آموزش اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال

روند اصلی سهم یا دارایی ابزاری مهم برای اطمینان از درک صحیح اندیکاتور می‌باشد. برای مثال، یکی از مشهورترین تکنسین‌های بازار آقای کنستانس براون (Constance Brown) این ایده را ترویج داده که وضعیت فروش افراطی در روند صعودی بازار، ممکن است در محدوده‌ای بالاتر از 30% رخ دهد و وضعیت خرید افراطی در روند نزولی، در محدوده‌هایی پایین‌تر از 70% اتفاق می‌افتد.
همان طور که در نمودار زیر می‌بینید، در طی یک روند نزولی RSI به‌محدودهٔ 50% (به‌جای محدودهٔ 70%) رسید که می‌توانست توسط سرمایه‌گذاران به‌عنوان یک سیگنال قابل‌اتکا از وضعیت نزولی بازار مورد استفاده قرار گیرد. بسیاری از سرمایه‌گذاران یک خط روند افقی را در بین محدودهای 30% و 70% استفاده می‌کنند تا بتوانند زمانی که بازار در یک روند قدرتمند قرار دارد، نقاط خرید و یا فروش افراطی را بهتر تشخیص دهند. تنظیم سطوح خرید افراطی و یا فروش افراطی زمانی که قیمت یک دارایی و یا سهام در یک روند افقی طولانی‌مدت قرار گرفته، معمولاً ضروری نیست.

یک مفهوم مرتبط در استفاده از سطوح خرید افراطی یا فروش افراطی تمرکز بر روی سیگنال‌های معاملاتی و تکنیک‌هایی است که با روند مطابقت دارند. به بیان دیگر، سیگنال‌های صعودی زمانی که روند صعودی بوده و سیگنال‌های نزولی زمانی که روند نزولی است به شما کمک می‌کند تا در تلهٔ سیگنال‌های اشتباه تولیدشده توسط اندیکاتور RSI گیر نکنید.

آموزش اندیکاتور آر اس آی (RSI) و نحوه استفاده از آن در ترید + ویدئو

اگر به دنبال آموزش تحلیل تکنیکال باشید معمولا RSI یکی از ابتدایی ترین و مهمترین اندیکاتور هایی است که آن را می آموزید. معمولا در آموزش این اندیکاتور باور های غلطی معرفی می شود؛ مثلا اینکه اندیکاتور می تواند اشباع خرید یا فروش را نشان دهد و شما وقتی در منطقه اشباع خرید هستید باید بفروشید و اگر اشباع فروش وجود دارد باید خرید کنید.

بگذارید از اول روشن کنم که این باور اشتباه است و RSI به تنهایی چنین چیزی را نشان نمی دهد و شما تنها با این روش نمی توانید سود کسب کنید.
در این اندیکاتور به جز سطوح اشباع خرید و اشباع فروش خیلی چیزهای دیگر هم وجود دارد و من می خواهم هر آنچه که باید در مورد RSI بدانید را آموزش دهم. لطفا با من همراه باشید.

در این مقاله و ویدئو آموزشی یاد میگیریم چگونه از اندیکاتور RSI درست استفاده کنیم، چطور با آن معامله انجام دهیم و چگونه از سیگنال های نادرست آن اجتناب کنیم تا در محدوده های اشباع خرید یا فروش به مدت چند هفته یا چندین ماه گیر نیفتیم.

آنچه در این مقاله میخوانید :

ویدئو آموزش اندیکاتور RSI

RSI چیست؟

RSI یکی از محبوب ترین اندیکاتورهای تکنیکال است و به میزان افزایش یا کاهش بازار بستگی دارد. شاخص RSI عددی بین ۰ تا ۱۰۰ است که همواره متغیر است.

آر اس آی جز دسته های اسیلاتور ها محسوب میشود چرا که بین یک سطح ۰ تا ۱۰۰ نوسان میکند و نقاط بسیار مهم آن محدوده های ۳۰ و ۷۰ هستند.

در تایم فریم های کوتاهتر، RSI بسیار نوسانی عمل می کند و به طور مداوم قله های بلند و کف های پایین را ثبت کرده و سیگنال های متناقضی صادر می کند.

در بازارهای متعادل RSI سیگنال هایی ایجاد می کند در حالی که قیمت در یک رنج بدون مسیر مشخصی قرار دارد، پس اگر RSI را اشتباه به کار ببریم، برای معاملات بی فایده خواهد بود .

کاربرد های اندیکاتور RSI

خب حالا ببینیم تکنیک های اصلی مربوط به RSI چه هستند و چگونه می توان از آنها درست استفاده کرد?

تشخیص اشباع خرید یا اشباع فروش

استفاده از RSI برای کسب دید کلی از شرایط اسباع خرید یا فروش بازار مفید است، اما نباید از آن به عنوان یک سیگنال معاملاتی بدون تایید عامل های دیگر استفاده کرد .

اینکه بازار به منطقه اشباع خرید یا فروش رسیده به آن معنی نیست که قیمت فورا به مسیر مخالف بازخواهد گشت.

در دوره های روندهای قوی صعودی یا نزولی بازار می تواند به مدت چندین روز، چند هفته و یا حتی چندین ماه در منطقه اشباع باقی بماند.

به این مثال توجه کنید:

یک موقعیت شرت در اینجا تصمیم بسیار بدی است زیرا قیمت همچنان به افزایش شدید خود ادامه داده است.

نکته مهمی که می توانید برای افزایش شانس خود در معاملات در سطوح اشباع خرید یا فروش به کار بگیرید این است که سطوح مقاومت و حمایت را با RSI ادغام کنید و به دنبال مناطقی بگردید که RSI با محدوده های مقاومتی و حمایتی قوی تلاقی کرده است.

با توجه به نکته بالا ، RSI اشباع خرید در سطح ۷۵ معنی خاصی ندارد اما اگر RSI 75 باشد و قیمت در یک سطح مهم مقاومتی قرار گرفته باشد، احتمال یک شرت موفق بیشتر می شود.

بیایید یک مثال ساده را ببینیم:
در نمودار ۳۰ دقیقه ای سهام اپل RSI به سطح ۷۰ رسیده و قیمت در یک سطح مقاومتی قرار گرفته که با منطقه شکست قیمت قبلی نیز همزمان شده است. پس آموزش اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال ما در اینجا ۳ محرک مهم در این منطقه داریم. در منطقه برخورد یک شرت بی فکرانه وجود دارد.

در نمودار ۳۰ دقیقه ای سهام اپل RSI به سطح ۷۰ رسیده و قیمت در یک سطح مقاومتی قرار گرفته که با منطقه شکست قیمت قبلی نیز همزمان شده است.

همچنین در نمودار مربوط به سهام تسلا نیز چنین معاملاتی وجود دارد. قیمت حمایت را به سمت پایین شکسته و به سطح شکست بازگشته است RSI هم در منطقه اشباع خرید قرار گفته است به محض اینکه قیمت به آن منطقه رسیده نتوانسته بالاتر برود و مسیر نزولی خود را ادامه داده است.

در نمودار مربوط به سهام تسلا نیز چنین معاملاتی وجود دارد. قیمت حمایت را به سمت پایین شکسته و به سطح شکست بازگشته است RSI هم در منطقه اشباع خرید قرار گفته است به محض اینکه قیمت به آن منطقه رسیده نتوانسته بالاتر برود و مسیر نزولی خود را ادامه داده است.

به خاطر داشته باشید که بازار بی نقص نیست و همیشه قیمت در سطوح حمایتی متوقف نمی شود.

در اینجا یک مثال خرید داریم:

در اینجا چند شکست غیرواقعی و فعال شدن حد ضرر را می بینیم اما قیمت بازگشته است.

اگر کمی به عقبتر برویم یک فرصت خرید دیگر نیز می بینیم، زمانی که RSI در حال اشباع فروش بوده و قیمت به حمایت رسیده است.

اگر کمی به عقبتر برویم یک فرصت خرید دیگر نیز می بینیم، زمانی که RSI در حال اشباع فروش بوده و قیمت به حمایت رسیده است.

یافتن واگرایی بین RSI و قیمت

یکی از مهمترین کاربردهای دیگر RSI یافتن واگرایی بین RSI و قیمت است.

با این وجود، وقوع یک واگرایی بین RSI و قیمت یک سیگنال استثنایی نیست.

تنها به این خاطر که واگرایی RSI در نمودار رخ داده نباید وارد یک موقعیت معکوس شوید.

بسیاری از معامله گران تازه کار در اینجا خرید می کنند و به سرعت متوقف می شوند چون قیمت به افت شدید خود ادامه می دهد.

پس با چشم بسته به خاطر واگرایی معامله نکنید و به رفتار قیمت هم برای تایید آن توجه نمایید.

یک روش معتبر برای معامله با واگرایی RSI این است که تا شکست خط آموزش اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال روند صبر کنیم. در ویدئو آموزشی این اندیکاتور مثالی برای این روش آورده شده.

