دوره معاملات قراردادهای آتی کالا
معاملات مشتقه
در واقع قرارداد آتی در بازار مشتقه، با یک قیمت مشخص و حجم معامله تعیین شده بر اساس قوانین سازمان بورس اوراق بهادار تهران، مورد معامله قرار می‌گیرند. در ابتدا لازم به ذکر است دوره معاملات قراردادهای آتی کالا که در زمان شروع معامله، هیچ یک از طرفین خریدار و فروشنده اقدام به نقل و انتقال کالا یا پول نقد نمی‌کنند و این قرارداد تنها به‌صورت یک قرار داد در بورس کالا ثبت میشود تا موعد تحویل آن فرا رسد. البته برای اینکه دو طرف خریدار و فروشنده، از انجام قرارداد خیالشان راحت شود، مبلغی را بر حسب قانون اوراق بورس بهادار تهران (۱۰-۲۵ درصد قیمت کل معامله)، به اتاق پایاپای پرداخت میکنند.
لازم به ذکر است که اتاق پایاپای حکم نظارت بر انجام معاملات بورس کالا و بازار مشتقه را بر عهده دارد و واسطه‌ای میان خریدار و فروشنده است. این نوع قرار دادها، معمولا زمانی شکل می‌گیرند که خریدار به این نتیجه برسد که در آینده کالای مورد نظر او گران خواهد شد و اقدام به انجام قرار دادهای آتی میکند. لازم به ذکر است که در اصطلاح به قرار داد آتی خرید شورت پوزیشن (Short Position) و به قرار داد آتی فروش، لانگ پوزیشن (Long position)، میگویند. همچنین فروشنده اگر به این نتیجه برسد که کالای او در آینده ممکن است ارزان شود، اقدام به پیش فروش کالای خود (سکه، زعفران، پسته یا زیره) میکند. اگر سری به سایت معاملات بورس کالا بزنید، متوجه خواهید شد که بیشتر تمرکز بازار مشتقه بر روی قرار دادهای آتی سکه یک روزه و طلا است و سایر کالاها مانند زعفران و پسته، تنها در فصول خاصی معامله میشوند.
در بازار مشتقه، دارایی پایه بر اساس قیمت توافق شده بین خریدار و فروشنده تعیین میشود و موجب کاهش نوسان شدید قیمتی در بورس کالا خواهد شد.
به‌صورت کلی، قراردادهای اختیار معامله نیز بر روی کالاهایی مانند سکه، زعفران، پسته و زیره قابل انجام است. در نوع قرارداد نیز قیمت قطعی واگذاری یا خرید کالا، در زمان انجام معامله ثبت خواهد شد و قیمت کالا در زمان تحویل (پس از چند ماه یا یک سال)، همان قیمت تعیین شده در ابتدای ثبت معامله است. معمولا قراردادهای اختیار خرید و فروش، توسط خریدارها کنسل میشوند، زیرا همان طور که از اسم این نوع قراردادها مشخص است، خریدار، اختیار این را دارد که معامله را انجام دهد یا خیر.
به عنوان مثال میتوان گفت که اگر خریدار قرارداد اختیار سکه تمام بهار آزادی، در تیر ماه سال دوره معاملات قراردادهای آتی کالا ۹۹ که قیمت سکه ۹ میلیون تومان است، قراردادی را ثبت کند که در سر رسید اسفند سال ۹۹، همین سکه را با قیمت ۱۰ میلیون تومان خریداری کند، اگر سکه در اسفند ماه ۹۹ به بیش از ۱۰ میلیون تومان نرسد، طبیعتا خریدار اختیار معامله، از این معاملات مشتقه انصراف می‌دهد، زیرا سودی را در این معامله کسب نکرده است و میتواند همین سکه را ارزان‌تر در بازار پیدا کند. همچنین خریدار قرارداد معامله، باید مبلغی را جهت اتاق پایاپای پرداخت کند که معمولا بسیار ناچیز است.
