بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام

مقایسه بازار بورس ایران و فارکس
این روزها صحبت های زیادی درباره خروج یا ورود با بازارهای مالی جهان وجود دارد. تحلیل و بررسی هر کدام از آن ها به سرمایه گذاران و معامله گران کمک می کند تا راه درست را انتخاب کرده و با تکیه بر نقشه راهی دقیق، برنامه¬ریزی مناسبی را انجام دهند. از این رو در نوشتار حاضر قصد داریم به بررسی دو بازار مالی بورس و فارکس بپردازیم. شهروندان ایرانی در هر دو روش می¬توانند کسب درآمد کرده و با تکیه بر کارگذارهای قابل اعتماد، سرمایه گذاری موفقی را پیش رو داشته باشند.
مقایسه بازار بورس ایران و فارکس
بازار بورس ایران و فارکس
بازار سهام
که از جمله قدیمی ترین نوع سرمایه گذاری شناخته شده است. در این بازار، سهام و برگه های مربوط به سهام مبادله می شوند. برای معاملات مربوطه سهام داران در یک مکان مشخص گرد هم جمع میآیند. از جمله بازارهای سهام به این روش به بـورس توکیـو، لنـدن و نیویـورک میتوان اشاره نمود.
بازار کالا
نوعی بازار سازمان نیافته است که کالاهای مختلفی مانند پنبه، ذرت، شـکر، قهـوه، غلات و همچنین فلزات با ارزش در آن معامله میشوند. قسمت عمـده خرید و فروش و تحویل معاملات این بورس به صورتی است که برای آینده برنامه ریزی می شود. از جمله ایـن بازارهـای با این نوع فعالیت مـیتـوان بـه بـازار شیکاگو اشاره نمود.
بازار مبادلات ارزی
که با نام Forex شناخته می شوند، بازاری جهانی جهت خرید و فروش ارز است و در واقـع از دو کلمه Exchange Foreign به معنای تبادل ارز تشکیل شده است و بزرگتـرین بـازار مـالی دنیاسـت. در بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام ادامه این مهم را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
بازار اوراق قرضه
در این نوع بازار که در زبان انگلیسی به نام Bond market و با نام دیگر بازار درآمد ثابت نیز شناخته می شود، مشارکت کنندگان می توانند قرض جدید منتشر کنند که به نام بازار اولیه نامیده می شود، از طرفی آن ها می توانند با اوراق بهادار بدهی که به طور معمول به شکل اوراق قرضه خرید و فروش می شوند، وارد این نوع بازار شوند که به نام بازار ثانویه شناخته می شود.
تاریخچه مختصر فارکس
برخلاف بازارهای سهام، که می تواند ریشه های آن را در سال های خیلی دور ردیابی کرد، بازار فارکس در زمره ی بازارهای جدید و به روز دسته بندی می شود. به دیگر سخن بازار مدرن فارکس یک اختراع مدرن در مبحث مالی است. در سال ۱۹۸۷، شخصی به نام پل تودر جونز یکی از مدیران مشهور بازار وال استریت متوجه موج نزولی در بازار بورس نیویورک شد.
جونز با موج نزولی اقدام به فروش آتی شاخص بورس داوجونز کرد و در یک روز بیش از ۶۰ درصد کل سرمایه خود را سود کرد. تصمیم او اولین قدم در راستای ایجاد بازارهای خارج از بورس بود که در نهایت نیز با نتیجه ای مثبت همراه شد. (1) و (2)
- - 5 میلیارد دلار
- - 600 میلیارد دلار
- - 1 تریلیون دلار
- - 1.5 تریلیون دلار
- - 3 تریلیون دلار
- - 4 تریلیون دلار
- - 5.3 تریلیون دلار
- - 5.5 تریلیون دلار
بازار فارکس چیست؟
همان طور که قبلا نیز اشاره شد یکی از بزرگترین، کاراترین و پویاترین بازار مالی در جهان بـا گـردش مـالی روزانـه 1/5 تریلیـون دلار 30 برابر حجم معاملات روزانه بازار سهام و اوراق قرضه و خزانهداری آمریکا با نام فارکس خوانده میشود. فارکس به مجموعه ای از مؤسسات بینالمللی مانند بانکها اطلاق مـیشـود کـه بـه تجـارت و یـا مبادلـه ارز میپردازند و اغلب واژه اختصاری فارکس (Forex) و یا اف ایکس (FX) برای اشـاره بـه ایـن بـازار استفاده میشود. از سوی دیگر، از آنجایی که فاقد سازمان مرکزی برای تنظـیم سفارشـات اسـت بـازار خارج از بورس نیز خوانده میشود.
