قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟

مفهوم قرارداد های هوشمند در شبکه بلاکچین چیست؟
آیا تا به حال اتومبیل یا یک خانه خریده اید؟ در این صورت نوع خاصی از هزینه های سنگین و مراحل پیچیده را تجربه کرده اید که مختص این نوع معاملات پیچیده است. بسیاری از رهبران صنعت همین درد را احساس کرده اند و در حال بررسی چگونگی استفاده از قرارداد های هوشمند در بلاکچین برای کاهش آن هستند. این که آیا تازه در مورد این مفهوم اطلاعات کسب کرده اید یا به دنبال توضیحات عمیق هستید، این مقاله مکانی عالی برای شروع است.
قرارداد های هوشمند چیست؟
بلاکچین یک دفتر توزیع شده است که معاملات در آن به صورت دیجیتالی ثبت و بهم پیوند می خورند تا کل تاریخچه یا منشأ یک دارایی را فراهم کنند. یک معامله تنها پس از تأیید اعتبار با استفاده از پروتکل اجماع به بلاکچین اضافه می شود که اطمینان می یابد تنها نسخه از حقیقت است.
همچنین هر رکورد رمزگذاری شده است تا یک لایه امنیتی بیشتر ایجاد کند. گفته می شود بلاکچین “تغییر ناپذیر” است زیرا سوابق قابل تغییر و شفاف نیستند، زیرا همه شرکت کنندگان در یک تجارت به نسخه یکسانی از حقیقت دسترسی دارند.
قرارداد های هوشمند چه کاری انجام قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ می دهند؟
ساده ترین راه برای توضیح آنچه که یک قرارداد هوشمند انجام می دهد از طریق یک مثال است. اگر تا به حال اتومبیل خود را در نمایندگی خریداری کرده اید، می دانید که مراحل مختلفی وجود دارد و می تواند یک روند ناامید کننده باشد.
اگر نمی توانید هزینه ماشین را به طور کامل پرداخت کنید، باید هزینه مالی خود را به دست آورید. این کار نیاز به بررسی اعتبار دارد و برای تأیید هویت خود باید چندین فرم با اطلاعات شخصی خود را پر کنید. در این راه باید با افراد مختلفی از جمله فروشنده، کارگزار امور مالی و وام دهنده تعامل داشته باشید. برای جبران کار آن ها، کمیسیون ها و هزینه های مختلف به قیمت پایه خودرو اضافه می شود.
آنچه قرارداد های هوشمند در بلاکچین می تواند انجام دهد ساده سازی این فرآیند پیچیده است که چندین واسطه را درگیر می کند، زیرا عدم اعتماد شرکت کنندگان در معامله وجود دارد. با هویت شما در یک بلاکچین ذخیره شده، وام دهندگان می توانند به سرعت در مورد اعتبار تصمیم بگیرند.
سپس یک قرارداد هوشمند بین بانک شما، فروشنده و وام دهنده ایجاد می شود تا پس از آزاد شدن وجوه به فروشنده، وام دهنده عنوان ماشین را نگه دارد و باز پرداخت آن براساس شرایط توافق شده آغاز شود. انتقال مالکیت به صورت خودکار انجام می شود، زیرا معامله به زنجیره بلوکی ثبت می شود، در بین شرکت کنندگان به اشتراک گذاشته می شود و در هر زمان قابل بررسی است.
قراردادهای هوشمند چگونه کار می کنند؟
قرارداد های هوشمند با پیروی از جملات ساده “اگر / کی … سپس …” که در کد بلاکچین نوشته شده اند، کار می کنند. هنگامی که شرایط از پیش تعیین شده برآورده شده و تأیید شده باشد، شبکه ای از رایانه اقدامات (آزادسازی بودجه برای اشخاص مربوطه؛ ثبت وسیله نقلیه؛ ارسال اعلانات؛ صدور بلیط) را انجام می دهد. پس از پایان معامله، بلاکچین به روز می شود.
بیایید ببینیم که این چگونه در یک مثال از زنجیره تامین ظاهر می شود. خریدار B می خواهد از فروشنده A چیزی بخرد، بنابراین پول را در قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ یک حساب سپرده قرار می دهد. فروشنده A از حمل کننده C برای تحویل محصول به خریدار B استفاده می کند.
هنگامی که خریدار B کالا را دریافت می کند، پول موجود در انبار به فروشنده A و حمل کننده C ارسال می شود. اگر خریدار B محموله را تا تاریخ Z دریافت نکند، پول در سپرده بازگردانده خواهد شد. هنگامی که این معامله اجرا می شود، به تولید کننده G اطلاع داده می شود که موارد دیگری را که برای افزایش عرضه فروخته شده، ایجاد کند.
همه این ها به صورت خودکار انجام می شود. در یک قرارداد هوشمند، می توان به هر تعداد شرط لازم برای جلب رضایت شرکت کنندگان در مورد انجام کار با رضایت خاطر، اشاره کرد.
برای تعیین اصطلاحات، شرکت کنندگان در یک بستر بلاکچین باید نحوه نمایش معاملات و داده های آن ها را تعیین کنند، در مورد قوانینی که بر آن معاملات حاکم هستند توافق کنند، همه استثنا های احتمالی را کشف کنند و چارچوبی برای حل اختلافات تعریف کنند. این معمولاً یک فرایند تکراری است که هم توسعه دهندگان و هم ذینفعان تجاری را درگیر می کند.
مزایای قراردادهای هوشمند چیست؟
مزایای قرارداد های هوشمند همراه با بلاکچین است.
- سرعت و دقت: قرارداد های هوشمند دیجیتالی و خودکار است، بنابراین مجبور نخواهید بود که وقت خود را برای پردازش مدارک و یا مصالحه و اصلاح خطا هایی که اغلب در اسنادی که به صورت دستی پر شده اند، بنویسید. کد رایانه نیز دقیق تر از لگالی است که قرارداد های سنتی در آن نوشته شده است.
- اعتماد: قرارداد های هوشمند طبق قوانین از پیش تعیین شده به طور خودکار معاملات را انجام می دهند و سوابق رمزگذاری شده آن معاملات در بین شرکت کنندگان به اشتراک گذاشته می شود. بنابراین، هیچ کس نباید سوال کند که آیا اطلاعات برای منافع شخصی تغییر کرده است یا خیر.
- امنیت: سوابق معاملات بلاکچین رمزگذاری شده اند و این هک کردن آن ها را بسیار سخت می کند. از آنجا که هر رکورد منفرد به سوابق قبلی و بعدی در دفتر توزیع شده متصل است، برای تغییر یک رکورد واحد باید کل زنجیره تغییر یابد.
- پس انداز: قرارداد های هوشمند نیاز به واسطه ها را برطرف می کند، زیرا شرکت کنندگان می توانند به داده های قابل مشاهده و فناوری برای انجام صحیح معامله اعتماد کنند. نیازی به تأیید شرایط یک قرارداد توسط شخص اضافی نیست زیرا این توافق نامه در کد موجود است.
اکنون درک بهتری از قرارداد های هوشمند در بلاکچین و مزایای آن ها دارید. 😊
قرارداد هوشمند (smart contract ) چیست؟
نیک سابو برای اولین بار قراردادهای هوشمند را در دهه 1990 توصیف کرد. در آن زمان، او قرارداد هوشمند را به عنوان ابزاری تعریف کرد که با ترکیب پروتکلها و رابطهای کاربری، شبکه های کامپیوتری را رسمیت میدهد و ایمن می کند.