اموزش کامل آتی
اموزش قرارداد های آتی اساسا کلید موفقیت برای معامله گران قرارداد های آتی دانش کار و تلاش سخت و حرکت در مسیری منظم است. اگر چنین شرایطی را بعنوان معامله گر در وجود خود سراغ دارید به بورس فلزات تهران خوش امدید. قرارداد آتی چیست؟ قرارداد آتی قانونا توافق نامه ای است دارای حد و […]
اموزش قرارداد های آتی
اساسا کلید موفقیت برای معامله گران قرارداد های آتی دانش کار و تلاش سخت و حرکت در مسیری منظم است. اگر چنین شرایطی را بعنوان معامله گر در وجود خود سراغ دارید به بورس فلزات تهران خوش امدید.
قرارداد آتی چیست؟
قرارداد آتی قانونا توافق نامه ای است دارای حد و مرز معینی و برای معینی برای خرید یا فروش یک کالا یا ابزار مالی برای زمانی در اینده با قیمتی توافق شده هنگام امضای قرارداد می باشد ، گرچه به ندرت تحویل واقی کالای مورد معامله انجام می شود. بر طبق مشخصات کالای تحویلی قرار داد آتی باید دارای استاندارد کیفیت ، کمیت ، زمان تحویل و محل تحویل باشد تنها متغیر در معاملات آتی قیمت است که در مرحله معامله کشف می شود. بعنوان مثال چناچه کارگزاری یک قرارداد آتی می برای خرداد ماه سال 1400 را خریداری نماید یعنی او پذیرفته که 1000 کیلو مس برای تحویل در ماه خرداد منعقد نموده و کیفیت مس مورد قرارداد نیز استاندارد بوده و تمام قرارداد های مس خرداد ماه نشان دهنده یکسان بودن کیفیت مس در ان دوره می باشد.دوره معاملات قراردادهای آتی کالا
تسویه قرار داد آتی
بدلیل استاندارد بودن قرارداد های آتی چنین قرارداد هایی توانایی بسیار زیادی در ساز و کار معالماتی دارند زیرا در قرارداد های آتی بدلیل استاندارد بودن فروشندگان و خریداران می توانند یک قرارداد دوره معاملات قراردادهای آتی کالا دوره معاملات قراردادهای آتی کالا آتی را با قرارداد دیگری تعویض نموده و تعهدات خود را در قبال تحویل یک کالا یک ابزار مشتقه تسویه نمایند. تسویه قرارداد در معاملات آتی یعنی اتحاذ یک موقعیت معاملاتی مخالف یا معادل معامله آتی اولیه توسط معامله گر می باشد. برای مثال چناچه معامله گری یک قرار مس برای خرداد ماه خریداری نماید او باید قبل از تاریخ انقضای قرار داد که زمان تحویل کالاست انرا بفروش برساند.
قرارداد آتی چیست؟ + نحوه معامله
تصور کنید شما به کالای الف نیاز دارید، ولی حدس می‌‌‌‌‌‌‌‌‌زنید که این کالا در سه ماه آینده گران خواهد شد. از طرفی فروشنده کالا تصور میکند قیمت آن در سه ماه آینده کم خواهد شد. بنابراین شما به عنوان خریدار با فروشنده قراردادی تنظیم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید که به موجب آن در ازای یک قیمت توافقی، فروشنده موظف است تا آن کالا را در سه ماه بعد به شما تحویل دهد. در چنین معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از هر دو رویداد، گران شدن و ارزان شدن میتوان سود کسب کرد. به چنین قراردادهایی، قرارداد آتی میگویند. سؤال این‌‌‌‌‌‌‌‌‌جاست که این معاملات چگونه انجام میشوند و چه مزایایی دارند؟
ابزار مشتقه چیست؟
مفهومی به نام ابزار مشتقه در بورس وجود دارد که قرارداد آتی یکی از این ابزارها است. ابزار مشتقه، یکی از ابزارهای مدیریت ریسک در بازار سرمایه است. هنگامی که صنایع از راه فروش سهام، نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند سرمایه مورد نیاز خود را تأمین کنند، باید افراد بیشتری را برای جذب سرمایه به طرف خود جذب کنند. این یکی از دلایل به وجود آمدن ابزارهای مشتقه است. قرارداد آتی یکی از انواع ابزار مشتقه بوده و با فراهم آوردن امکان خرید و فروش اعتباری، ریسک نوسانات را در بازار کنترل میکند.