دریافت سیگنال سطح ۵۰

یک استراتژی دیگر برای کاربرد RSI این است که سیگنال ها را در سطح ۵۰ دریافت کنیم.

زمانی که اندیکاتور RSI به بالای ۵۰ می رسد سیگنال خرید صادر می شود و زمانی که RSI به زیر ۵۰ می رسد سیگنال فروش ایجاد می شود.

این باعث می شود برخی از افراد فکر کنند وقتی RSI از ۵۰ بالاتر می رود روند صعودی است و زمانی که RSI به زیر سطح ۵۰ می رسد روند نزولی است. اما باید بدانید که اندیکاتور RSI در شرایط روند، سیگنال های خوبی ارائه می کند.
اما در شرایطی که بازار روند ندارد چه طور؟
ممکن است در این شرابط به تصمیمات اشتباهی منجر شود. بنابراین سعی کنید از این روش تنها زمانی استفاده نمایید که بازار دارای روند است.
برای بهبود سیگنال های ارائه شده توسط اندیکاتور RSI می توانید یک میانگین متحرک به این اندیکاتور اضافه نمایید.

با اضافه کردن میانگین متحرک به RSI می توانید نقاط تلاقی را بیابید تا سیگنال های با کیفیت تری داشته باشید.

زمانی که قصد معامله با تلاقی میانگین متحرک و RSI را دارید باید به یک نکته مهم توجه کنید:
برخورد در زمان هایی که بازار دارای روند است نشانگر حرکات خوبی می باشد، اما زمانی که بازار در حال رنج زدن است این روش به ضررهای زیاد در معاملات منجر می شود.
وقتی میانگین متحرک با دوره زمانی طولانی تر به RSI اضافه گردد عملکرد بهتری نسبت به میانگین متحرک کوتاه مدت خواهد داشت و سیگنال های نادرست کمتری ایجاد خواهد کرد.

پس به طور مثال به جای اضافه کردن یک میانگین متحرک ۱۰ روزه در RSI از یک میانگین متحرک ۵۰ روزه یا ۱۰۰ روزه استفاده کنید و ببینید بازار به شما چه می گوید.

اندیکاتور RSI برای رسم خطوط روند نیز می تواند مفید باشد. تکنیک رسم خطوط روند فردی است و روش علمی ثابتی ندارد. روش آن ساده است: شما باید خطی مستقیم در نمودار RSI بکشید و در روند صعودی نقاط حمایتی و در روند نزولی نقاط مقاومت را بهم وصل کنید.

یک خط روند معتبر باید دو یا چند نقطه حمایت را که نشان دهنده روند هستند به هم وصل نماید.

نکته ای که باید در نظر داشته باشید این است که اگر شروع به رسم خط روند در تایم فریم های کوتاه کردید این درست عمل نخواهد کرد. در این صورت نوسان زیاد است و سیگنال های غلط بسیاری را به دست خواهید آورد. پس هرگز از این روش در تایم فریم های کمتر از یک ساعته استفاده نکنید.

از آنجا که RSI یکی از محبوب ترین اندیکاتورهاست، تریدرها همیشه با توجه به تایم فریم یا روش معاملاتی خاص خود در حال تغییر تنظیمات RSI خود می باشند. اکثرا از تنظیمات اولیه RSI بر روی دوره ۱۴ روزه استفاده می کنند. شاخص آر اس آی ۷ و ۵۰ نیز از دوره های محبوب تریدرها می باشند.

• دوره های کوتاه RSI یعنی کمتر از بسیار حالت نوسانی دارند و سیگنال های نادرست بسیاری ایجاد می کنند.
• دوره های طولانی تر یعنی بالای ۲۰ خطوط صاف تری ایجاد می کنند که این سیگنال های کمتر ولی با دقت بیشتری را فراهم می کند.

مزیت ها ومعایب استفاده از اندیکاتور RSI

RSI در شرایط بازار روندی با ترکیب با میانگین متحرک خوب عمل می کند. همچنین در یافتن واگرایی ها در نمودار و مناطق اشباع خرید و فروش بسیار عالی عمل می کند.
اما از آنجا که RSI یک اندیکاتور تاخیری است و همه داده های موردنیاز برای یک تحلیل کامل از رفتار قیمت را دربر نمی گیرد باید در کنار ابزارهای دیگر مورد استفاده قرار بگیرد.

آموزش و تنظیمات اندیکاتور آر اس آی (RSI) با فیلم آموزشی

اندیکاتور RSI (بخوانید آر اس آی) جزو دسته نوسانگرها است. نوسانگرها اندیکاتورهایی هستند که در پایین نمودار رسم می‌شوند و بر حسب پرایس اکشن بین دو سطح صفر و صدی یا مانند آن نوسان می‌کنند. در کل از نوسانگرها برای تشخیص چیزهای مختلفی استفاده می‌شود، مانند قدرت روند، میانگین نوسانات قیمت، حد حمایت و مقاومت و دیگر خصوصیات نمودار معاملاتی که برای تصمیم‌گیری شما مهم هستند. اگر بر اساس تحلیل تکنیکال معامله می‌کنید، تحلیل الگوهای شمعی و اندیکاتورها برای شما ابزارهایی ضروری هستند. RSI جزو اندیکاتورهای بسیار مهمی است که در اغلب تحلیل‌های بازار که توسط متخصصین انجام می‌شود نام آنرا مي‌شنوید.

✅✅✅ می‌توانید با دیگر اندیکاتورهایی که در تشخیص قدرت روند به شما کمک می‌کنند نیز آشنا شوید: آموزش اندیکاتور ADX (ای دی اکس)

فیلم آموزشی اندیکاتور RSI

این فیلم کوتاه ترسیم، تنظیمات اندیکاتور RSI در متاتریدر را برای شما توضیح می‌دهد و مثال‌هایی از نحوه سیگنال‌گیری با RSI ارائه می‌کند.

معرفی اندیکاتور RSI یا آر اس آی

نام اندیکاتور RSI یا Relative strength index را به فارسی می‌توان شاخص قدرت نسبی ترجمه کرد. دقیقا این کاری است که این اندیکاتور انجام می‌دهد: یعنی به شما می‌گوید روندی که شاهد آن هستید تا چه حد قدرت یا اصطلاحا مومنتوم دارد، اما این قدرت را به طور نسبی بر حسب روندهای پیشین نشان می‌دهد. در کل اغلب نوسانگرها همین خاصیت را دارند، یعنی مقادیر نسبی به شما می‌دهند که باید آنها را بر اساس گذشته نمودار تعبیر کنید.

برای توضیح ساده و شفاف مفهوم مومنتوم می‌توان گفت که مومنتوم همان شتاب تغییر قیمت است. هر چه نمودار شیب تندتری داشته باشد یعنی مومنتوم بیشتر است.

کار دیگری که اندیکاتور RSI انجام می‌دهد این است که به شما در تشخیص نقاط معکوس شدن روند کمک کند.

زمانی که در بازاری مانند سهام، فارکس، کریپتو یا غیره، قیمت کالا بیش از حد بالا رفته باشد به احتمال زیاد به سطح مقاومتی برخورد خواهد کرد و سپس روند نزولی خواهد یافت. همچنین اگر بیش از حد فروخته شده و پایین رفته باشد، احتمالا پس از برخورد به سطح حمایتی جهت نمودار تغییر خواهد کرد و روند صعودی خواهد شد.

با استفاده از اندیکاتور RSI می‌توان تا حدی این نقاط حمایتی و مقاومتی که نقش محور را ایفا می‌کنند، یعنی روند قیمت در آنها معکوس می‌شود را شناسایی کرد.

اندیکاتورRSI در سال ۱۹۷۸ توسط شخصی با نام ویلدر در کتابی به عنوان «مفاهیم جدید در سیستم‌های معاملاتی تکنیکال» معرفی شد.

فرمول محاسبه اندیکاتور RSI

تمامی پلتفرم‌ها به صورت خودکار اندیکاتور را برای شما ترسیم می‌کنند، اما دانستن نحوه محاسبه اندیکاتور از یک جهت مفید است: به شما درک عمیق‌تری از نحوه کارکرد آن می‌دهد و در نتیجه بهتر می‌توانید آنرا بخوانید و تفسیر کنید.

اندیکاتور RSI به صورت زیر محاسبه می‌شود.

میانگین سود همان میانگین افزایش قیمت در دوره مد نظر است و میانگین ضرر نیز میانگین کاهش قیمت. برای محاسبه اولین مقدار RSI معمولا مقدار دوره را ۱۴ در نظر می‌گیرند و میانگین‌ سود و ضرر را به این صورت محاسبه می‌کنند:

در دوره‌های بعد میانگین سود و ضرر به صورت زیر محاسبه می‌شود:

نحوه استفاده از اندیکاتور RSI

همانطور که گفتم از RSI می‌توان به دو منظور استفاده کرد:

• تشخیص قدرت یا اصطلاحا مومنتومی که پرایس اکشن دارد؛
• تشخیص این که چه زمان ممکن است روند تغییر جهت دهد.

در ادامه هر کدام از این موارد را مفصل توضیح می‌دهم.