به طور مثال اگر شما در ایالات متحده زندگی میکنید و می خواهید کالایی را از فرانسه خریداری کنید، چه شما و چه شرکتی که کالا را از آن خریداری میکنید، باید ارز مورد نظر کشور دوم را در نظر بگیرید. این بدان معنی است که وارد کننده ایالات متحده باید ارزش معادل دلار آمریکا را به یورو مبادله کند.
در مورد مسافرت نیز هم همینطور است. یک گردشگر فرانسوی در مصر نمی تواند یورو بپردازد تا اهرام مصر را ببیند زیرا این ارز در آن محل پذیرفته نیست. به این ترتیب، توریست مجبور است یورو را برای ارز محلی، در این مورد پوند مصر، با نرخ ارز فعلی مبادله کند. (1)
تفاوت های بازار فارکس و بورس
همان طور که بر همگان روشن است بازار بورس یک نهاد مالی است که برای جمع آوری و هدایت سرمایههای کوچک و بزرگ و در عین حال تأمین منـابع مالی مورد نیاز واحدهای تولیدی در راسـتای توسـعه اقتـصادی مورد استفاده قرار می گیرد. سـرمایه گـذاران بـازار خریـد و فروش سهام صرفاً با مقاصد انتفاعی و اهداف سودآوری در این فعالیت اقتصادی شرکت مـیکننـد . در این رابطه شناسایی عوامل مؤثر و تعیین کننده حجم و نـوع انتخـاب مجموعـه متنـوع اوراق بهـادار سرمایهگذاری شده دارای اهمیت است.
مطالعات متفاوت از فرایند کسب بازده این بازار نشان داده که مزیت اصلی این بازار، ویژگی گشت تصادفی آن و یا غیرقابل پیشبینی بودن بـازده آتـی این نوع سرمایه گذاری است. به دیگر سخن اهمیت وجود و یا عدم وجود گشت تـصادفی نـرخهای بـازده یــک بــازار تــأثیرات بــسیاری در مدلهای قیمتگذاری سهام، میزان کارایی بـازار و در نهایـت توسـعه اقتـصادی یک کشور دارد.
برای ثبت نام در این نوع بازار کافی است در وهلهی اول کارگذار خود را انتخاب کرده و سپس کد بورسی و یا کد معاملاتی خود را دریافت کنید. در مرحله دوم با استفاده از کد بورسی خود در سامانه سجام ثبت نام کرده و قدم اول در مسیر معاملاتی خود را بردارید. در کشور ما ساعت کاری مشخصی برای فعالیت در این بازار (8 صبح تا 30/12 ظهر) در نظر گرفته شده است. به طور کلی در بازار بورس می توان سود خود را به دو صورت سود خالص و سود تقسیم پذیر دریافت نمود.
سود خالص عبارت است از درآمد شرکت در همان سال منهای هزینه ها و استهلاک ها و سود قابل تقسیم نیز در صورتی بین سهام داران تقسیم می شود که در انتهای سال مالی شرکت مذکور سودی برای تقسیم کردن داشته باشد. برای احتساب این مهم ابتدا زیانهای انباشته شده از سال های قبل، اندوخته های قانونی در صورت لزوم و مالیات مربوطه کسر و در نهایت سود باقی مانده تقسیم خواهد شد.
بزرگترین تفاوت میان بازار بورس و بازار فارکس بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام در در دسته بندی دارایی های آن دو مورد بررسی قرار میگیرد. بورس بازار سهام هاست و فارکس بازار ارزها. با توجه به شاخص هایی که برای اندازه گیری ریسک در هر کدام از این بازرها مورد استفاده قرار می گیرد، می توان این گونه اذعان داشت که بازار فارکس از ریسک کمتری برخوردار است؛ زیرا ارزها دارای کمترین نوسانات و جزو مطمئن ترین دارایی ها به حساب می آیند.
تجارت ارز در بازار فارکس به صورت الکترونیکی بدون نسخه ( OTC ) انجام می شود، بدین معنی که تمام معاملات از طریق شبکه های رایانه ای بین تاجران در سراسر جهان انجام می شود و نه در یک مبادله متمرکز. بازار به صورت 24 ساعته در روز، پنج روز و نیم در هفته باز است و ارزها در مراکز مهم مالی لندن، نیویورک، توکیو، زوریخ، فرانکفورت، هنگ کنگ، سنگاپور، پاریس و سیدنی در سراسر جهان معامله می شوند.
هر منطقه زمانی این بدان معنی است که با پایان یافتن روز تجارت در ایالات متحده، بازار فارکس دوباره در توکیو و هنگ کنگ آغاز می شود. به این ترتیب، بازار فارکس می تواند در هر ساعت از شبانه روز بسیار فعال باشد و نرخ ارز دائماً تغییر کند. جهت ثبت نام در این بازار نیز باید در ابتدای امر بروکر یا همان کارگذار مطمئن جهت شروع کار را انتخاب کرده و با افتتاح حساب و شارژ آن به دنیای خرید و فروش ارزها بپیوندید.