سابو استفاده بالقوه از قراردادهای هوشمند در زمینههای مختلف شامل توافقات قراردادی را مطرح کرد – مانند سیستمهای اعتباری، فرآیند پرداخت و ….
در دنیای ارزهای دیجیتال ، ممکن است قرارداد هوشمند را به عنوان اپلیکیشن یا برنامهای که بر روی یک بلاکچین اجرا میشود، تعریف کنیم. معمولا، قراردادهای هوشمند مانند قراردادی دیجیتالی کار میکنند که با مجموعهای از قوانین خاص اجرا میشود. این قوانین توسط کد کامپیوتری از پیش تعریف شده است و توسط تمام نودهای شبکه تکرار و اجرا میشود.
قراردادهای هوشمند بلاکچین این امکان را فراهم میکند که دو طرف از طریق بلاکچین بدون نیاز به شناخت یا اعتماد به یکدیگر به تعهدات خود عمل کنند. آنها میتوانند اطمینان حاصل کنند که در صورت عدم تحقق شرایط، قرارداد اجرا نمیشود. به غیر از آن، استفاده از قراردادهای هوشمند می تواند نیاز به واسطهها را برطرف کند و هزینههای اجرایی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
اگرچه پروتکل بیتکوین سالهاست از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکند، اما توسط خالق و یکی از بنیانگذاران اتریوم، ویتالیک بوترین، محبوبیت پیدا کرد. البته خوب است بدانید که هر بلاکچین ممکن است روش متفاوتی برای اجرای قراردادهای هوشمند ارائه دهد.
تمرکز این مقاله بر روی قراردادهای هوشمندی است که بر روی ماشین مجازی اتریوم (EVM) اجرا میشوند که بخش مهمی از بلاکچین اتریوم است.
قرارداد هوشمند چگونه کار میکند؟
به زبان ساده، یک قرارداد هوشمند به عنوان یک برنامه قطعی عمل میکند. اگر شرایط خاصی تحقق یابد آنگاه عملیات خاصی را اجرا میکند. به این ترتیب، سیستم قرارداد هوشمند اغلب از عبارات “اگر… آنگاه…” پیروی میکند. برخلاف اصطلاح رایج شده قراردادهای هوشمند، آنها نه قراردادهای قانونی هستند و نه هوشمند. آنها فقط چند کد هستند که روی یک سیستم توزیع شده (بلاکچین) اجرا میشوند.
در شبکه اتریوم، قراردادهای هوشمند مسئول اجرا و مدیریت عملیات بلاکچین حین تعامل کاربران (آدرسها) با یکدیگر هستند. هر آدرسی که متعلق به قرارداد هوشمند نباشد، حساب خارج از شبکه (EOA) نامیده میشود. بنابراین، قراردادهای هوشمند توسط کد کامپیوتری کنترل میشوند و EOAها توسط کاربران کنترل میشوند.
اساساً قراردادهای هوشمند اتریوم از یک کد قرارداد و دو کلید عمومی تشکیل شدهاند. اولین کلید عمومی، کلیدی است که توسط سازنده قرارداد ارائه شده است. کلید دیگر خود قرارداد را نشان میدهد و به عنوان یک شناسه دیجیتال عمل میکند که برای هر قرارداد هوشمندی منحصر به فرد است.
اجرای هر قرارداد هوشمند از طریق یک تراکنش بلاکچین انجام میشود و تنها زمانی فعال میشود که توسط EOA (یا سایر قراردادهای هوشمند) درخواستی ارسال شده باشد.
ویژگیهای کلیدی
یک قرارداد هوشمند اتریوم اغلب ویژگیهای زیر را ارائه میدهد:
قراردادهای هوشمند در تمام نودهای شبکه اتریوم تکرار و توزیع میشوند.
قراردادهای هوشمند اگر شرایط تحقق یابد، تنها اقداماتی را که برای آن طراحی شدهاند را انجام میدهند. همچنین، بدون توجه به اینکه چه کسی آنها را اجرا میکند، نتیجه همیشه یکسان خواهد بود.
قراردادهای هوشمند میتوانند انواع کارها را به صورت خودکار انجام دهند و برنامهای است که خود به خود قابل اجرا است.
قراردادهای هوشمند پس از اجرا قابل تغییر نیستند. بنابراین، قراردادهای هوشمند میتوانند کدهای غیر قابل دستکاری ارائه دهند.
قبل از اجرا، قراردادهای هوشمند را میتوان به روشهای مختلف کدگذاری کرد. بنابراین، میتوان از آنها برای ایجاد بسیاری از انواع برنامههای غیرمتمرکز (DApps) استفاده کرد که مربوط به این است که اتریوم یک بلاکچین تورینگ کامل است.
- بدون نیاز به اعتماد کردن
دو یا چند طرف میتوانند از طریق قراردادهای هوشمند بدون شناخت یا اعتماد به یکدیگر تعامل داشته باشند. علاوه بر این، فناوری بلاکچین تضمین میکند که دادهها دقیق هستند.
از آنجایی که قراردادهای هوشمند مبتنی بر یک بلاکچین عمومی هستند، کد منبع آنها نه تنها تغییرناپذیر است، بلکه برای همه قابل مشاهده است.
آیا میتوانم قرارداد هوشمند را تغییر دهم یا حذف کنم؟
اضافه کردن قابلیتهای جدید به قرارداد هوشمند اتریوم پس از اجرا غیرممکن است. با این حال، اگر سازنده آن قابلیتی به نام SELFDESTRUCT (خود تخریبی) را در کد قرار دهد، میتوان قرارداد هوشمند را در آینده “حذف” کرد – و آن را با یک قرارداد جدید جایگزین کرد. اما اگر این قابلیت از قبل در کد گنجانده نشده باشد، نمیتوان آن را حذف کرد.
خوب است بدانید که، قراردادهای هوشمند به اصطلاح قابل ارتقا به توسعهدهندگان این اجازه را میدهند تا تغییرپذیری بیشتری داشته باشند. راههای زیادی برای ایجاد قراردادهای هوشمند قابل ارتقا، با درجات مختلف پیچیدگی وجود دارد.
یک مثال ساده، بیایید تصور کنیم که یک قرارداد هوشمند به چندین قرارداد کوچکتر تقسیم میشود. برخی از آنها غیرقابل تغییر طراحی شدهاند، در حالی که در برخی دیگر قابلیت “حذف” فعال شده است. این یعنی بخشی از کد (قراردادهای هوشمند) را می توان حذف و جایگزین کرد، به طوری که سایر قابلیتها دست نخورده باقی بمانند.
مزایا و موارد استفاده
قراردادهای هوشمند به عنوان کدهای برنامهنویسی ، قابلیت تنظیم بسیار بالایی دارند و به روشهای مختلف قابل طراحی هستند و میتوان از آنها برای ارائه انواع خدمات استفاده کرد.
قراردادهای هوشمند به عنوان برنامههای غیرمتمرکز و خوداجرا، شفافیت را افزایش و هزینههای عملیاتی را کاهش میدهند. بسته به سطح اجرایی، آنها میتوانند کارایی را افزایش و هزینه های اداری را کاهش دهند.