تشخیص قدرت روند با استفاده از اندیکاتور RSI

مقدار اندیکاتور RSI همیشه بین صفر و صد در نوسان است. در این بازه دو مقدار دیگر نیز مهم هستند: رقم ۳۰ و رقم ۷۰.

به طور کلی اغلب اوقات مقدار اندیکاتور RSI بین ۳۰ و ۷۰ در نوسان است. هر چه پرایس اکشن حرکت عرضی‌تری داشته باشد (روند قدرتمندی وجود نداشته باشد) مقدار اندیکاتور به حد وسط یعنی ۵۰ نزدیکتر است.

زمانی که مقدار اندیکاتور از ۳۰ پایینتر و یا از ۷۰ بالاتر برود، یعنی روندی قابل توجه در بازار حاکم است. اگر روند خیلی قوی باشد ممکن است اندیکاتور حتی به صفر یا ۱۰۰ نیز نزدیک شود.

در کل هر چه اندیکاتور به سمت صفر برود یعنی روند نزولی مومنتوم بیشتری دارد. در مقابل هر چه مقدار اندیکاتور RSI به ۱۰۰ نزدیک‌تر شود یعنی مومنتوم روند صعودی بیشتر است.

تشخیص تغییر روند با استفاده از اندیکاتور RSI

نقطه محوری یا Pivot point جایی است که روند در آن می‌چرخد و جهت عکس را در پیش می‌گیرد، مثلا روندی صعودی تبدیل به روند نزولی می‌شود و یا روندی نزولی به روند صعودی تبدیل می‌گردد.

برای استفاده از اندیکاتور RSI در تشخیص این نقاط باید ابتدا با مفاهیم «اشباع فروش» و «اشباع خرید» آشنا شوید. این وضعیت در هر بازاری ممکن است ایجاد شود، مثلا در فارکس و مثلا جفت‌ارزی خاص یا در سهام یا کریپتو و غیره.

وقتی که کالای مدنظر شما روندی صعودی را طی کرده باشد و برای مدتی بیش از حد عادی در این حالت مانده باشد و به عبارت دیگر، قیمت آن به طور غیرواقعی بالا رفته باشد، می‌توان گفت که در وضعیت اشباع خرید قرار دارد. به عبارت دیگر مقدار خریدی که از آن کالا انجام شده بیش از حد است.

در مقابل، وقتی که کالایی روندی نزولی را طی کرده باشد و قیمت آن به طور غیرواقعی پایین رفته باشد می‌گویند در وضعیت اشباع فروش قرار دارد. به عبارت دیگر بیش از حد فروش رفته است.

اندیکاتور RSI به شما در تشخیص این نقاط اشباع خرید و اشباع فروش کمک می‌کند.

به عنوان قاعده‌ای کلی، وقتی که مقدار اندیکاتور از ۷۰ بالاتر برود یعنی بازار به وضعیت اشباع خرید رسیده است و قیمت بیش از حد بالا رفته است. در مقابل، وقتی که مقدار اندیکاتور از ۳۰ پایینتر برود، یعنی بازار به وضعیت اشباع فروش رسیده است و قیمت بیش از حد پایین آمده است.

اما کار به همین سادگی‌ها نیست و نمی‌توان هر زمان که RSI از ۷۰ بالاتر رفت با اطمینان گفت که قرار است روند برعکس و قیمت‌ها نزولی شود.

اولا، ممکن است مثلا پس از این که اندیکاتور از ۷۰ بالاتر رفت قیمت شاهد کاهش باشد، اما این کاهش صرفا حرکتی اصلاحی یا Correction باشد که به واسطه آن قیمت به حد واقعی خود برگردد ولی روند نزولی ایجاد نشود. همین ماجرا درباره زمانی که اندیکاتور از ۳۰ پایینتر برود و سپس حرکتی افزایشی در قیمت رخ دهد هم صادق است.

مسئله دیگر این است که وقتی که روندی قوی حاکم باشد مقدار RSI می‌تواند برای مدتی طولانی بالای ۷۰ یا زیر ۳۰ باقی بماند. پس نمی‌توان توقع داشت که حتما به محض این که مقدار RSI از ۷۰ یا ۳۰ رد کرد، قرار است شاهد تغییر روند باشیم.

پس چگونه تشخیص دهیم که چه زمانی RSI احتمال چرخش روند را به ما سیگنال می‌دهد؟

در اول کار باید دید که وضعیت روند به چه صورت است.

زمانی که قیمت برای مدتی طولانی حرکت عرضی داشته و در کانالی مشخص بالا و پایین شده است می‌توان از همان سطوح ۷۰ و ۳۰ به عنوان شاخص‌های اشباع خرید و اشباع فروش استفاده کرد.

اما اگر روندی قوی در بازار مسلط باشد لازم می‌شود که مقداری این سطوح را بالا و پایین کرده و اصطلاحا آنها را تنظیم کنید. برای مثال، اگر در بازاری روند صعودی قوی حاکم باشد می‌توان گفت که حد اشباع فروش را باید بالاتر از ۳۰ در نظر گرفت و مثلا آنرا در ۴۰ گذاشت؛ و در مقابل حد اشباع خرید را نیز باید بالاتر از ۷۰ در نظر گرفت و مثلا در ۸۰ قرار داد.

همین شرایط برای روند نزولی هم وجود دارد. اگر روند نزولی قدرتمندی حاکم باشد، بدان معنا است که احتمالا حد اشباع فروش پایینتر از ۳۰ است و مثلا باید آنرا در ۲۰ گذاشت؛ و به علاوه حد اشباع خرید نیز پایینتر از ۷۰ خواهد بود و مثلا ممکن است دور و بر ۶۰ باشد.

پس برای استفاده صحیح از اندیکاتور RSI باید در اولین قدم وضعیت روند و قدرت آنرا بررسی کنید تا بتوانید سطوح RSI را درست تعیین کنید.

تنظیم اندیکاتور RSI بر اساس روند غالب

به نمودار پایین نگاه کنید. در وهله اول می‌توان گفت که روند نزولی قدرتمندی در اینجا حاکم است. مقادیر پیشفرض اندیکاتور برای حد اشباع فروش و اشباع خرید به ترتیب ۳۰ و ۷۰ هستند، اما با توجه به قدرت روند نزولی ما تصمیم می‌گیریم که مقدار حد اشباع خرید را پایینتر بیاوریم و مثلا روی ۵۰ قرار دهیم.

همچنین می‌توان مقدار حد اشباع فروش را نیز آموزش اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال پایینتر برد و مثلا به جای ۳۰ روی ۲۰ یا ۱۰ تنظیم کرد. به عنوان قاعده‌ای کلی، هر چه روند قوی‌تر باشد و نمودار شیب تندتری داشته باشد، باید بیشتر حدود اشباع خرید و اشباع فروش را جابجا کنید. تشخیص دقیق این مقدار اما به عهده خود شما است و به دانش و تجربه شما بستگی دارد.

سیگنال‌دهی اندیکاتور RSI بر اساس همگرایی و واگرایی

زمانی که اندیکاتور RSI رو به پایین برود ولی نمودار قیمت روند صعودی داشته باشد، و یا اندیکاتور رو به بالا برود ولی نمودار قیمت روند نزولی را طی کند؛ می‌گوییم که بین اندیکاتور و پرایس اکشن «واگرایی» وجود دارد. در واقع وقتی اندیکاتور به یک طرف و پرایس اکشن به طرف دیگر برود از یکدیگر واگرا هستند. این واگرایی می‌تواند به ما سیگنال خرید (گاوی) یا فروش (خرسی) بدهد.

به نمودار پایین نگاه کنید. اندیکاتور RSI به منطقه اشباع فروش وارد شده و سپس دو کف ثبت کرده است، به صورتی که کف دومی از کف اولی بالاتر است. در همین حال پرایس اکشن جهت نزولی دارد. بین RSI و پرایس اکشن در اینجا واگرایی است. مشخصا این نوع واگرایی در اینجا سیگنال خرید است.

در مثال بالا، پس از این که اندیکاتور کف دوم را بالاتر از اولی ثبت می‌کند و سپس از منطقه اشباع فروش (که اینجا روی ۳۰ تنظیم شده) خارج می‌شود، سیگنال خرید یا اصطلاحا سیگنال گاوی است. به این حالت واگرایی گاوی می‌گویند.

عکس این وضعیت برای سیگنال فروش صادق است. اگر اندیکاتور RSI وارد منطقه اشباع خرید شده باشد و سپس دو سقف را ثبت کند به صورتی که سقف دومی از اولی پایینتر باشد و از طرف دیگر، در همان بازه زمانی پرایس اکشن دائما سقف بالاتری را ثبت کند، وقتی که اندیکاتور از منطقه اشباع خرید خارج شود به ما سیگنال فروش می‌دهد. به این حالت واگرایی خرسی می‌گویند.

سیگنال اندیکاتور RSI بر اساس طرد چرخش (Swing Rejection)

به تصویر زیر نگاه کنید. این نمونه‌ای از سیگنال خرید بر اساس حرکات اندیکاتور RSI و پرایس اکشن است.