قرارداد آتی چیست و چگونه انجام میشود؟
همان‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور که از عبارت قرارداد آتی پیدا است، قراردادی است که امروز بسته میشود، اما دو طرف معامله را متعهد به اجرای تعهدات خود در آینده میکنند. با توجه به آنچه گفتیم و مثالی که در ابتدا آورده‌‌‌‌‌‌‌‌‌شد، تعریف قرارداد آتی به شکل زیر خواهد بود. قرارداد آتی، یک توافق‌‌‌‌‌‌‌‌‌نامه است که در آن نوع کالا، قیمت توافقی و زمانی برای انجام معامله مشخص شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. این قرارداد در زمان جاری برای زمانی در آینده منعقد میشود. در زمان انعقاد قرارداد نیاز نیست فروشنده دارایی را داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد، و تنها برای زمان سررسید چنین شرطی وجود دارد.
قرارداد آتی بر سر چه کالایی انجام میشود؟
قرارداد آتی را میتوان بر سر کالاهای اساسی(کامودیتی)، مانند نفت و محصولات کشاورزی منعقد کرد. همچنین قراردادهای آتی مالی نیز وجود دارند که بر سر ارز، شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سهام و نرخ بهره منعقد میشوند.
نحوه انجام قرارداد آتی
با مثالی که در بالا آوردیم، مشخص شد که قرارداد آتی چگونه انجام میشود. حال نوبت به معرفی فاکتورهایی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد که در انعقاد قرارداد آتی وجود دارند.
- تعیین نوع دارایی
دیدیم که چه نوع کالاها و دارایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند در قراردادهای آتی معامله شوند. در قرارداد باید مشخص باشد که نوع دارایی پایه چیست. دارایی که به موجب قرارداد معامله میشود، دارایی پایه نام‌‌‌‌‌‌‌‌‌دارد. - حجم قرارداد
حجم یا اندازه قرارداد، مقدار استاندارد دارایی پایه است که میتواند مقدار قراردادهای آتی معامله شود. مقدار مجاز حجم معامله در قراردادهای آتی این یکی از قوانینی است که توسط بازار بورس، برای هر دارایی مشخص میشود. - تاریخ انقضا
تاریخ انقضا یا سررسید قرارداد که مشخص میکند دو طرف در چه تاریخی باید تعهدات خود را اجرا کنند نیز از موارد مهمی است که باید در قرارداد ذکر شود.
مقدار وجه تضمین، میزان نوسان قیمت روزانه، سقف حجم هر سفارش، سقف مجاز موقعیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های باز و کارمزد، از دیگر مواردی هستند که باید در سند قرارداد آتی ذکر شوند.
ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها
- وجود قوانین و مقررات
ممکن است به نظر برسد در قراردادهای آتی دو طرف معامله با هر قیمت و هر بازه زمانی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند توافق‌‌‌‌‌‌‌‌‌نامه تنظیم کنند. اما چنین نیست. قوانینی وجود دارد که بسته به نوع کالا و قرارداد، محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی در معامله اعمال میکند. همچنین به دلیل انجام این معاملات در سامانه بورس، شفافیت قیمتی وجود دارد و شرایط برای همه سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران یکسان است. - اتاق پایاپای
معاملات در جایی به نام اتاق پایاپای انجام میشوند. اتاق پایاپای در واقع نماینده بازار بورس در معاملات آتی است. هنگامی که قرارداد آتی منعقد میشود، پولی به نام وجه تضمین در این اتاق پرداخت میشود تا ریسک معامله کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده و اعتبار تضمین‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده باشد. - کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌کردن ریسک بازار
یکی از ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قرارداد آتی، پوشش ریسک بازار است. اینکه قیمت آینده امروز تعیین میشود باعث کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدن ریسک و نوسانات بازار است. - وجود اهرم در معاملات
با وجود اهرم، این امکان به وجود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید که افراد با پرداخت هزینه، کمتر از ارزش واقعی دوره معاملات قراردادهای آتی کالا معامله را انجام دهند. چنین امکانی باعث به‌‌‌‌‌‌‌‌‌دست آ.ردن سود زیاد میشود. البته ریسک این معاملات بسیار بالا است و در صورت وقوع ضرر و زیان نیز تأثیر آن بسیار زیاد خواهد بود. - امکان سود بردن در دو حالت کاهش و افزایش
در معاملات معمول بورس چنانچه سهام شما دچار افت قیمت شود، ضرر و چنانچه با افزایش قیمت روبرو شود، سود به همراه خواهد داشت. پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی شما از آینده در بورس تأثیری ندارد، مگر اینکه با پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی کاهش قیمت از بازار خارج شوید. اما قراردادهای آتی با توجه به پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی افراد ایجاد میشوند. یعنی اگر پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابند و این اتفاق رخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد، سود خواهید کرد چرا که گفته شما رخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌داده است. همین موضوع در مورد افزایش قیمت نیز وجود دارد.