قراردادهای هوشمند به ویژه در شرایطی که نیاز به انتقال یا مبادله وجوه بین دو یا چند طرف است، بسیار مفید قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ هستند.
به عبارت دیگر، قراردادهای هوشمند را می توان برای موارد استفاده بسیار متنوعی طراحی کرد. به عنوان مثال: ساخت داراییهای توکنیزه شده، سیستمهای رأیگیری، کیفپولهای کریپتو، صرافیهای غیرمتمرکز، بازیها و اپلیکیشنهای تلفنهمراه. قراردادهای هوشمند همچنین میتوانند همراه با سایر پلتفرمهای بلاکچین اجرا شوند که در زمینه های مختلفی مانند مراقبت های بهداشتی، خیریه، زنجیره تامین، و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) نقش دارند.
محدودیتها
قراردادهای هوشمند از کدهای کامپیوتری نوشته شده توسط انسان ساخته میشوند که خطرات متعددی را به همراه دارد زیرا کد آسیبپذیر و دارای باگ است. در حالت ایده آل، آنها باید توسط برنامه نویسان باتجربه نوشته و اجرا شوند، به خصوص زمانی که شامل اطلاعات حساس یا مقادیر زیادی پول باشند.
تغییرناپذیر بودن میتواند در برخی موقعیتها عالی باشد، اما در برخی موقعیتها هم بسیار بد است. برای مثال، زمانی که یک سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO ) به نام «The DAO» در سال 2016 هک شد، میلیونها اتر (ETH) به دلیل نقص در کد قرارداد هوشمند آنها به سرقت رفت.
توجه به این نکته مهم است که مشکل از بلاک چین اتریوم نشات نگرفته بود. بلکه، به دلیل اجرای ناقص قرارداد هوشمند ایجاد شد.
یکی دیگر از محدودیت های قراردادهای هوشمند به وضعیت حقوقی نامشخص آنها مربوط میشود. نه تنها به این دلیل که در اکثر کشورها در وضعیت مبهمی قرار دارند، بلکه به این دلیل که قراردادهای هوشمند با چارچوب قانونی فعلی همخوانی ندارند.
شکی نیست که قراردادهای هوشمند تأثیر زیادی در دنیای ارزهای دیجیتال ایجاد کردند و مطمئناً فضای بلاکچین را متحول کردند. با این حال کاربران واقعی ممکن است مستقیماً با قراردادهای هوشمند تعامل نداشته باشند، اما این قراردادها احتمالاً به طیف وسیعی از اپلیکیشنها در آینده قدرت میدهند ، از خدمات مالی گرفته تا مدیریت زنجیره تأمین.
قرارداد هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند (smart contracts) مشابه با قراردادهای معمولی هستند، مانند قراردادهایی که هنگام خرید و فروش خودرو یا پذیرش شغل منعقد می شوند با این تفاوت که مفاد قرارداد در آنها به صورت کد برنامه نویسی بوده و بر روی بلاکچین به صورت غیرمتمرکز ذخیره سازی و اجرا میشوند. در این مقاله از متاویژن با ما همراه باشید تا بیشتر درباره قراداد هوشمند بدانیم.
قرارداد هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند در حقیقت مجموعهای از کدهای برنامه نویسی هستند که انجام تراکنشهای معتبر را بدون دخالت شخص ثالث و واسطه امکان پذیر میسازند. این قراردادها به صورت خودکار اجرا میشوند و در آنها شرایط توافق طرفین (که میتوانند ناشناس باشند) مستقیماً در خطوط کد نوشته می شود.
قراردادهای هوشمند فرآیندهای تجاری الکترونیکی را به روشی ایمن و قانونی ممکن کرده و اغلب در زنجیره تامین برای کنترل جابجایی کالا بین شرکتهای همکار، انجام سفارشها و پرداختهای خودکار استفاده میشوند.
قراردادهای هوشمند مبتنی بر فناوری بلاکچین هستند و از مزایای این فناوری مانند شفافیت، محافظت در برابر جعل و در دسترس بودن بهره میبرند.
قراردادهای هوشمند به صورت خودکار اجرا میشوند.
قرارداد هوشمند و اینترنت اشیا
قراردادهای هوشمند همچنین در اینترنت اشیا (IoT) برای پردازش تراکنشهای خودکار از دستگاههای نهایی، استفاده میشوند. در اینترنت اشیا، دستگاه های مختلف اعم از وسایل نقلیه، لوازم خانگی، دوربینهای نظارتی، حسگرها و سایر ماشینها از طریق اینترنت با یکدیگر شبکه شده و به اصطلاح با هم دادهها را مبادله میکنند.
میتوان از قراردادهای هوشمند برای کنترل تبادل دادهها استفاده کرد. این ویژگی، امکان ایجاد قراردادهای خرید و تسویه حسابهای خودکار با قراردادهای هوشمند و مدیریت دستگاههای اینترنت اشیا را فراهم میکند.
برنامههای غیر متمرکز یا dApps
برنامههای غیرمتمرکز (dApps) که بر روی بلاکچینها اجرا میشوند، بر اساس قراردادهای هوشمند کار میکنند. هنگام استفاده از dApps و قراردادهای هوشمند، منابع خطای انسانی تقریباً حذف می شوند و کد نوشته شده در قرارداد هوشمند به طور خودکار و پیوسته به اجرا درمیآید. شناخته شده ترین پلتفرم بلاکچین که قراردادهای هوشمند را ارائه می دهد، اتریوم است.
قراردادهای هوشمند غیرقابل تغییر هستند و اگر نویسنده کد، تابعی برای ایست قرارداد هوشمند ننوشته باشد، حتی خود نویسنده نمیتواند جلوی اجرای ابدی آن را بگیرد؛ چراکه این کدها به صورت غیر متمرکز در تمام دنیا در حال اجرا هستند و فقط با از بین بردن شبکه و اینترنت میتوان جلوی آن را گرفت که این کار تقریبا غیرممکن است.
این ویژگی، قراردادهای هوشمند و ارزهای دیجیتال را غیرقابل سانسور میکند و امکان تقلب در آنها را از بین میبرد؛ بنابراین امکان انجام معاملات و توافقات قابل اعتماد را بین طرفهای مختلف (ناشناس) و بدون نیاز به یک مرجع مرکزی یا سیستم قانونی خارجی فراهم میکند.
برنامههای غیرمتمرکز (dApps)، بر اساس قراردادهای هوشمند کار میکنند.
قراردادهای هوشمند چگونه کار می کنند؟
قرارداد هوشمند برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ توسط نیک سابو، دانشمند علوم کامپیوتر، مطرح شد. او متوجه شد که قراردادهای هوشمند را میتوان در یک زنجیره بلوکی اجرا کرده و معاملات تجاری بین شرکتها بدون توجه به صنعت یا بخش، بسیار ساده میشود.
قراردادهای غیر دیجیتالی متعارف به صورت مکتوب تنظیم میشوند و علاوه بر اطلاعات مربوط به طرفین قرارداد، حاوی اطلاعاتی در مورد ابزار اراده طرف مربوطه هستند که برای دستیابی به هدف قراردادی مشترک باید اجرا شود. از این نظر، قراردادهای مرسوم در ابتدا هیچ تفاوتی با قراردادهای هوشمند ندارند.