در نقطه‌ ۱ اندیکاتور از حد اشباع فروش (واقع در ۳۰) پایینتر می‌رود و یک کف را ثبت می‌کند. سپس در نقطه ۲ دوباره بالای حد اشباع قرار می‌گیرد. در ۳ سقفی را ثبت کرده و سپس پایین می‌رود اما این بار از حد اشباع گذر نمی‌کند. سپس در ۴ دوباره با نقطه ۳ برابر می‌شود. این رفتار در اندیکاتور می‌تواند حاکی از ایجاد روند صعودی و در نتیجه سیگنال خرید باشد.

ترسیم و تنظیمات اندیکاتور RSI در متاتریدر

در درجه اول باید بدانید که این اندیکاتور در تمامی پلتفرم‌ها قابل دسترس است اما در اینجا از متاتریدر برای آموزش استفاده می‌کنیم.

طبق تصویر زیر، از این مسیر می‌توان اندیکاتور RSI را به نمودار اضافه کرد:

Insert > Indicators > Oscillators > Relative Strength Index

پس از این کار پنجره تنظیمات اندیکاتور برای شما باز می‌شود.

همچنین اگر از قبل اندیکاتور را به نمودار اضافه کرده‌اید می‌توانید روی نمودار راست‌کلیک کرده و گزینه indicator list را انتخاب کنید. سپس از پنجره باز شده اندیکاتور RSI را انتخاب کنید تا پنجره تنظیمات آن برایتان باز شود.

در بالا چهار زبانه داریم. در اول کار به سراغ Parameters می‌رویم. در این زبانه سه قسمت داریم:

• Period: تعداد دوره‌هایی که اندیکاتور بر حسب آنها محاسبه می‌شود. مثلا اگر چهارچوب زمانی یا تایم‌فریم شما روزانه باشد، عدد ۱۴ به معنای ۱۴ روز خواهد بود و اگر تایم‌فریم ساعتی باشد، به معنای ۱۴ ساعت. در کل هر چه اندیکاتور برای دوره‌های بیشتری محاسبه شود حساسیت آن به نوسانات قیمت کمتر می‌شود و خود اندیکاتور هم کمتر نوسان می‌کند و سیگنال‌های کمتری می‌دهد اما سیگنال‌های کاذب نیز کمتر می شوند.
• Apply to: مشخص می‌کند که هنگام محاسبه اندیکاتور RSI از کدام قیمت هر دوره استفاده شود. در اینجا گزینه Close انتخاب شده است که به معنای قیمت پایانی است.
• Style: ظاهر اندیکاتور را تعیین می‌کند. از سمت چپ رنگ اندیکاتور،‌ از وسط شکل خط (نقطه‌چین و غیره) و از سمت راست می‌توانید ضخامت منحنی اندیکاتور را تنظیم کنید.

زبانه بعدی در بالا گزینه Levels است. در اینجا شما می‌توانید حدود مد نظر را در اندیکاتور قرار دهید.

به طور پیشفرض دو حد ۳۰ و ۷۰ به عنوان حدود اشباع فروش و اشباع خرید روی اندیکاتور تنظیم شده‌اند. همانطور که گفتیم می‌توانید این حدود را بر حسب قدرت روند حاکم تنظیم کنید و یا آنها را نگه دارید ولی حدود دیگری را هم اضافه کنید.

برای تنظیم حدی که وجود دارد کافی است روی آن دابل کلیک کنید و مقدار آنرا تغییر دهید.

با استفاده از دکمه Add می‌توانید حد جدیدی را اضافه کنید.

جمع بندی: راهکار افزایش دقت سیگنال‌های اندیکاتور RSI

همانطور که گفتیم، یکی از مهم‌ترین نکاتی که هنگام استفاده از RSI باید به آن توجه کنید تنظیم حد اشباع خرید و اشباع فروش است. در حالت پیشفرض حد اشباع خرید روی ۷۰ و اشباع فروش روی ۳۰ قرار دارد و این حدود برای زمان‌هایی که روند قدرت متوسطی دارد مناسب هستند، اما در مواجهه با روندهای قوی‌تر بهتر است که بر حسب قدرت و جهت روند این حدود مقداری بالاتر یا پایینتر تنظیم شوند.

چون در زمان وجود روندهای قوی مقدار اندیکاتور RSI می‌تواند برای زمانی مدید در منطقه اشباع خرید یا اشباع فروش باقی بماند و از نظر سیگنا‌ل‌دهی چندان خوب عمل نکند، بهترین زمان استفاده از این اندیکاتور زمانی است که روند صعودی یا نزولی کاملا تسلط ندارد. به عبارت دیگر وقتی که بازار بین روند‌های صعودی و نزولی جابجا می‌شود و یا در کانالی افقی حرکت می‌کند.

نکته مهم دیگر این است که بسیاری معامله‌گران ترجیح می‌دهند از RSI در جهت روند حاکم بلندمدت استفاده کنند. یعنی مثلا اگر در بلندمدت روند صعودی حاکم است، تنها از سیگنال‌های خرید (یا اصطلاحا گاوی) آنرا جدی می‌گیرند و اگر روند بلندمدت نزولی باشد، تنها سیگنال‌های فروش (خرسی) آنرا لحاظ می‌کنند. این کار باعث می‌شود که سیگنال‌های کاذب کمتری توسط اندیکاتور RSI ایجاد شود.

برای این کار کافی است که میانگین متحرک بلند مدت (مثلا میانگین متحرک ۳۰، ۶۰ یا ۹۰ روزه و یا طولانی‌تر) را ترسیم کنید و زمانی آموزش اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال سیگنال‌های خرید را جدی بگیرید که پرایس اکشن از منحنی این میانگین متحرک بالاتر برود. نقطه ضعف این روش این است که فرصت استفاده از حرکات صعودی مقطعی در پرایس اکشن را از دست می‌دهید.

⚪⚪⚪ راه دیگر کاهش سیگنال‌های کاذب استفاده از الگوهای شمعی است که در این مقاله مفصل شرح داده شده است: آموزش استفاده از الگوهای شمعی

آموزش کامل اندیکاتور RSI

Relative strength index ِ یا به اختصار RSI، اندیکاتوریست برای مشخص کردن میزان فروش و خرید یک دارایی و همچنین تشخیص قدرت خریداران و فروشندگان در بازار که توسط جی ولز وایدر در سال ۱۹۷۸معرفی شد. این اندیکاتور به تصمیم گیری برای خرید و فروش کمک می‌کند.
شاخص قدرت نسبی (RSI)در واقع یک نوسان‌نگار است که نشان می دهد چه زمانی ممکن است یک دارایی بیش از حد خرید یا بیش از حد فروخته شود. اندیکاتور این کار را با مقایسه عملکرد قیمت در یک دوره زمانی انجام می دهد – معمولاً یک دوره ۱۴ کندلی – که اندیکاتور را قادر می سازد نشان دهد که قیمت به طور غیرعادی بالا یا پایین شده است.
به این ترتیب، می توان از آن برای تعیین زمان پایان یافتن یک روند فعلی یا زمانی که یک روند جدید در حال شکل گیری است استفاده کرد.
RSI برای معامله گرانی مفید است که به دنبال زمان بندی برای ورود و خروج از بازار هستند تا حداکثر سود را قبل از افزایش یا کاهش قیمت به دست آورند.

ساختمان RSI

نوسانات قدرت بازار در RSI بین دو سطح ۰ تا ۱۰۰ اتفاق می‌افتد. در این بین، دو سطح کلیدی ۳۰ و ۷۰ را به (در حالت استاندارد) ترتیب سطوح اشباع فروش و اشباع خرید در نظر گرفته می‌شود. هرگاه مقدار RSI از عدد ۳۰ کمتر شود به این معنی است که شاهد فروش های افراطی در بازار هستیم و امکان کاهش فشار فروش و صعود قیمت وجود دارد، پس وقت خرید است. همچنین عبور RSI از سطح ۷۰ به سمت بالابه معنای انجام خرید های افراطی در بازار بوده که در نهایت این خرید ها ممکن است هر لحظه به پایان رسیده و شاهد نزول قیمت باشیم. این یعنی وقت فروش است.
تصویر زیر RSI را در نمودار نشان می دهد:

همانطور که می‌بینید، نشانگر زیر نمودار ظاهر می‌شود و از یک خط تشکیل شده است که بین دو سطح – ۰ و ۱۰۰ حرکت می کند. در وسط نمودار، سطح ۵۰ قرار دارد.

شاخص RSI یک شاخص نوسانی است که نشان می دهد چه زمانی ممکن است بازار بیش از حد در خرید یا فروش یک دارایی داشته باشد.