قرارداد آتی سبد سهام
قرارداد آتی سبد سهام، امکانی است که از طرف بازار بورس برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری برروی شاخص بورس فراهم شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. به این معنی که نوسانات شاخص باعث ضرر یا سودآوری میشود. در این معاملات برخلاف قرارداد آتی معمول که پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر معرفی کردیم، امکان تحویل کالا وجود ندارد. یکی از ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خوب این قرارداد، امکان کسب سود از تحلیل شرایط کلا اقتصاد بدون در نظر گرفتن تک تک شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها است.
سخن پایانی
قراردادهای آتی، به دلیل ایجاد امکان معامله برای افراد با سرمایه کم و همچنین سودآوری بالا در صورت عملکرد مناسب، از محبوبیت برخوردارند. این معاملات با هدف پوشش ریسک بازار به وجود آمده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. مسئله اصلی در انجام این معاملات توانایی تحلیل و پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی است. چنانچه تحلیل درستی از بازار صورت بگیرد، احتمال سودآوری بالا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود. برای بالا بردن توان تحلیل، باید در ابتدا بازار را به خوبی بشناسید. بنابراین استفاده از آموزش بورس بسیار راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گشا است.
برای یادگیری “ابزار مشتقه” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
معامله ۷ تن زعفران در بورس کالا
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه از ابتدای امسال بیش از هفت میلیون و ۵۰ گرم زعفران در تالار کشاورزی معامله شده، از امکان حضور و دریافت کد معاملات بازار مشتقه برای خارجی ها خبر داد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بورس کالای ایران، حامد سلطانی نژاد در مراسم آغاز رسمی معاملات آتی زعفران در بورس کالای ایران گفت: قراردادهای آتی سکه طلا در بورس کالای ایران در سال ۱۳۸۷ راه اندازی شد که در سال نخست ۳۱۷۳ قرارداد به ارزش ۶۱ میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت که با توسعه زیر ساخت ها و استقبال سرمایه گذاران طی سال ۱۳۹۶ معامله چهار میلیون و ۲۴۶ هزار و ۷۵۴ قرارداد به ارزش۶۵۷ هزار و ۹۶۵ میلیارد ریال در بازار آتی سکه به ثبت رسید.
وی افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون نیز بیش از یک میلیون و ۳۴۵ هزار و ۹۷۴ قرارداد سکه به ارزش ۲۶۸ هزار و۴۶ میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفته است.
مدیرعامل بورس کالای ایران در خصوص ویژگی های دارایی پایه در قراردادهای آتی اظهار کرد: نوسان پذیری قیمت دارایی پایه که تحت تاثیر عواملی همچون نوسانات فصلی، شرایط جوی، کمبود نقدینگی کشاورزان و صادرکنندگان، حضور واسطه‌ها و نوسانات نرخ ارز است، یکی از ویژگی های انتخاب دارایی پایه در قراردادهای آتی است. همچنین تعیین قیمت دارایی پایه بر اساس سازوکار رقابتی و عدم دخالت دولت، فراوانی دارایی پایه در بازار و استاندارد پذیری دارایی پایه نیز دیگر ویژگی های مطرح برای انتخاب دارایی پایه مناسب در بازار آتی به شمار می رود.