قراردادهای هوشمند حاوی همان اطلاعات قراردادهای متعارف هستند اما اطلاعات قرارداد در کد برنامه قرارداد هوشمند تعریف شده است. اصل در اینجا اعمال می شود: کد، قانون است.
این بدان معنی است که فعالیت های مشخص شده برای تحقق اراده قرارداد به طور خودکار در صورت وقوع یک رویداد مورد نیاز اجرا میشود. در عین حال، همه شرکای قراردادی از تغییرات وضعیت در زمان واقعی مطلع میشوند.
امنیت
معماری غیرمتمرکز یک بلاکچین، مستلزم آن است که همه رایانههای موجود در شبکه از وضعیت فعلی اطلاعات برای حفظ امنیت برخوردار باشند. هرچه اعضای بیشتری در یک بلاکچین با هم کار کنند، امنیت و محافظت در برابر هک شدن شبکه بیشتر میشود.
نمونه ای از پلتفرم بلاکچینی که قراردادهای دیجیتالی را ارائه میدهد، اتریوم است. پلتفرم اتریوم بر روی سیستم تراکنش همتا به همتای بیت کوین ساخته شده است. شبکه بیتکوین با شبکهای از رایانههای سازمانیافته غیرمتمرکز کار میکند که همگی در زمان واقعی به هم متصل هستند و همه رایانههای موجود در شبکه بیتکوین، اطلاعات را به طور کامل یا جزئی ذخیره میکنند و هنگامی که یک تراکنش بیت کوین انجام میشود، این اطلاعات به طور خودکار به همه رایانههای موجود در شبکه ارسال شده و ذخیره میشود. اتریوم همین کار را با قراردادهای دیجیتال انجام میدهد و آنها را ایمن میکند.
هرچه اعضای بیشتری در یک بلاکچین با هم کار کنند، امنیت شبکه در برابر هک شدن بیشتر میشود.
مزایای قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاکچین، دارای مزایای قابل توجهی نسبت به قراردادهای سنتی هستند که برخی از آنها عبارتند از:
اگر یک قرارداد هوشمند به درستی برنامه ریزی شود، ایجاد مشکل در تفسیر شرایط قرارداد تقریبا غیرممکن است و همچنین از بین رفتن اسناد را کاملا از بین میبرد.
اگر قراردادهای هوشمند بر بستر یک بلاکچین به درستی برنامه ریزی شده باشند، از طریق روشهای رمزنگاری، از شر هکرها در امان بوده و هیچ کس نمیتواند شرایط قرارداد مذاکره شده را پس از آن تغییر دهد.
برنامه ریزی یک قرارداد هوشمند زمان کمتری نسبت به پردازش بوروکراتیک مربوطه نیاز دارد که باعث صرفه جویی در وقت و هزینه شرکای قرارداد میشود.
قراردادهای هوشمند نیازی به اشخاص ثالث مانند وکلا، دفاتر اسناد رسمی و بانکداران ندارند و از فناوری بلاکچین برای تایید قراردادها استفاده میشود. به همین دلیل، اصل «کد، قانون است» اعمال میشود.
معایب
مفهوم قراردادهای دیجیتال هنوز به طور کامل توسعه نیافته است و این مسئله میتوانند مشکلاتی را نیز ایجاد کنند. به عنوان مثال اگر کد برنامه معیوب باشد، از آنجایی که اطلاعات بر بستر بلاکچین تغییرناپذیر است، پس از ثبت نمیتوان چنین خطاهایی را تغییر داده و برطرف کرد.
بعنوان مثال، یک خطا در کد برنامه یک قرارداد هوشمند پیچیدهتر به شکل DAO، در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۶ هکرها را قادر ساخت تا ۵۰ میلیون دلاراتریوم را به سرقت ببرند.
همچنین میتوان تصور کرد که “درهای پشتی” برای برنامه نویس در کد برنامه، نوشته شدهاند. بنابراین قابلیت اطمینان و تغییرناپذیری یک قرارداد هوشمند مبتنی بر بلاک چین به برنامه نویس آن نیز بستگی دارد.
کاربرد قراردادهای هوشمند
- زنجیره تامین
زنجیره تامین کالا معمولا از چندین طرف تشکیل شده است. از مصرفکننده گرفته تا خردهفروش، عمدهفروش، شرکت، تامینکننده و تولیدکننده، قراردادهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین، میتوانند به صورت لحظهای محصول ارائه شده را پیگیری کنند. همه طرفهای درگیر میتوانند بهطور بیدرنگ پیگیری کنند که محصول ارائهشده در آن لحظه در کدام مرحله است.
- مراقبت های بهداشتی
در حوزه سلامت نیز میتوان دادههای بیمار را در یک قرارداد هوشمند برای بیمار، پزشکان و شرکت های بیمه ترسیم کرد. در این صورت برای طرفین این امکان وجود دارد که تمام دادهها را در یک نگاه مشاهده کنند. همچنین بیماران میتوانند به صورت جداگانه تصمیم بگیرند که کدام اطلاعات را میخواهند فاش کنند. برنامههای کاربردی بلاک چین و قراردادهای هوشمند روشی موثر برای شناسایی و جلوگیری از جعل محصولات هستند که این امر به ویژه در مورد قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ داروها بسیار پرکاربرد است. برای مثال میتوان از قراردادهای هوشمند برای مدیریت نتایج و روش های بالینی، استفاده کرد. داروخانهها، بیمارستانها و سایر تأمینکنندگان مراقبتهای بهداشتی میتوانند راحتتر و سریعتر با یکدیگر تسویه حساب کنند. نسخههای الکترونیکی نیز از این طریق بسیار ایمن تر و آسانتر ارائه میشوند.
فرآیند انتقال مالکیت برای هر دو طرف معاملات املاک و مستغلات، استرس زا و اغلب مخاطره آمیز است؛ چراکه فروشنده قبل قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ از دریافت وجه، در انتقال مالکیت مردد است و خریدار از ارسال پول، قبل از دریافت ملک میترسد. مؤثرترین راهکار برای حل این مشکل، استفاده از اشخاص ثالث مانند دفاتر اسناد رسمی برای اطمینان از اجرای توافق و افزایش امنیت است؛ اما این روش به نوبه خود هزینههای مربوط به انتقال مالکیت را افزایش میدهد و باعث تاخیر در فرایند انتقال مالکیت میشود. قراردادهای دیجیتال نه تنها میتوانند اجارهها را تنظیم کنند، بلکه خرید یا فروش املاک و مستغلات را نیز تسهیل میکنند.
دولتها میتوانند انتخابات را از طریق قراردادهای دیجیتال برگزار کنند. مبنای این امر می تواند قراردادی باشد که بین دولت و همه شهروندان کشور منعقد شده است. استفاده از این روش نه تنها به دولت این امکان را میدهد که ببیند چه کسی رای داده است، بلکه شهروندان نیز از این مزیت برخوردارند که میتوانند با یک کلیک راحت رای خود را به صندوق بیندازند.
