجهی از جمعیت را تشکیل می‌دهند دارای فرهنگ قوی و سابقه طولانی سهامداری هستند. آموزش و ترویج سرمایه‌گذاری در بازار سهام از دیگر عواملی است که می‌تواند باعث افزایش اطلاعات و محبوبیت این بازار شود.

در بیشتر بورس‌های معتبر جهان شاهد تقسیم سود نقدی به شکلی که در بورس تهران به چشم می‌خورد، نیستیم. سود تقسیمی در بورس‌های توسعه یافته بسیار پایین است یا اساسا در بسیاری از دوره‌های مالی شرکت‌ها سودی تقسیم نمی‌کنند. این نسبت که در بازارهای سهام معتبر زیر 50 درصد است (کمتر از نیمی از سود محقق شده هر سهم تقسیم می‌شود) در بورس تهران به 75 درصد (یا حتی بیشتر) می‌رسد؛ رقمی که با استاندارد‌های جهانی فاصله‌ای قابل توجه دارد.

در بورس‌های توسعه یافته، اطمینان شرکت نسبت به سودآوری سرمایه‌گذاری در سهام شرکت، نسبت به بدیل‌های سرمایه‌گذاری سهامدار، باعث کم بودن این سود نقدی است. این مساله نشان می‌دهد شرکت‌ها در بورس کشور بهره‌وری بالایی ندارند و دارای مزیت نسبی در مقایسه با سایر فرصت‌های سرمایه‌گذاری نیستند. همچنین، سهم بالای سهامداران عمده در یک شرکت باعث می‌شود، آنها تمایل بیشتری به خروج سرمایه (از طریق پرداخت سود نقدی) داشته باشند که باعث شده است توجه کمتری به توسعه شرکت‌ها طی سال‌های اخیر شود.

در بورس تهران قیمت پایانی (قیمتی که نماد بر اساس آن بسته و در روز بعد بازگشایی می‌شود) با آخرین قیمت (قیمتی که آخرین معامله در آن صورت گرفته است) تفاوت دارد. این تفاوت در سایر بورس‌های جهان به چشم نمی‌خورد. در واقع، در بورس تهران میانگین قیمت معاملات در طول یک روز به‌عنوان قیمت پایانی ثبت می‌شود که با لحاظ کردن قانون حجم مبنا، بعضا قیمت پایانی سهام در بورس تهران با آخرین قیمت معامله اختلاف زیادی پیدا می‌کند. بر اساس این قانون سهمی که در ساعاتی از روز مورد اقبال معامله‌گران بوده اما در نهایت و در ساعات پایانی سقوط کرده است در روز آینده سقوط قیمتی را به شکل روشنی نشان نمی‌دهد. به این ترتیب میانگین قیمت‌های روزانه باعث می‌شوند قیمت پایانی در روز معاملاتی بعد واقعی نباشد. این در حالی است که تغییرات قیمت سهام به‌صورت لحظه‌ای بوده و اخبار ناگهانی که در طول روز منتشر می‌شوند می‌توانند نوسانات سنگینی را به قیمت‌ها وارد کنند. بنابراین مبنا قرار دادن قیمت میانگین، روند طبیعی قیمت‌ها را بر‌هم می‌زند. به‌عنوان مثال فرض کنید در بازار ارز، نرخ دلار در ساعات ابتدایی حدود 3000 تومان باشد، اما در ادامه به علت یک شوک قیمتی (مثلا نگرانی از سمت عرضه) نرخ‌ها تا 3500 تومان نیز افزایش یابند. حال اگر بازار ارز نیز مشابه بورس تهران عمل می‌کرد، باید قیمت پایانی روز را میانگینی از 3000 و 3500 تومان در نظر می‌گرفت که نشانه‌ای نادرست است. در شرایطی که نرخ پایانی بیانگر روند واقعی قیمت‌ها است، در نظر گرفتن میانگین قیمت‌ها، ذهنیت سرمایه‌گذاران را مخدوش می‌کند.