سلطانی نژاد ادامه داد: وجود فعالان قابل توجه که در خصوص قراردادهای آتی زعفران شامل زعفرانکاران، خریداران محلی، عمده فروشان، صادرکنندگان، کارخانجات بسته بندی، واسطه‌ها، تعاونیهای تولیدی، شرکتهای تولید کننده مواد غذایی و نیز تولیدکنندگان مواد دارویی و گیاهی می شود، از موارد مهم برای انتخاب دارایی پایه در قراردادهای آتی است. در این میان، حجم قابل قبول معاملات در بازار نقدی دارایی مورد نظر و وجود مرجع قیمت نقدی معتبر برای دارایی پایه نیز از موارد دیگری است که در این رابطه می توان به آنها اشاره کرد.
رشد حجم معاملات در بازار نقدی و گواهی سپرده کالایی
سلطانی نژاد به پذیرش زعفران در بازار فیزیکی بورس کالا نیز اشاره کرد و گفت:پذیرش این محصول حوزه کشاورزی در سال ۱۳۸۹ در بورس کالای ایران انجام شد و در سال ۹۵ شاهد معامله ۱۲ هزار گرم زعفران در بورس بودیم که این رقم در سال ۹۶ به ۱۲۱ هزار گرم افزایش یافت. از ابتدای سال جاری تاکنون نیز بیش از هفت میلیون و ۵۰ گرم زعفران در تالار کشاورزی معامله شده که انتظار می رود این رقم تا پایان سال با افزایش چشمگیری همراه شود.
به گفته وی، پذیرش زعفران در بازار گواهی سپرده کالایی نیز در سال ۹۵ اجرایی شد و طی آن سال ۷۹۸۱ گرم از این محصول در قالب گواهی سپرده در بورس کالا معامله شد.
وی ادامه داد: در سال گذشته نیز بیش از یک میلیون و ۲۶۲ هزار گرم زعفران در بازار گواهی سپرده کالایی مورد دادوستد قرار گرفت و این رقم در سال جاری تاکنون به ۲۶۲ هزار و ۵۲۲ گرم رسیده است.
مدیرعامل بورس کالای ایران همچنین از امکان حضور و دریافت کد معاملات بازار مشتقه برای خارجی ها خبر داد و گفت: علاوه بر معامله گران داخلی، خریداران خارجی نیز می توانند با دریافت کد معاملاتی بورس کالا، در معاملات نقدی و مشتقه زعفران حضور یابند.
جزئیات قرارداد آتی زعفران
سلطانی نژاد در خصوص فرآیند تدوین مشخصات قرارداد آتی زعفران اظهار کرد: برای راه اندازی این معاملات ابتدا مطالعات امکانسنجی و طراحی امیدنامه انجام شد و جلساتی با حضور کارشناسان حوزه زعفران در خصوص طراحی مشخصات قرارداد برگزار شد. در ادامه این فرایند، مشخصات این قرارداد در تاریخ ۱۳۹۷.۰۲.۱۷ در هیئت مدیره بورس کالا به تصویب رسید و در نهایت هیئت پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در ۲۲ اردیبهشت ماه سال جاری این مشخصات را مورد تصویب قرارداد.
وی در ادامه به بیان این مشخصات برای دارایی پایه قراردادهای آتی زعفران پرداخت و گفت: دارایی پایه این قرارداد زعفران رشته ای بریده ممتاز (نگین) بوده و اندازه هر قرارداد شامل ۱۰۰ گرم زعفران نگین است.
مدیرعامل بورس کالا افزود: در این معاملات حد نوسان مجاز برای قیمت روزانه حداکثر مثبت و منفی سه درصد نسبت به قیمت تسویه روز قبل بوده و حجم هر سفرش حداکثر تا ۲۵قرارداد است.
این مقام مسئول در خصوص ساعات معاملاتی قراردادهای آتی زعفران و سقف مجاز موقعیت های تعهدی باز اظهار کرد: معاملات قراردادهای آتی زعفران شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۵:۳۰ بوده و اشخاص حقیقی دارای کد معاملاتی بازار مشتقه می توانند در هر نماد معاملاتی ۱۰۰۰ موقعیت اتخاذ کنند. اشخاص حقوقی نیز می توانند در هر نماد معاملاتی ۱۰۰۰ موقعیت بگیرند که این میزان تا ۱۰ درصد موقعیت های تعهدی باز در آن نماد در بازار قابل افزایش است.