قراردادهای هوشمند هم اکنون نیز در اقتصاد واقعی استفاده میشوند. بطور مثال شبکه توزیع برق RWE به مشتریان خود قراردادهای دیجیتالی را از طریق پلتفرم اتریوم ارائه میدهد تا به راحتی برقی را که در ایستگاههای شارژ خریداری میکنند، پرداخت نمایند.
با توجه به رویکرد غیرمتمرکز و قابل اعتماد یک بلاک چین عمومی، برنامههای کاربردی خصوصی در شرکتها نیز از قرارداد هوشمند سود میبرند. تراکنشهای بین شرکتهای مختلف را میتوان راحتتر از این طریق تأیید کرد، زیرا همه میتوانند به شبکه اصلی اتریوم دسترسی داشته باشند. قراردادهای هوشمند را میتوان از این طریق یکپارچه و تقریباً کاملاً خودکار کرد.
قراردادهای هوشمند هم اکنون نیز در اقتصاد واقعی استفاده میشوند
برنامه نویسی قراردادهای هوشمند
سالیدیتی (Solidity) و وایپر (Vyper) زبانهای برنامه نویسی قرارداد-محور مبتنی بر پلتفرم اتریوم هستند. کسانی که میخواهند با توسعه قراردادهای هوشمند آشنا شوند، میتوانند به ابزار تحت وب Remix نگاهی بیندازند که از زبانهای Solidity و Vyper پشتیبانی میکند.
با این حال، گزینههای متعدد دیگری برای برنامه نویسی قراردادهای هوشمند وجود دارد. کیت توسعه بلاکچین Azure با قالبهای موجود در آن، امکان ادغام خدمات Azure را برای راهحلهای بلاکچین خود ارائه میدهد.
با Hyperledger Iroha، حتی توسعه دهندگان و کاربران کم تجربه نیز میتوانند قراردادهای هوشمند ایجاد کنند؛ چراکه توسعه دهندگان توابعی را در Iroha ادغام کردهاند که میتوان از آنها برای اجرای دستورات بدون نیاز به توسعه مستقیم برنامه ها استفاده کرد و این بدین معنی است که قراردادهای هوشمند را میتوان با سرعت و آسانی بیشتر توسعه داد.
این مثالها نشان دهنده محبوبیت قراردادهای هوشمند هستند، زیرا بستر و چارچوبهای بیشتری وجود دارند که میتوان از آنها برای توسعه قراردادهای هوشمند استفاده کرد.
سوالات متداول
قرارداد هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند برنامههایی هستند که بر روی یک بلاک چین ذخیره میشوند و در صورت تحقق شرایط از پیش تعیین شده بدون نیاز به واسطه اجرا میشوند. آنها معمولاً برای خودکارسازی اجرای توافق استفاده میشوند تا همه شرکتکنندگان بتوانند در کمترین زمان ممکن از نتیجه مطمئن شوند.
آیا قراردادهای هوشمند قانونی هستند؟
قراردادهای هوشمند قراردادهای دیجیتالی هستند که به طور خودکار تراکنشها را بین طرفین اجرا میکنند و سرعت، دقت و یکپارچگی در پرداخت و عملکرد را افزایش میدهند اما در صورتی قابل اجرا هستند که با قوانین قرارداد مطابقت داشته باشند.
قراردادهای هوشمند چگونه اجرا می شوند؟
قرارداد هوشمند توافقی بین دو یا چند نفر در قالب کد کامپیوتری است. این قراردادها بر روی بلاکچین اجرا میشوند، بنابراین در یک پایگاه داده عمومی ذخیره میشوند که نمیتوان آنها را تغییر داد. تراکنشهایی که در یک قرارداد هوشمند اتفاق میافتند توسط بلاک چین پردازش میشوند؛ به این معنی که میتوانند بهطور خودکار بدون شخص ثالث ارسال شوند.
سالیدیتی چیست؟ با محبوبترین زبان برنامه نویسی بلاکچین آشنا شوید
سالیدیتی (Solidity) یکی از پرکاربردترین زبانهای برنامهنویسی بلاکچین است که بیشتر برنامهها و توکنهای اکوسیستم اتریوم را تأمین میکند. سالیدیتی به طور عمده در قراردادهای هوشمند اتریوم استفاده میشود و در این دنیا هم کاربردهای زیادی دارد. در ادامه این مقاله بیشتر به معرفی این زبان محبوب پرداختهایم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند پنهان
زبان برنامهنویسی سالیدیتی چیست؟
سالیدیتی یک زبان برنامهنویسی شی گرا است که به طور خاص توسط تیم شبکه اتریوم برای ساخت و طراحی قراردادهای هوشمند بر روی پلتفرمهای بلاکچین ایجاد شده است.
- از سالیدیتی برای ایجاد قراردادهای هوشمند که منطق تجاری را پیادهسازی میکند و زنجیرهای از سوابق تراکنش را در سیستم بلاکچین ایجاد میکند، استفاده میشود.
- بهعنوان ابزاری برای ایجاد کد در سطح ماشین و کامپایل کردن آن در ماشین مجازی اتریوم (EVM) عمل میکند.
- شباهتهای زیادی با زبانهای سی و سی پلاس پلاس (C++) دارد و یادگیری و درک آن بسیار ساده است. برای مثال، «main» در زبان سی معادل «contract» در سالیدیتی است.
مانند سایر زبانهای برنامهنویسی، زبان سالیدیتی نیز دارای متغیرها، توابع، کلاسها، عملیات حسابی، دستکاری رشتهها و بسیاری مفاهیم دیگر است.
تکامل زبان برنامهنویسی سالیدیتی
سالیدیتی یک زبان نسبتاً جدید است که به سرعت در حال رشد است.
- سالیدیتی در حال حاضر زبان اصلی در اتریوم و سایر بلاکچینهای خصوصی است که بر روی پلتفرمهای رقیب کار میکنند؛ مانند موناکس و بلاکچین هایپرلجر بورو آن که از تندرمینت (Tendermint) برای اجماع استفاده میکند.
- سوئیفت یک اثبات مفهوم ایجاد کرده است که روی بورو اجرا میشود و از سالیدیتی استفاده میکند.
جامعه توسعه دهندگان اتریوم استانداردهایی را تعریف کرده است که بر نحوه استفاده از قراردادهای هوشمند سالیدیتی برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز بر روی اتریوم نظارت میکند. برخی از آنها که معمولاً «استانداردهای توکن» نامیده میشوند بسیار آشنا هستند در حالی که برخی دیگر ناشناختهتر هستند. در زیر با چند نمونه از آنها آشنا میشوید:
- ERC-20: توکن استاندارد مثلی
- ERC-721: استاندارد توکن غیرقابل مثلی
- ERC-809: به مفهوم کالاهای «رقیب» اشاره دارد؛ آیتمهایی که مصرف آن توسط یک فرد مانع از مصرف توسط فرد دیگر میشود. بهعنوان مثال، رانندگی با ماشین یک رقیب محسوب میشود زیرا دو نفر نمیتوانند همزمان با یک ماشین رانندگی کنند اما خیره شدن به غروب آفتاب اینطور نیست. این استاندارد توکن یک استاندارد اجارهای را برای ان اف تیهای رقیب تعریف میکند و به آنها اجازه میدهد آنها را به سایر کاربران اجاره دهند.
- ERC-864: امکان مالکیت مشترک ان اف تیها را فراهم میکند.