طرز کار RSI

اساس کار اندیکاتور RSI بر فرمول زیر بنا شده است:

RSI = 100- 100/(1+RSI)

RS=( کندله N دوره یک پایانی قیمتهای مثبت تغییر میانگین )/(کندله N دوره یک پایانی قیمتهای منفی تغییر میانگین)

استفاده از سطح ۵۰ برای نشان دادن قدرت خرید و فروش

حرکت بالای ۵۰ نشان می‌دهد که معامله‌گران بیشتر تمایل به خرید دارایی دارند که دراینصورت موجب بالا رفتن قیمت می‌شوند.از طرفی ریزش RSI به زیر سطح ۵۰ نشانگر این است که معامله گران بیشتری در حال فروش داریی خود هستند که باعث کاهش قیمت می‌شوند. بنابراین عبور قیمت از این سطح خود می‌تواند سیگنالی برای خرید و فروش باشد. ما پیشنهاد می‌کنیم در کنار سایر نشان ها مانند کندل پترن ها و خطوط حمایت و مقاومت استفاده شود.

RSI بالای سطح ۵۰، نشان دهنده خریداران بیشتر در بازار است.

استفاده از سطح ۳۰ و ۷۰ برای مشاهده شرایط خرید و فروش بیش از حد

معامله گران به این سطوح توجه ویژع دارند زیرا زمانی که RSI به سطوح ۳۰ یا ۷۰ نزدیک می‌شود نشانگر این است که خرید یا فروش دارایی رو به اشباع میرود است و این یعنی احتمال برگشت قیمت بالاست.
وقتی خط بالای ۷۰ باشد، احتمالاً یک روند صعودی به پایان می رسد.

این در نمودار زیر نشان داده شده است:

RSI به بالای ۷۰ حرکت می کند که احتمال میرود روند صعودی به پایان برسد.

وقتی خط زیر ۳۰ باشد، احتمالاً یک روند نزولی به پایان می‌رسد که در نمودار زیر نشان داده شده است:

RSI به زیر ۳۰ حرکت می‌کند.

هنگامی که خط RSI شروع به نزدیک شدن به سطح ۳۰ می کند، احتمالاً روند نزولی در حال پایان است. هنگامی که خط RSI شروع به نزدیک شدن به سطح ۷۰ می کند، این احتمال وجود دارد که روند صعودی در حال پایان یافتن باشد.

بیشتر معامله گران حرفه ای با ورود RSI به مناطق اشباع (۷۰ – ۳۰) در انجام یک معامله شتابزده عمل نمی‌کنند و برای کمتر کردن ریسک واطمینان خاطر منتظر خروج RSI از این نواحی می‌شوند. نقطه خروج RSI از سطوح اشباع خود می‌تواند نشانگر خوبی برای یافتن روند قبلی باشد.

خروج RSI از سطح ۷۰ و ریزش قیمت

تغییر تنظیمات RSI

شما می‌توانید تنظیمات RSI را تغییر دهید تا آن را بیشتر یا کمتر نسبت به تغییرات قیمت حساس کنید.

افزایش تنظیمات باعث می‌شود RSI حساسیت کمتری نسبت به رفتار قیمت داشته باشد و در موارد کمتری دارایی به عنوان بیش از حد خرید یا فروش بیش از حد شناسایی شود. این بدان معنی است که تشخیص تغییرات در جهت روند دشوارتر است اما در اینصورت قادر به دریافت سیگنالی دقیق‌تر، شکار روند های بزرگتر و در نتیجه سود بیشتری خواهید بود.

نمودار زیر تأثیر افزایش تنظیم به ۲۸ را نشان می دهد:

همانطور که می بینید، اندیکاتور مطلقا سناریوی خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد را نشان نمی دهد (یا در بازه های بزرگتر نشان می‌دهد)، و این اندیکاتور را تا حد زیادی بی اثر می کند.

در نمودار زیر می بینیم، وقتی تنظیمات کاهش می یابد، RSI حساس تر می شود:

در این مثال، با تنظیم بر روی نصف نرخ استاندارد، خط نشانگر اغلب بین خرید بیش از حد و فروش بیش از حد تغییر می کند.

کاهش تنظیمات به شما این امکان را می دهد که شرایط خرید و فروش بیش از حد را خیلی زودتر شناسایی کنید، با این حال، این امر همچنین منجر به سیگنال های نادرست بیشتر می شود.

اکثر معامله گران تنظیمات استاندارد را از ۱۴ تغییر نمی دهند، زیرا این سطحی است که مفیدترین و قابل اعتمادترین اطلاعات را به آنها می دهد.

واگرایی، نشانی دیگر برای ورود و خروج

همانطور ک می‌دانید RSI اندیکاتوریست برای سنجش قدرت خرسها و گاوها در بازار، بنابراین در مواقعی که قدرت با قیمت همراه نباشد واگرایی بوجود می‌آید. از واگرایی ها میتوان سیگنالهای خوبی برای تشخیص جهت ادامه روند بازار گرفت. بدین صورت که در واگرایی ساده اندیکاتور و در واگرایی مخفی قیمت منبع سیگنال برای ادامه روند قیمت بکار برده می‌شوند.
در تصویر زیر نمونه ای از واگرایی ساده را میتوان مشاهده نمود.

Eth/usdt در تایم فریم ۱ ساعته. همانطور که مشاهده می‌شود عدم توانایی اندیکاتور در تشکیل سقف بالاتر در روند صعودی که در ادامه موجب کاهش قیمت شده است.

یک نمونه واگرایی مخفی و اینبار عدم توانایی اندیکاتور در تشکیل دره بالاتر در روند صعودی که در ادامه قیمت به مسیر خود ادامه می‌دهد.

استراتژی با RSI

اندیکاتورRSI گرچه از طریق نواحی اشباع خرید و فروش و واگرایی به پیش بینی ادامه روند قیمت کمک میکند اما با دقت در جزییات آن میتوان به نشانه های دیگری دست بیافت که در کنار پرایس اکشن روشی بسیار خوب برای معامله گری ایجاد می‌کند.
RSI نیز مانند نمودار قیمت در دل خود پرایس اکشن دارد، یعنی با دقت درآن میتوان نواحی حمایت و مقاومت و خطوط روند را مشاهده نمود. پس میتوان نتیجه گرفته این سطوح کلیدی و خطوط روند در عملکرد قیمت تاثیر‌گذار هستند. همچنین در بروزرسانی اخیر، RSI از یک میانگین متحرک نیز بهره میبرد که می‌تواند در تشخیص روند اندیکاتور کمک کند.

شکسته شدن خط روند RSI در حالی که قیمت هنوز در روند صعودی خود باقیست، که نشانیست از سوی اندیکاتور قبل از ریزش قیمت.

جمع بندی

اندیکاتور RSI یک نوسانگر است که نشان می‌دهد چه زمانی ممکن است بازار یک دارایی بیش از حد خرید یا فروش شود.
RSI بین دو سطح حرکت می‌کند – ۰ و ۱۰۰، بعلاوه خط ۵۰ در وسط برای تشخیص قدرت نسبی بازار.
RSI نشان می‌دهد که وقتی بالای خط ۵۰ حرکت می‌کند، خریداران بیشتری در بازار وجود دارد. همچنین وقتی که به زیر خط ۵۰ می‌رود، تعداد فروشندگان بیشتری در بازار وجود دارد.
فرورفتن RSI به زیر سطح ۳۰ ، بیانگر این است که دارایی بیش از حد فروخته شده است و روند نزولی احتمالاً پایان می‌یابد.
وقتی RSI به بالای ۷۰ می‌رود، بیانگر این است که دارایی بیش از حد خرید شده است و روند صعودی احتمالاً پایان می‌یابد.
معامله‌گران می‌توانند تنظیمات را تغییر دهند تا اندیکاتور بیشتر (یا کمتر) نسبت به حرکت قیمت حساس باشد.
افزایش تنظیمات باعث می‌شود نشانگر حساسیت کمتری داشته باشد و موارد کمتری از شرایط خرید بیش از حد و فروش بیش از حد را نشان دهد.
کاهش تنظیمات نشانگر را حساس‌تر می‌کند و موارد بیشتری از شرایط خرید و فروش بیش از حد را نشان می‌دهد، اما سیگنال‌های نادرست بیشتری ارائه می‌دهد.
تنظیم استاندارد ۱۴ دوره به طور کلی بهترین نتایج را می‌دهد و بنابراین معامله گران به ندرت تنظیمات RSI را تغییر می‌دهند.

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI) یک اندیکاتور شتاب حرکت قیمتی است که از آن در تحلیل تکنیکال برای اندازه‌گیری تغییرات اخیر قیمت و بررسی وضعیت‌های خرید افراطی (overbought) و فروش افراطی (oversold) در یک سهم و یا دیگر دارایی‌ها استفاده می‌شود. اندیکاتور RSI به‌شکل یک نوسان‌گر (یک نمودار خطی که در آن خط بین دو محدودهٔ معین حرکت می‌کند) به‌نمایش گذاشته ‌شده و محدوده‌ای از 0 تا 100 را شامل است. این اندیکاتور توسط آقای وایدِلر (J. Welles Wilder Jr) توسعه داده شد و در کتاب مشهورش در سال 1978 تحت عنوان (New Concepts in Technical Trading Systems) معرفی شد.