سلطانی نژاد در خصوص کارمزد این معاملات نیز گفت: در راستای حمایت از بخش کشاورزی کارمزد این معاملات برای سازمان بورس و اوراق بهادار و بورس کالا صفر در نظر گرفته شده و کارمزد کارگزاران نیز به ازای معامله هر قرارداد ۲۰۰۰ ریال تعیین شده است.
وی به برگزاری جلسات هم اندیشی با نهادهای ذی ربط اشاره کرد و گفت: در راستای راه اندازی قراردادهای آتی زعفران پنج جلسه تخصصی میزکالایی با موضوع بررسی مشخصات قرارداد آتی زعفران برگزار شد. همچنین جلسات هم اندیشی و فرهنگسازی با فعالان حوزه زعفران در تهران و شهرستانها (تربت حیدریه، زاوه، شادمهر، مشهد، فریمان و کاشمر) و نیز جلسات متعدد تخصصی با شرکتهای کارگزاری به منظور هماندیشی و کسب آمادگیهای لازم برگزار شد تا نقطه نظرات نهادهای ذی ربط و فعالان حوزه زعفران را برای آغاز این معاملات جویا شویم.
سلطانی نژاد از بحث های آموزشی نیز سخن گفت و در خصوص آموزش معاملات این قراردادها به کشاورزان و زعفرانکاران اظهار کرد: در راستای آموزش فعالان این حوزه با بورس کالا و نحوه معامله قراردادهای آتی زعفران و فرهنگ سازی بیشتر، از نماد زعفران در سامانه مجازی بازار مشتقه بورس کالا رونمایی شد.
وی افزود: همچنین تهیه بروشورها و مستندات آموزشی مختص زعفران، برگزاری ۱۸۰۰ نفر ساعت کلاس آموزشی حضوری در تهران و شهرستانها، برگزاری ۳۵۰نفر ساعت کلاس آموزشی غیرحضوری و انتشار مقالات مرتبط آموزشی و تحلیلی در نشریات از دیگر اقدامات آموزشی در این رابطه بوده است.
مدیرعامل بورس کالای ایران در پایان به اقدامات اجرایی راه اندازی معاملات قراردادهای آتی زعفران اشاره کرد و گفت: تصویب کارمزدهای معاملات در سازمان بورس و اوراق بهادار، هماهنگی با شرکتهای نرم افزاری و کارگزاران جهت انجام معاملات به صورت دوره معاملات قراردادهای آتی کالا آنلاین، انجام معاملات زعفران به صورت تستی در روز سهشنبه مورخ ۱۳۹۷.۰۳.۰۱ و در نهایت راه اندازی معاملات واقعی قراردادهای آتی زعفران در روز جاری از اقدامات اجرایی برای راه اندازی این معاملات بوده است.
قرارداد آتی زعفران
قرارداد آتی، قرار دادی است که در آن خریدار و فروشنده توافق می کنند که مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمت معلوم و با کیفیت مشخص و در زمان مشخص معامله کنند. در دوره معاملات قراردادهای آتی کالا این قرارداد فروشنده باید کالا را در تاریخ تعیین شده در زمان عقد قرارداد و همچنین خریدار باید متعهد به پرداخت وجه تعیین شده در تاریخ مذکور می باشد.
قرار داد آتی شامل قرارداد آتی روی دارایی های فیزیکی و قرار داد های آتی سهام و شاخص است.
قراردادهای آتی در اواسط قرن نوزدهم حدود صد و پنجاه سال پیش با اصولی مشابه با بازارهای آتی امروزی انجام میشد و هر دو طرف متعهد در قرارداد از این معامله سود می‌بردند. بورس کالای ایران نیز در سال ۱۳۸۶ تشکیل شد.
قرار داد های اتی قرارداد هایی هستند که بر اساس ان فروشنده متعهد می شود که مقدار معینی از کالای مشخص را در سرسید معین به قیمتی که در حال حاضر تعیین می کند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می شود که ان کالا را با ان مشخصات خریداری کند.همچنین برای جلوگیری از امتناع طرفین جهت انجام معامله, طرفین وجهی را به عنوان وجه تضمین به صورت شرط ضمن عقد نزد اتاق پایاپای می گذارند و متعهد می شوند که متناسب با تغییرات قیمت اتی وجه تضمین مذکور را تعدیل کنند.