- ERC-874: توکنهای غیرقابل مثلی وزنی که به یک دائو (DAO) اجازه میدهد قدرت رأیدهی بیشتری را به شرکتکنندگان خاص بدهد.
ماشین مجازی اتریوم چیست؟
- ماشین مجازی اتریوم (EVM) یک محیط زمان اجرا برای قراردادهای هوشمند اتریوم فراهم میکند.
- در درجه اول به تضمین امنیت و اجرای برنامههای غیرقابل اعتماد از طریق استفاده از شبکه بینالمللی گرههای عمومی میپردازد.
- ماشین مجازی اتریوم در پیشگیری از حملات (Denial-of-Service) تخصص دارد و گواهی میدهد که برنامهها به وضعیت یکدیگر دسترسی ندارند و همچنین بدون هیچ تداخل احتمالی میان طرفین ارتباط برقرار میکند.
قراردادهای هوشمند چیست؟
اصطلاح قرارداد هوشمند اولین بار در سال ۱۹۹۴ مطرح شد و به ثبت قراردادها در قالب کد کامپیوتری اشاره دارد. هنگامیکه شرایط از پیش تعیین شده برآورده شود قرارداد به طور خودکار فعال میشود.
قراردادهای هوشمند، بدون نیاز به واسطههایی مانند بانکها یا سایر مؤسسات، تراکنشهای خوداجرا را ایجاد میدهند. ۲۵ سال پیش این ایده پیشرفتهتر از آن بود که بتواند عملی شود زیرا فناوری مناسب برای پشتیبانی از این نوع کد وجود نداشت.
به لطف توسعه فناوری بلاکچین حالا اجرای قراردادهای هوشمند بر روی اتریوم و سایر بلاکچینها امکان پذیر شده است. اتریوم بیش از آنکه یک ارز دیجیتال باشد یک پلتفرم توسعهدهنده مبتنی بر بلاکچین است که به سایر برنامههای مبتنی بر بلاکچین اجازه میدهد تا با استفاده از قراردادهای هوشمند بر روی آن ساخته شوند.
قراردادهای هوشمند شامل چه مواردی میشود؟
- دو طرف (افراد یا سازمانها) با استفاده از کد کامپیوتری به توافق میرسند.
- به کمک زبان برنامهنویسی سالیدیتی قرارداد بر روی بلاکچین اتریوم اجرا میشود، به این معنی که تمام جزئیات قرارداد در یک دفتر کل ذخیره میشود.
- هیچ طرفی نمیتواند به تنهایی شرایط قرارداد را تغییر دهد.
- کلیه اقداماتی که از قرارداد هوشمند حاصل میشود خودکار بوده و بدون واسطه انجام میشود.
- تمامیتراکنشها روی بلاکچین ثبت میشوند و برگشت ناپذیر هستند.
- در صورت برآورده نشدن شرایط از پیش تعیین شده تراکنشها انجام نمیشود.
قراردادهای هوشمند به لطف توانایی فناوری بلاکچین در به خاطر سپردن قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ همه اطلاعات امکانپذیر شده است و طرفین با مشکلات اعتماد به یکدیگر مواجه نمیشوند. افراد دخیل حتی نیازی به اعتماد کردن به یکدیگر ندارند زیرا قراردادها تنها زمانی اجرا میشوند که شرایط از پیش توافق شده برآورده شود.
انواع داده زبان سالیدیتی
سالیدیتی از تمام انواع دادههای رایج که در سایر زبانهای شی گرا دیده میشود پشتیبانی میکند، از جمله:
- بولی – نوع داده بولی بسته به وضعیت شرط، زمانی که شرط درست باشد «۱» و زمانی که نادرست است باشد «۰» به دست میدهد.
- عدد صحیح – میتوانید مقادیر صحیح را در سالیدیتی علامتدار یا بدون علامت کنید. سالیدیتی همچنین از استثناهای زمان اجرا و کلمات کلیدی «uint8» و «uint256» پشتیبانی میکند.
- رشته – نقل قولهای تکی یا دوتایی ممکن است یک رشته را نشان دهند.
- اصلاحکننده – قبل از اجرای کد برای یک قرارداد هوشمند، یک اصلاحکننده اغلب منطقی بودن تمام شرایط را تایید میکند.
- آرایه – سینتکس برنامهنویسی سالیدیتی مانند سایر زبانهای شی گرا است و از آرایههای تک بعدی و چند بعدی پشتیبانی میکند.
علاوه بر موارد بالا، زبان سالیدیتی به برنامهنویس این امکان را میدهد تا ساختارهای داده را با نوع شمارش (enums)، عملگرها و مقادیر هش ترسیم کند تا مقادیر ذخیره شده در مکانهای ذخیرهسازی خاص را برگرداند.
ابزارهایی که توسعه دهندگان سالیدیتی میتوانند برای ساخت قراردادهای هوشمند مبتنی بر سالیدیتی استفاده کنند عبارتاند از:
- سولگراف (Solgraph) : برای تولید نمودار DOT استفاده میشود که جریان کنترل تابع قرارداد سالیدیتی را مجازیسازی میکند و آسیبپذیریهای امنیتی را نشان میدهد.
- سالیدیتی رپل (Solidity REPL) :برای نوشتن کدهای خط فرمان روی کنسول سالیدیتی استفاده میشود.
- ای وی ام لب (EVM Lab): یک بسته ابزار کامل است که توانایی تعامل با ماشین مجازی اتریوم (EVM) را دارد. این بسته شامل ای پی آی اترچِین، نمایشدهنده ترِیس، ماشین مجازی است.
- اومدیس (Evmdis): مخفف دیس اسمبلر ماشین مجازی اتریوم است که میتواند بایت کد را به صورت استاتیک تحلیل کند تا نسبت به عملیات خام ماشین مجازی اتریوم سطح بالاتری از انتزاع ارائه دهد.
سالیدیتی چگونه در اتریوم استفاده میشود؟
توانایی اتریوم در پردازش دستورالعملهای کدگذاری شده در سالیدیتی همان چیزی است که آن را از بلاکچینهای دیگر مانند بیت کوین متمایز میکند. بیتکوین فقط میتواند دستورالعملهایی را پردازش کند که به تراکنشهای بیت کوین مربوط میشوند، در حالی که سالیدیتی به ماشین مجازی اتریوم اجازه میدهد تا دستورالعملهای بینهایتی را ترجمه کند.
زمانی که توسعهدهنده یک قرارداد هوشمند در سالیدیتی مینویسد آن را از طریق یک کامپایلر اجرا میکند و آن را به مجموعهای از دستورالعملها تقسیم میکند که به صورت بایت کد نمایش داده میشود. ماشین مجازی اتریوم میتواند بایت را بخواند و آن را به روش متناسب اجرا کند.
تولید کد بایت منجر به ظهور یک عنصر تعادل اقتصادی در فرآیند توسعه قراردادهای هوشمند میشود. تولید بایت کد به گس اتریوم نیاز دارد که باید توسط کاربر پرداخت شود.
اتریوم یک ماشین کامل تورینگ است. در اصل، هر کسی میتواند قرارداد هوشمند سالیدیتی را برای انجام هر کاری روی پلتفرم برنامهریزی کند. اما الزام توسعهدهنده به خرید گس کافی باعث محدود شدن این قابلیت میشود.