تفسیر سنتی و تجارب استفاده از اندیکاتور RSI به ما می‌گوید که هرگاه این اندیکاتور از محدودهٔ 70 عبور کرد، دارایی در وضعیت خرید افراطی قرار گرفته و قیمتی بیش از قیمت واقعی خود دارد. در چنین حالتی احتمال یک بازگشت روند (reversal) یا یک پولبک اصلاحی (corrective pullback) بالا می‌باشد. اگر اندیکاتور RSI در مقادیر 30 و پایین‌تر از آن قرار گیرد، نشان‌دهندهٔ وضعیت فروش افراطی در بازار بوده و سهم در این حالت ارزشی کم‌تر از ارزش واقعی خود را دارد.

نکات کلیدی:

• اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) یک نوسان‌گر شتاب قیمتی مشهور است که در سال 1978 توسعه داده شد.
• اندیکاتور RSI سیگنال‌های تکنیکالی را در خصوص حرکات صعودی و یا نزولی قیمت صادر می‌کند و معمولاً در زیر نمودار قیمتی به نمایش در می‌آید.
• یک دارایی معمولاً زمانی در وضعیت خرید افراطی قرار می‌گیرد که RSI در سطوح بالای 70% قرارگرفته باشد و زمانی در وضعیت فروش افراطی قرار می‌گیرد که RSI در محدوده‌ای زیر 30% قرارگرفته باشد.

فرمول محاسبه RSI

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی در دو مرحله‌ای محاسبه می‌شود که شروع آن با فرمول زیر می‌باشد:

میزان افزایش و یا کاهش نسبی که در این فرمول مورد استفاده قرار گرفته است، درصد افزایش یا کاهش نسبی در طی بازهٔ زمانی منتخب می‌باشد. در این فرمول از قدر مطلق میانگین کاهش قیمت استفاده می‌شود.

استاندارد محاسبهٔ مقادیر اولیهٔ RSI استفاده از بازهٔ زمانی 14 می‌باشد. برای مثال، طی 7 روز از 14 روز گذشتهٔ قیمت به‌طور میانگین 1% افزایش یافته است و در 7 روز دیگر قیمت با میانگین کاهش 0.8٪ – بسته شده‌ است. محاسبات بخش اول RSI، به‌شکل زیر خواهند بود:

زمانی که اطلاعات قیمتی تمامی بازهٔ 14 روزه در دسترس قرار گیرند، بخش دوم فرمول RSI محاسبه می‌شود. مرحلهٔ دوم محاسبات نتایج را تعدیل (smooth) می‌کند.

محاسبات RSI

با استفاده از فرمول فوق، RSI محاسبه شده و محل قرارگیری خط آن مشخص می‌شود.
هر چه میزان قیمت‌های بسته شدن (close) افزایش پیدا کند، RSI روندی صعودی تجربه می‌کند و هر چه میزان قیمت بسته شدن کاهش پیدا کند، RSI نزول می‌کند. بخش دوم محاسبات RSI نتایج را تعدیل می‌کند. بنابراین تنها در بازارهایی با روند قدرتمند، اندیکاتور RSI می‌تواند به مقادیر 0 و یا 100 نزدیک شود.

همان طور که می‌توانید در نمودار فوق ببینید، اندیکاتور RSI می‌تواند برای مدت‌زمان طولانی ‌در وضعیت خرید افراطی قرار بگیرد. همچنین ممکن است این اندیکاتور برای مدتی طولانی در محدودهٔ فروش افراطی باقی بماند، به‌خصوص زمانی که سهم در یک ‌روند نزولی قرار گرفته است. این موضوع می‌تواند برای تحلیل‌گران تازه‌کار گیج‌کننده باشد اما یادگیری نحوهٔ استفاده از این اندیکاتور با توجه به روند غالب، این مشکلات را برطرف می‌کند.

اندیکاتور RSI چه چیزهایی را به شما می‌گوید؟

روند اصلی سهم یا دارایی ابزاری مهم برای اطمینان از درک صحیح اندیکاتور می‌باشد. برای مثال، یکی از مشهورترین تکنسین‌های بازار آقای کنستانس براون (Constance Brown) این ایده را ترویج داده که وضعیت فروش افراطی در روند صعودی بازار، ممکن است در محدوده‌ای بالاتر از 30% رخ دهد و وضعیت خرید افراطی در روند نزولی، در محدوده‌هایی پایین‌تر از 70% اتفاق می‌افتد.
همان طور که در نمودار زیر می‌بینید، در طی یک روند نزولی RSI به‌محدودهٔ 50% (به‌جای محدودهٔ 70%) رسید که می‌توانست توسط سرمایه‌گذاران به‌عنوان یک سیگنال قابل‌اتکا از وضعیت نزولی بازار مورد استفاده قرار گیرد. بسیاری از سرمایه‌گذاران یک خط روند افقی را در بین محدودهای 30% و 70% استفاده می‌کنند تا بتوانند زمانی که بازار در یک روند قدرتمند قرار دارد، نقاط خرید و یا فروش افراطی را بهتر تشخیص دهند. تنظیم سطوح خرید افراطی و یا فروش افراطی زمانی که قیمت یک دارایی و یا سهام در یک روند افقی طولانی‌مدت قرار گرفته، معمولاً ضروری نیست.

یک مفهوم مرتبط در استفاده از سطوح خرید افراطی یا فروش افراطی تمرکز بر روی سیگنال‌های معاملاتی و تکنیک‌هایی است که با روند مطابقت دارند. به بیان دیگر، سیگنال‌های صعودی زمانی که روند صعودی بوده و سیگنال‌های نزولی زمانی که روند نزولی است به شما کمک می‌کند تا در تلهٔ سیگنال‌های اشتباه تولیدشده توسط اندیکاتور RSI گیر نکنید.

مثال‌هایی از واگرایی RSI

یک واگرایی مثبت (bullish divergence) زمانی اتفاق می‌افتد که RSI دو کف بالارونده (higher lows) بسازد در حالی که قیمت دو کف پایین‌رونده (lower lows) تشکیل می‌دهد. این موضوع نشان‌دهندهٔ افزایش شتاب حرکتی مثبت قیمت بوده و هرگونه شکستی به بالای سطح محدودهٔ فروش افراطی می‌تواند به‌عنوان یک موقعیت مناسب برای ورود به‌موقعیت معاملاتی خرید (long position) مورد استفاده قرار گیرد.
واگرایی منفی (bearish divergence) زمانی رخ می‌دهد که اندیکاتور RSI دو سقف نزولی قیمت بسازد در حالی‌ که قیمت دو سقف صعودی می‌سازد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد واگرایی می‌توانید از مطلب آموزشی «واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

همان گونه که در نمودار زیر می‌بینید، واگرایی مثبت زمانی که RSI دو کف صعودی و قیمت دو کف نزولی را ساخته‌اند تشخیص داده شد. این یک سیگنال معتبر بوده است اما واگرایی‌ها زمانی که در یک روند پایدار طولانی‌مدت هستند، کمیاب می‌باشند. استفاده از مقادیری منعطف از سطوح فروش افراطی یا خرید افراطی می‌تواند در یافتن سیگنال‌های احتمالی بیشتر کمک کند.

مثال‌هایی از نقاط برگشتی رد شده در RSI

یک تکنیک معاملاتی دیگر، رفتار RSI زمانی که از محدوده‌های فروش یا خرید افراطی خارج می‌شود را بررسی می‌کند. این سیگنال با نام نقطهٔ برگشتی رد شده صعودی (bullish swing rejection) شناخته می‌شود و چهار بخش دارد:

1. RSI به یک محدودهٔ فروش افراطی نزول کند.
2. RSI به سطحی بالاتر از 30% برگردد.
3. RSI یک کف دیگر، بدون بازگشت به محدودهٔ فروش افراطی را بسازد.
4. RSI قلهٔ اخیر خود را بشکند.

همان طور که در نمودار زیر می‌بینید، اندیکاتور RSI در وضعیت فروش افراطی قرار داشته، سطح 30% را شکسته و دوباره یک کف بالاتر از محدودهٔ فروش افراطی را ساخته است. استفاده از RSI بدین شکل بسیار شبیه به رسم خطوط روند در نمودار قیمت می‌باشد.

به‌مانند واگرایی‌ها، یک نسخهٔ نزولی از سیگنال‌های نقاط بازگشت قیمتی ردشده (swing rejections) نیز وجود دارد که به‌مانند آینه‌ای از نسخهٔ صعودی آن می‌باشد. یک نقطهٔ بازگشت قیمتی ردشدهٔ نزولی (bearish swing rejections) نیز دارای چهار بخش می‌باشد.