تاریخچه قراردادهای آتی:
اولین قرارداد صرافی تجاری اتی را ژاپن در سال 1710 به عنوان راهی برای تجارت اسان برنج,تاسیس شد. در سال 1848 هییت تجاری شیکاگو به اولین صرافی تجاری در غرب مبدل شد. در ایالات متحده ذرت,سویا و گندم اولین قراردادهای اتی بودند. در سال های بعد, تجارت اولین پیشفروش پنبه در شهر نیویورک اغاز شد و قرارداد هایی چون قرارداد شکر, قرارداد اب پرتقال و … را در ادامه بدنبال داشت. بورس کالای شیکاگو در دهه 1970 عرضه معاملات اتی در ارزهای خارجی را اغاز کرد و بورس کالای نیویورک نیز انواع قراردادهای مالی, من جمله قرارداد شاخص های اتی و اوراق قرضهخزانه داری ایالات متحده را شروع کرد. بورس کالای ایران نیز در سال 1386 تشکیل شد.
بازارهای کالایی در دنیا به دو دسته کلی تقسیم میشوند: بازار های مشتقه و بازارهای نقدی .
بازارهای مشتقه: بازارهایی که در ان ابزارهای مالی مبتنی بر تعهد خرید و فروش مورد معامله قرار می گیرند.
ابزار مشتقه: ابزاری است که ساختار پرداخت و ارزش ان از ارزش دارایی پایه پیروی می کند.
اوراق مشتقه: قرارداد هایی هستند که مشتق شده و ارزش انها وابسته به کالا یا دارایی دیگریست.
بازار های نقدی: بازارهایی که کالا در ان یه صورت نقدی مورد معامله قرار می گیرد.
قرارداد سلف: قراردادی است که در ان کالا در زمان مشخص با قیمت معین, در اینده تحویل گرفته می شود و وجه ان در در هنگام معامله پرداخت می شود.
مزایای قرارداد های آتی
قرارداد های آتی زعفران:
قراردادهای اتی زعفران از سال 97 وارد بازار بورس کالا شد و بر روی زعفران رشته ای ممتاز و زعفران رشته ای درجه یک تعریف شده است.
اهرم مالی:
اهرم مالی بطور کلی ضریبی از ارزش کلی قرارداد است که باید پذیرفته شود تا قدرت مالکیت کامل ان قرارداد را داشته باشد. در قراردادهای اتی زعفران اهرم مالی مقدار ثابتی ندارد و باتوجه به ارزش روزانه قرارداد و وجه تضمین مشخص می شود.
موقعیت تعهدی خرید: به شخصی که در بورس, قرارداد اتی را می خرد و خود را متعهد به خرید دارایی پایه می کند, اصطلاحا می گویند موقعیت تعهدی خرید اختیار کرده است.
موقعیت تعهدی فروش: به شخصی که در بورس قرارداد اتی را میفروشد و خود را متعهد به فروش دارایی پایه می کند, اصطلاحا می گویند موقعیت تعهدی فروش اختیار کرده است.
کارمزد معاملات:
سهم کارگزار در هر خرید و فروش برابر است با: 011فروشنده / 011خریدار کارمزد شرکت بورس کالا در هر خرید و فروش: 711فروشنده / 711خریدار
حق نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار در خرید و فروش: 1در وارد کردن قیمت سفارشات باید به این نکته توجه داشت که در سامانه معاملاتی اتی با یک محدودیت موتجه هستیم. قیمت های وارد شده به سیستم حتما باید مضربی از یک عدد که توسط بورس تعیین شده است باشد. در واقع تغییر قیمت ها در اتی زعفران باید 71تومان به 71تومان انجام شود. حداقل قیمت تغییر سفارش در بازارهای مختلف متفاوت است و باتوجه به شرایط بازارتعیین می شود.نحوه محاسبات سود و زیان:اگر شخصی قرار داد اتی زعفران را به قیمت هر گرم 70111تومان خریداری کند, نحوه محاسبه سود و زیان او طی سه روز کاری بعد به شرح زیر خواهد بود…
در این مثال کارمزد معاملات 1در نظر گرفته شده, شما می توانید با مراجعه به سایت بورس کالا نرخ روز کارمزد را در محاسبات خود بگنجانید.