زبانهای دیگری نیز از جمله سرپنت، وایپر، و میوتان وجود دارند که کامپایلرها میتوانند آنها را به بایت کد پردازش کنند. با این حال، همه آنها عملکرد یکسانی دارند و آن فراهم کردن امکان کامپایل شدن کدهای قابل خواندن توسط انسان در بایت کد برای اجرا توسط ماشین مجازی اتریوم است.
تفاوت بین جاوا اسکریپت، سالیدیتی، اتریوم و چِین کد چیست؟
این سوالی است که اخیراً مطرح شده و سوال به جایی هم است! از چشم یک فرد باتجربه موارد بالا مانند ترکیبی از فناوریهای مختلف به نظر میرسد که به طور تصادفی با هم ترکیب شدهاند. افراد مبتدی به سختی میتوانند در ابتدا به تفاوت میان این عنوانها پی ببرند.
اما بپردازیم به پاسخ سوال قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ بالا:
- جاوا اسکریپت زبانی است که به موقع تفسیر میشود. این زبان بیشتر در برنامههای فرانت اِند معروف است و در مرورگر اجرا میشود، اما برای برنامههای کاربردی مانند نود جِی اس و آدوبی آکروبات نیز استفاده میشود.
- سالیدیتی یک زبان سطح بالا است. این زبان تا حدودی از روی ECMAScript طراحی شده است به همین دلیل گفته میشود که شبیه جاوا اسکریپت است. اما شباهت این دو به همین جا ختم میشود. سالیدیتی کامپایل میشود (تفسیر نمیشود) و معمولاً روی بلاکچینهایی که ماشین مجازی اتریوم را درک میکنند اجرا میشود. کد سالیدیتی پس از کامپایل و مستقر شدن بهعنوان قرارداد هوشمند اجرا میشود و میتوان با آن ارتباط برقرار کرد.
- اتریوم معمولاً به بهانه پروتکل اتریوم بهعنوان بلاکچین شناخته میشود. بلاکچین اتریوم شبکهای از گرهها است که بر اساس یک پروتکل خاص، به اصطلاح پروتکل اتریوم، بلوکها را تولید و مبادله میکنند. تمام گرههای شبکه باید این پروتکل را درک کنند.
- چِین کد (Chaincode) مشابه قراردادهای هوشمند است که با سالیدیتی نوشته میشود. اما چین کد در هایپرلجر استفاده میشود در حالی که اصطلاح قراردادهای هوشمند در اتریوم استفاده میشود.
سالیدیتی چه کاربردی دارد؟
در ادامه به مهمترین کاربردهای زبان برنامه نویسی سالیدیتی پرداخته شده است.
رأی دادن
در حال حاضر رأیگیری با مسائل متعددی از جمله دستکاری دادهها، رای دهندگان جعلی، تغییر در ماشینهای رأی گیری و اشغال کردن شعب اخذ رأی درگیر است. قراردادهای هوشمند سالیدیتی را میتوان برای شفاف و سادهسازی فرایند رأی گیری ایجاد و مستقر کرد.
حراجهای سرپوشیده
در حراجهای آزاد فعلی افراد میتوانند پیشنهادهای یکدیگر را مشاهده کنند و این ممکن است منجر به اختلاف و تقلب میشود. با استفاده از قراردادهای هوشمند سالیدیتی حراجهای سرپوشیده را طراحی کرد که در آن تا پایان حراج کاربران نمیتوانند پیشنهادهای یکدیگر را ببینند.
تأمین مالی جمعی
تأمین مالی جمعی از طریق قراردادهای هوشمند میتواند مسائلی مانند کمیسیون شخص ثالث و مدیریت دادهها را حل کند. در قراردادهای هوشمند سالیدیتی برای تأمین مالی جمعی نیازی به سیستمهای متمرکز برای ایجاد اعتماد نیست و در نتیجه هزینههای اضافی کاهش پیدا میکنند.
مزایای برنامهنویسی سالیدیتی
برنامهنویسی سالیدیتی علاوه بر قابلیت اصلی آن ویژگیهای متعدد دیگری دارد که باعث برتری آن نسبت به سایر زبانهای مبتنی بر اتریوم میشود.
- برنامهنویسی سالیدیتی به جز انواع دادههای بنیادی، انواع دادههای پیچیده و متغیرهای عضو را نیز پشتیبانی میکند.
- سالیدیتی یک رابط باینری برنامه (ABI) برای تأمین ایمنی انواع داده فراهم میکند. اگر کامپایلر متوجه عدم تطابق نوع داده در هر متغیری شود رابط باینری یک خطا ایجاد میکند.
- سالیدیتی به «مشخصات زبان طبیعی» اشاره دارد که برای تبدیل مشخصات کاربر محور به زبان قابل فهم توسط ماشینها استفاده میشود.
معایب سالیدیتی
تغییرناپذیری یک مزیت بزرگ است اما در برخی موارد ممکن است یک نقطه ضعف باشد. بهعنوان مثال، پس از بستن قرارداد نمیتوان آن را ارتقا داد و ویژگیهای جدید را به آن اضافه کرد.
از آنجایی که اتریوم بر روی فناوری بلاکچین اجرا میشود نمیتواند خودش اطلاعات را بهسرعت در سیستم جمعآوری و بهروزرسانی کند مگر اینکه این کار را از طریق عملیات معاملاتی انجام داد. این کاستی میتواند یک مشکل بزرگ در مورد عواملی مانند دادههای نوسانات مانند قیمت جفت ارزها (فارکس) باشد.
بزرگترین نقطه ضعفی که میتوان در سالیدیتی مشاهده کرد عدم بلوغ آن (در مقایسه با زبانهای قدیمی مانند سی یا جاوا) است. ایراد این نوظهور بودن کمبود آزاردهنده کتابخانهها و مراجع برای توسعهدهندگان و دشواری یادگیری سالیدیتی برای تازهکارها است.
سخن آخر
سالیدیتی همچنان بهعنوان زبان برنامهنویسی بزرگترین اکوسیستم در بلاکچین یعنی اتریوم کار میکند. زبان سالیدیتی علیرغم محدودیتهایش دارای یک پایگاه توسعهدهنده فعال است که به طور مداوم کد آن را بهروزرسانی میکند و استانداردهای قرارداد هوشمند را حفظ میکند. به همین دلیل میتوان انتظار داشت سالیدیتی حالا حالاها یکی از زبانهای برنامهنویسی قراردادهای هوشمند باقی بماند.
قرارداد هوشمند چیست؟
به صورت عامیانه، قرارداد هوشمند پروتکلی برای تنظیم قراردادها است که با استفاده از اطلاعات مربوط به شرایط قرار داد، همهی اقدامات پیشبینی شده در آن را به حالت خودکار انجام میدهد. این نوع از قراردادها، اجازه انجام تراکنشهای معتبر را بدون دخالت اشخاص ثالث فراهم میکنند و در اصل پروتکلی کامپیوتری هستند که برای تسهیل، تأیید و یا اجرای یک مذاکره به حالت دیجیتالی مد نظر گرفته شدهاند. اضافه بر این، تراکنشها در این روند قابل ردیابی و برگشت ناپذیر هستند.