1. RSI وارد محدودهٔ خرید افراطی شود.
2. RSI به زیر محدودهٔ 70% نزول کند.
3. RSI یک سقف دیگر را، بدون ورود به محدودهٔ خرید افراطی بسازد.
4. RSI کف اخیر خود را بشکند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازگشت قیمتی می‌توانید از مطلب آموزشی «بازگشت قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

نمودار زیر نشان‌دهندهٔ سیگنال نقطهٔ بازگشت قیمتی ردشدهٔ نزولی می‌باشد. مانند بیشتر تکنیک‌های معاملاتی، این سیگنال زمانی از اعتبار بیشتری برخوردار است که با روند غالب طولانی‌‌مدت مطابقت داشته باشد. سیگنال‌های نزولی که در طی یک روند نزولی بلندمدت تشکیل می‌شوند، هشدارهای کاذب کمتری می‌سازند.

تفاوت‌های بین اندیکاتور RSI و اندیکاتور MACD

اندیکاتور هم‌گرایی-واگرایی میانگین‌های متحرک (Moving Averages Convergence Divergence – MACD) یک اندیکاتور تکنیکالی است که به‌اندازه‌گیری شتاب حرکتی قیمت‌ها – با توجه به روند حال حاضر – پرداخته و نشان‌دهندهٔ روابط بین دو میانگین متحرک یک قیمت می‌باشد. اندیکاتور MACD از طریق کسر میانگین متحرک نمایی 26 روزه از میانگین متحرک نمایی 12 روزه محاسبه می‌شود. نتیجهٔ این محاسبات خط MACD می‌باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندیکاتور هم‌گرایی-واگرایی میانگین‌های متحرک می‌توانید از مطلب آموزشی «اندیکاتور همگرایی-واگرایی میانگین متحرک – مکدی – آموزش اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

یک میانگین متحرک نمایی 9 روزه از خط MACD با نام (خط سیگنال – signal line) شناخته می‌شود که در بالای خط MACD قرار می‌گیرد و به‌عنوان یک ماشه برای صدور سیگنال‌های خرید یا فروش عمل می‌کند. معامله‌گران ممکن است زمانی که خط MACD به بالای خط سیگنال حرکت کند به خرید پرداخته و زمانی که خط MACD به سطح زیرین خط سیگنال حرکت کند به فروش بپردازند.

اندیکاتور RSI، برای بررسی وضعیت خرید افراطی یا فروش افراطی یک سهم با توجه به تغییرات اخیر قیمتی طراحی شده است. اندیکاتور RSI از طریق محاسبهٔ میانگین افزایش یا کاهش در قیمت‌ها در طی یک بازهٔ زمانی مشخص محاسبه می‌شود. بازهٔ زمانی از پیش تعیین‌شده 14 بوده و مقادیر این اندیکاتور نیز بین 0 تا 100 متغیرند.

اندیکاتور MACD به بررسی روابط بین دو میانگین متحرک نمایی می‌پردازد در حالی که اندیکاتور RSI تغییرات قیمتی را با توجه به بیشترین و کمترین قیمت اخیر می‌سنجد. این دو اندیکاتور معمولاً در کنار یکدیگر استفاده می‌شوند تا تصویری بهتر از بازار را برای تحلیل‌گر ترسیم کنند.

هر دو اندیکاتور به بررسی شتاب حرکتی قیمت یک دارایی می‌پردازند. هر چند، فاکتورهای متفاوتی را اندازه‌گیری می‌کنند. بنابراین در برخی اوقات ممکن است سیگنال‌های متضاد صادر کنند. برای مثال، یک اندیکاتور RSI می‌تواند برای مدت‌زمانی طولانی در بالای سطح 70 باقی بماند، که نشان‌دهندهٔ یک وضعیت خرید افراطی طولانی‌مدت در بازار می‌باشد.

در همین زمان، ممکن است اندیکاتور MACD نشان‌دهندهٔ ادامهٔ افزایش شتاب حرکات قیمتی در بازار باشد. هر دو اندیکاتور می‌توانند سیگنالی از احتمال تغییر روند قیمت در آینده را با استفاده از واگرایی‌ها صادر کنند (برای مثال، قیمت به سطوح بالاتر حرکت کرده در حالی که این اندیکاتورها به سطوحی پایین‌تر حرکت می‌کنند و یا بالعکس).

محدودیت‌های استفاده از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI به بررسی شتاب حرکت صعودی و نزولی قیمت پرداخته و نتایج را در پایین نمودار قیمتی به نمایش می‌گذارد. مانند بیشتر اندیکاتورهای تکنیکال این سیگنال‌ها زمانی از اعتبار بیشتری برخوردارند که با روند طولانی‌مدت مطابقت داشته باشند.

سیگنال‌های بازگشت واقعی کمیاب بوده و تشخیص آن‌ها از سیگنال‌های اشتباه سخت است. یک هشدار مثبت کاذب (false positive)، برای مثال، یک تقاطع صعودی بوده که با یک کاهش ناگهانی در قیمت سهام همراه می‌شود. یک هشدار منفی کاذب (false negative) وضعیتی است که یک تقاطع منفی، با یک حرکت صعودی ناگهانی قیمت همراه می‌شود.

از آنجایی که این اندیکاتورها شتاب حرکات قیمت را نشان می‌دهند، در صورت حرکت قیمت برای مدتی طولانی می‌توانند در وضعیت خرید افراطی یا فروش افراطی طولانی‌مدت قرار بگیرند. بنابراین، بیشتر کاربرد اندیکاتور RSI در بازارهای نوسانی می‌باشد. جایی که قیمت دارایی‌ها از حالت صعودی به نزولی و بالعکس تغییر می‌کند.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

اندیکاتور RSI چیست و چه کاربردی دارد؟

برای ورود به بازار بورس و آغاز فرآیند سرمایه‌گذاری در گام اول باید نسبت به مفاهیم و ابزارهای تحلیلی در این بازار آشنایی لازم را کسب کنید. در این مقاله در ارتباط با تحلیل تکنیکال سهام با استفاده از ابزار اندیکاتور RSI بپردازیم. تحلیل تکنیکال یکی از ارکان اصلی پروسه تحلیل و ارزیابی سهام در بازار بورس است که بسیاری از فعالان و معامله‌گران در فرآیند خریدوفروش‌های خود از این دانش برای کسب سود بیشتر و به حداقل رساندن ضرر و زیان استفاده می‌کنند. در این میان اندیکاتور RSI از محبوبیت بیشتری برخوردار است که تحلیل‌گران به منظور تشخیص روند فعلی سهم و پیش‌بینی قیمتی در آینده از آن بهره می‌برند. به منظور آشنایی بیشتر با اندیکاتور RSI در بازار بورس و نحوه استفاده از این ابزار در فرآیند تحلیل تکنیکال، با این مقاله با ما همراه باشید.

اندیکاتور چیست؟

اندیکاتور یکی از ابزارهای مهم در فرآیند تحلیل تکنیکال به شمار می‌آید که با استفاده از محاسبات ریاضی و معادلات پیچیده روی قیمت سهم و حجم معاملات، اطلاعات بسیار مهمی را در اختیار تحلیل‌گران قرار می‌دهد. اندیکاتور به عنوان یک ابزار مهم در تحلیل تکنیکال به منظور کشف الگو و پیش‌بینی روند سهم در آینده قابل استفاده است. از اندیکاتور نیز می‌توان به راحتی سیگنال خریدوفروش دریافت کرد. در ادامه به موارد استفاده از اندیکاتورها در بازار بورس اشاره می‌کنیم.

بررسی موارد استفاده از اندیکاتور

همان‌طور که در بخش قبلی اشاره کردیم از اندیکاتورها به عنوان ابزاری برای بررسی روند فعلی و آینده سهم استفاده می‌شود. در این بخش به انواع روش‌های استفاده از این ابزار در فرآیند تحلیلی سهام اشاره می‌کنیم:

1. هشدار: یکی از کاربردهای اندیکاتورها در تحلیل سهام این است که با استفاده از این ابزار می‌توان زودتر از موعد روندهای برگشتی یا تغییر نمودار سهام را متوجه شد که در اصطلاح با عنوان هشدار از آن یاد می‌شود.
2. پیش‌بینی: ابزارهای مختلفی در فرایند تحلیل سهام در بازار بورس وجود دارد و در این میان اندیکاتورها به عنوان یکی از بهترین ابزارها به منظور تشخیص نقاط ورود و خروج از سهم محسوب می‌شوند. پس با این حساب با استفاده از اندیکاتورها می‌توانید روند سهم در بازار را پیش‌بینی کنید و از این فرآیند سیگنال خریدوفروش دریافت کنید.
3. تایید: شاید این امکان مهم‌ترین ویژگی اندیکاتورها باشد. تحلیل‌گران با ابزارها و روش‌های مختلف برای ارزیابی سهام اقدام می‌کنند. در گام‌های بعدی نیاز دارند که صحت این ارزیابی را سنجیده و آن را تایید کنند. در این مرحله با استفاده از اندیکاتورها می‌توان این پیش‌بینی و تحلیل‌ها را مورد تایید قرار داد.