هدف قرارداد هوشمند چیست؟
تصور کنید احتیاج دارید خانهای را بفروشید. این کار بسیار زمانبر و نیاز به دوندگی است و مستلزم مستندات کافی، ارتباطات و همچنین سطح بالایی از خطرهای گوناگون است. به همین خاطر است که اکثریت فروشندگان خانه تصمیم میگیرند یک نماینده املاک پیدا کنند، تا او همهی کارهای دفتری و بازاریابی را به عهده بگیرد و به عنوان دلال تا زمان بسته شدن قرارداد بر روند کار نظارت داشته باشد. در آخر هم بعد از بستن یک قرارداد موفق، نمایندگان فروشنده و خریدار درصدی از قیمت فروش را به عنوان کمیسیون دریافت میکنند. این مقدار پول، یک ضرر مالی چشمگیری برای فروشنده به شمار میآید. با وجود شرایطی از این دست، قراردادهای هوشمند میتوانند بسیار کارآمدتر عمل کنند و منجر به انقلابی در صنعت شوند. شاید مهمتر از همه، بتوانند مسئله “اعتماد” را بر طرف کنند. روند قراردادهای هوشمند به این شکل است که مالکیت خانه فقط در صورت ارسال پول توافق شده در سیستم، به خریدار منتقل خواهد شد. به این معنی که هم پول و هم حق مالکیت در این سیستم نگهداری میشود و دقیقاً در یک زمان به طرفین قرارداد ارائه میشوند. اضافه بر این، این تراکنش توسط صدها نفر دیگر هم مشاهده و تأیید میشود، در نتیجه تحویل بیعیب و نقص آن هم تضمین شده است. از آنجایی که دیگر مسئله “اعتماد” میان طرفین مطرح نیست، دیگر احتیاجی به دلال نیز نیست. همه کارهایی که یک نماینده املاک انجام میدهد را میتوان از پیش در یک قرارداد هوشمند برنامهریزی کرد و هر 2 طرف قرارداد هم مبلغ چشمگیری را صرفهجویی خواهند کرد.
بیشتر بخوانید:اتریوم چیست؟
قراردادهای هوشمند چگونه کار میکنند؟
قاعده کلی آن را میتوان با شیوه کار دستگاههای فروش توضیح داد. این دستگاهها تنها دستورالعملهایی را که به آنها داده میشود، به صورت خودکار اجرا میکنند. شما باید به میزان مورد احتیاج کریپتوکارنسی وارد قرارداد هوشمند کنید و بعد حق مالکیت خانه و دیگر مجوزهای لازم را در حساب خود دریافت کنید. در آغاز کار، سرمایه ها و شرایط قرارداد کدگذاری میشوند و بر روی بلاک یک بلاک چین قرار داده میشوند. این قرارداد چندین بار میان گرههای پلتفرم توزیع و کپی میشود و بعد از اجرای آن، قرارداد مطابق با شرایط تعیین شده انجام میشود. اضافه بر این، این برنامه به صورت خودکار اجرای تعهدات را نیز بررسی میکند.
برای ایجاد یک قرارداد هوشمند به چه نیاز داریم؟
این برنامه باید به کالا و خدمات تحت قرارداد برای قفل کردن و باز کردن خودکار آنها دسترسی داشته باشد.
همه شرکتکنندگان با امضای قرارداد از طریق کلیدهای خصوصی خود، توافقنامه را آغاز میکنند.
شرایط قرارداد هوشمند، به شکل یک رشته دقیق از عملیات تعریف میشود و همه شرکتکنندگان باید این شرایط را امضا کنند.
قرارداد هوشمند بر روی بلاک چین پلتفرم قرار میگیرد و بین گرههای این پلتفرم نیز توزیع میشود.
کاربرد قرارداد هوشمند در دنیای واقعی
قراردادهای هوشمند میتوانند در زمینههای مختلف به کار برده شوند، برای مثال:
نتایج رایگیری را میتوان بر روی بلاک چین قرار داد و بین گرههای شبکه توزیع کرد. همه این دادهها به صورت رمزگذاری شده و ناشناس هستند درنتیجه امکان هرگونه دستکاری نیز از بین میرود.
مزایای استفاده از قرارداد هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند از همهی فواید فناوری بلاک چین استفاده میکنند، مانند:
قراردادهای هوشمند رمزگذاری شدهاند و میان گرهها در شبکه توزیع میشوند. این موضوع تضمین میکند که بدون اجازه شما، دادهها نه از میان میروند و نه تغییر میکنند.
اکثر فرایندها به حالت خودکار انجام میشوند و در نتیجه بیشتر واسطهها در این بین از میان میروند.
امروزه طیف گستردهای از انواع گوناگون قراردادهای هوشمند وجود دارند. شما میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید و با توجه به احتیاج خود آن را تغییر دهید.
قراردادهای هوشمند، احتیاج به دلال را از میان میبرد و در اصل قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ کنترل کامل توافقنامه را به شما میدهد.
هیچ کس نمیتواند اسناد شما را بدزدد و یا گم کند، زیرا آنها رمزگذاری شدهاند و به صورت ایمن در یک دفتر کل عمومی ذخیره شدهاند. اضافه بر این، لازم نیست به اشخاص که با آنها سر و کار دارید اعتماد کنید و یا انتظار داشته باشید که آنها هم به شما اعتماد کنند، زیرا سیستم قراردادهای هوشمند مشکل “اعتماد” را به راحتی حل کرده است.
به لطف قراردادهای هوشمند دیگر احتیاجی به دفترخانههای رسمی، مشاوران، نمایندگان املاک و بسیاری از واسطههای دیگر نیست و با تمدید قرارداد، بسیاری از هزینههای مربوط به خدمات آنها نیز حذف میشود.
با استفاده از قراردادهای هوشمند، در وقتتان هم صرفهجویی میکنید و دیگر نیازی به ثبت انبوهی از اسناد کاغذی، ارسال یا انتقال آنها به مکانهای خاص ندارید.
معایب قرارداد هوشمند
جدا از نکات مثبت ذکر شده، قراردادهای هوشمند نیز مانند بسیاری دیگر از پروژههای جدید بیعیب و نقص نیستند. بعضی از این کاستیها عبارتند از:
این کدها توسط اشخاص نوشته میشوند و در نتیجه این امکان وجود دارد که اشتباهی اتفاق افتد. اگر هم قرارداد هوشمند با وجود این اشتباهات در بلاک چین ثبت شود، دیگر نمیتوان آن را تغییر داد. برای نمونه، خطایی در برنامهنویسی الگوریتم یک شرکت موجب شد تا هکرها از این اشتباه سوء استفاده و حدود ۶۰ میلیون دلار را سرقت کنند.
هم اکنون، قراردادهای هوشمند توسط هیچ دولتی تنظیم نمیشوند. بنابراین اگر نهادهای دولتی تصمیم بگیرند چارچوبی قانونی برای قراردادهای هوشمند ایجاد کنند، این مسئله مشکل ساز خواهد شد.
قراردادهای هوشمند بدون برنامهنویسی قابل انجام نیستند. درنتیجه وجود یک برنامهنویس با تجربه، و پذیرش فناوری بلاک چین در ساختار داخلی شرکت برای اجرای یک قرارداد هوشمند ضروری است.