اندیکاتور RSI چیست؟

نام دیگر اندیکاتور RSI شاخص قدرت نسبی است که مخفف عبارت Relative Strength Index است. تحلیلگران از اندیکاتور RSI به منظور کشف نقاط بازگشتی سهام استفاده می‌کنند. از این اندیکاتور به اصطلاح به عنوان ابزاری برای نمایش قدرت بازار و قدرت خریدارها و فروشنده‌ها نسبت به هم استفاده می‌شود. از نظر بازه زمانی برای تحلیل سهام از طریق این اندیکاتور، بازه 14 روزه در نظر گرفته می‌شود.

بررسی اندیکاتور RSI در سامانه معاملاتی آنلاین

در این بخش قصد داریم کارکرد اندیکاتور RSI در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری آگاه را با هم بررسی کنیم. در گذشته تحلیلگران با استفاده از فرمول‌های پیچیده و سخت ریاضی مجبور به محاسبه این فرآیند بودند ولی الان به راحتی می‌توان با استفاده از سامانه معاملات آنلاین کارگزارهای بورس از این ابزار برای تحلیل هر سهامی در بازار استفاده کرد. برای استفاده از این ابزار لازم است در گام اول در کنار نام سهم مدنظر آیکون نمودار را کلیک کنید تا وارد بخش تکنیکال سهم بشوید.

مطابق تصویر پایین ابتدا باید روی آیکون اندیکاتورها کلیک کنید و در گام بعدی نوع اندیکاتوری که مد نظر شماست (اندیکاتورRSI) را وارد کنید و روی آن کلیک کنید. با انجام این کار اندیکاتور مد نظر پایین نمودار اصلی سهام نمایش داده می‌شود.

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال چه کاربردی دارد؟

طبق تصویر بالا متوجه شدیم که اندیکاتور خطی در قالب یک نمودار خطی زیر چارت اصلی سهام نمایش داده می‌شود. باید دقت داشته باشید که در این نمودار دو سطح مهم 30 و 70 وجود دارد که طبیعتاً بین 0 تا 100 قرار گرفته‌اند. سهم‌ها به طور معمول بین بازه 30 تا 70 در حال نوسان هستند. از سطح افقی 30 به عنوان سطح حمایتی و از سطح افقی 70 به عنوان سطح مقاومت روند سهام یاد می‌شود. به این تفاسیر تحلیلگران در بازار بورس با استفاده از این دو سطح به نوعی می‌توانند سیگنال خریدوفروش سهام را دریافت کنند.

یکی دیگر از جذابیت‌های اندیکاتور RSI این است که شما می‌توانید از خطوط روند در آن استفاده کنید. طبق تصویر زیر مشاهده می‌کند که با استفاده از خط روند می‌توان نقاط خریدوفروش سهام را پیش‌بینی کرد. برای درک بهتر این بخش به تصویر زیر توجه کنید.

گاهی اوقات در نمودار سهام و نمودار اندیکاتور ما شاهد یک واگرایی هستیم، این پروسه به این شکل است که در نمودار اصلی سهم یک قله بلندتر از قله قبلی وجود دارد و در نمودار اندیکاتور عکس این قضیه مشاهده می‌شود. به زبان ساده خطی که قله‌های نمودار اصلی را به هم متصل می‌کند حالت صعودی داشته و خطی که قله‌های متناظر را در اندیکاتور به هم متصل می‌کند روند نزولی دارد.

برای اطمینان بیشتر شما باید توجه داشته باشید که قله دوم در نمودار اصلی سهام باید به طور کامل تشکیل شده باشد و بعد از آن چند کندل پایین‌تر هم شکل گرفته باشد تا به طور یقین بتوانیم بالاترین سطح قبلی را به عنوان قله در نظر بگیریم. در صورتی که به این نکته توجه نداشته باشید طبیعتاً نتیجه‌ای که از تحلیل ما حاصل می‌شود با واقعیت فاصله خواهد داشت. برای درک بهتر مطلب به تصویر زیر دقت کنید.

برعکس حالت قبلی ممکن است ما در استفاده از اندیکاتور RSI واگرایی مثبت هم در چارت سهام مشاهده کنیم. این پروسه به این شکل است که قله اول در چارت اصلی سهام در نقطه بلندتری نسبت به قله قبلی قرار دارد و با رسم خطوط روند یک روند نزولی را از آن مشاهده می‌کنیم و عکس همین فرآیند در نمودار اندیکاتور قابل مشاهده است که با رسم خط روند حالت صعودی را مشاهده می‌کنیم که در نهایت به این نتیجه می‌رسیم که واگرایی مثبت در نمودار اصلی سهام و اندیکاتور مشاهده می‌شود. در این حالت هم مانند حالت قبلی باید به این نکته توجه کنید که در نمودار اصلی بعد از قله دوم باید نمودار در چند کندل به سمت بالا رشد داشته باشد که بتوانیم آن نقطه را به عنوان قله دوم در نظر بگیریم. برای درک بهتر به تصویر زیر توجه کنید.

مزایا و معایب استفاده از اندیکاتورها چیست؟

اندیکاتورها نیز مانند سایر ابزارها در بازار بورس به عنوان ارزیابی و تحلیل روند فعلی آینده سهم مورد استفاده قرار می‌گیرند. تحلیل‌گران در زمان استفاده از این ابزار با برخی چالش‌ها مواجه می‌شوند. در این بخش به برخی از مزایا و معایب استفاده از این ابزار در فرآیند تحلیل سهام اشاره می‌کنیم:

· با استفاده از اندیکاتورها می‌توان روند فعلی سهم را بررسی و قدرت سهم در بازار را سنجید.

· اندیکاتورها امکان پیش‌بینی روند سهم در آینده را ممکن می‌سازد و در نتیجه سیگنال خریدوفروش دریافت می‌کنید.

· اندیکاتورها به منظور هشدار تغییر روند سهام، پیش بینی روند سهام و تایید پروسه تحلیل و ارزیابی سهام ابزار قدرتمندی هستند.

· اندیکاتورها به نوعی با اطلاعات ورودی شما نتایج حاصله را اعلام می‌کند و در گذر زمان در تلاش است که پاسخ قطعی‌تری به شما ارائه دهد. همین امر به تنهایی مشخص می‌کند که برای تشخیص و پیش‌بینی قیمت یک سهم نباید فقط از اندیکاتور استفاده کرد.

· برای کسب نتیجه بهتر از این ابزار پیشنهاد می‌شود همزمان از چند اندیکاتور استفاده کنید.

· نتیجه کسب شده از تحلیل سهام با استفاده از یک اندیکاتور را به استراتژی معاملاتی خود تبدیل نکنید. برای تدوین استراتژی معاملاتی موفق از ابزارهای مختلف به همراه اندیکاتورها استفاده کنید.

معرفی 2 اندیکاتور پرکاربرد دیگر

در این مقاله به خوبی با اندیکاتور RSI و نحوه استفاده از این ابزار به منظور ارزیابی و تحلیل سهام در بازار بورس آشنا شدیم. در این بخش به دو اندیکاتور پرکاربرد دیگر اشاره می‌کنیم:

مکدی (MACD)

از اسیلاتور مکدی به عنوان ابزاری برای تعیین جهت روند سهم در بازار استفاده می‌شود. این اندیکاتور از سه بخش اساسی خط مکدی (تفاوت بین میانگین‌های متحرک نمایی ۱۲ و ۲۶)، خط سیگنال (میانگین نمایی خط مکدی با دوره ۹) و هیستوگرام (تفاوت خط سیگنال و مکدی) تشکیل شده است.

استوکاستیک (STOCHASTIC)

از این اسیلاتور بهتر است در زمان بازار خنثی استفاده شود. اسیلاتور استوکاستیک دارای دو خط با نام‌های K% و D% است که با استفاده از آن‌ها می‌توان سهام مورد نظر را ارزیابی کرد. این اسیلاتور به اصطلاح بین دو سطح 0 و 100 در حال نوسان بوده و در دو بازه 0 تا 20 اشباع فروش و 80 تا 100 اشباع خرید را به تحلیل‌گران نمایش می‌دهد.

کلام آخر

در این مقاله به اهمیت تحلیل تکنیکال در روند معاملات و پیش‌بینی آینده سهام در بازار بورس پرداختیم. یکی از ابزارهای پرطرفدار در این زمینه، اندیکاتورها هستند که در این میان ما به اندیکاتور RSI پرداختیم. شما با استفاده از این اندیکاتور می‌توانید نقاط حمایت و مقاومت سهم را پیش‌بینی کرده و برای خریدوفروش به موقع سهم در بازار بورس اقدام کنید. به نوعی شما با استفاده از تکنیک‌های این مقاله می‌توانید از هر سهمی سیگنال خریدوفروش را دریافت کنید. پیشنهاد می‌کنیم با آموزش این تکنیک در روند معاملات خود تغییرات مثبتی را ایجاد کنید و حاشیه سود بیشتری برای معاملات خود در این بازار به وجود بیاورید. برای کسب نتایج بهتر از تحلیل‌های خود سعی کنید از ابزارهای ترکیبی در این فرآیند استفاده کنید و تنها به یک ابزار برای بررسی روند سهم اکتفا نکنید.