نحوه واریز و برداشت سود در این بازار به صورت اینترنتی است که با توجه به توافقات انجام شده با کارگذار خود می توان میزان سود برداشتی را اعلام و بانک مقصد آن سود را معرفی کرد. (1)
دیگر تفاوت چشم گیر میان بورس و فارکس در وجود ویژگی به نام اهرم در بازار مدرن است. این مهم همانند تیغهای دولبه علاوه بر اینکه می تواند ویژگی این بازار به حساب آید، در عین حال می تواند بدیهایی نیز داشته باشد. اهرم نتیجه استفاده از سرمایه وام گرفته شده به عنوان منبع تأمین اعتبار هنگام سرمایه گذاری برای گسترش پایه دارایی شرکت و تولید بازده سرمایه ریسک است.
اهرم یک استراتژی سرمایه گذاری برای استفاده از وام های قرض گرفته شده برای افزایش بازده احتمالی یک سرمایه گذاری است. استفاده از این ابزار مهم نیازمند تجربه و ریسک پذیری بالایی است زیرا در در دنیای تجارت، یک شرکت می تواند از اهرم ها برای تولید ثروت سهامداران استفاده کند، اما در صورت عدم موفقیت در این امر، هزینه بهره و ریسک اعتباری پیش فرض ارزش سهامداران را از بین می برد. (4)
نکته دیگری در که در بازار فارکس به عنوان وجه تفاوتی با بازار بورس در نظر گرفته می شود، پتانسیل سوددهی در بازارهای صعودی و نزولی است. در بازار ارز معامله را هم با فروش و هم با خرید میتوان آغـاز کـرد. بـه ایـن معنا که میتوان یک ارز را در قیمت بالاتر فروخت و پس از کاهش قیمت همان ارز را خریـد و در نتیجه از هر دو طرف سود جست.
با توجه به ریسک پذیری بازارهای مالی رایج ترین ابزار مقابله با ریسک در بازار فارکس، سفارش محـدود و دسـتور توقـف زیـان است. سفارش محدود به معنای حداقل و حداکثر قیمتی که باید پرداخت و یا دریافت شود مورد بررسی قرار می گیرد و یا استفاده از دستور توقف زیان نیز می توان از وقوع زیان های بالقوه جلوگیری نمود. در بازار بورس نیز می توان با شنخات کامل از سنجه های مربوطه، میزان ریسک های احتمالی را اندازه گیری کرد.
نتیجه گیری و جمع بندی
در نهایت مـیتـوان گفت، ابعـاد جهـانی بـازار فـارکس است کـه آن را در جایگـاه به خـصوصی قـرار داده اسـت و اصلی ترین وجه متمایزکننده این نوع بازار از بازار بورس محسوب میشود. شناخت کامل مفاهیم و ریسک های ناشی از بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام هر دو بازار ذکر شده، در کنار تحلیل روانشناسی بازارها مهم ترین اصل ورود به دنیای بازارهای مالی است. با توجه به مواردی که ذکر شد، تصمیم گیری درست با شناخت کامل از هر کدام از این موارد می تواند بهترین روش را برای سرمایه گذار معرفی کند.
بازار فارکس بهتر است یا بازار ارز دیجیتال؟
اگر علاقهمند به کسب درآمد دلاری هستید و برای این کار، خرید و فروش در بازارهای مالی را انتخاب کردهاید، بدون شک با دو راهی ارز دیجیتال یا فارکس روبه رو می شوید. در این دو راهی قرار است کدام مسیر را انتخاب کنید؟ دنیای کریپتوکارنسی یا دنیای فارکس؟ اصلا فارکس بهتر است یا ارز دیجیتال؟
از زمان معرفی بیت کوین، بازار معاملات تجاری تغییر کرده است. موفقیت معامله گران رمزارزها، هیاهوی بزرگی در مورد خرید و فروش ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. اما با این حال هنوز خیلی از افراد پاسخ یک سوال را واضح نمیدانند؛ و آن سوال این است:
بازار فارکس بهتر است یا بازار ارز دیجیتال؟
اگر برای پیدا کردن جواب این سوال به یک مقاله تخصصی نیاز دارید، حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید. چرا که در این مقاله به تمامی این سوالات پاسخ خواهیم داد. همچنین اگر به بررسی تفاوت فارکس و بازار بورس تهران علاقه مند هستید پیشنهاد می کنیم مقاله تخصصی تفاوت فارکس با بازار بورس را مطالعه بفرمائید.
فارکس یا ارز دیجیتال؟
یکی از راههای درآمد دلاری در ایران استفاده از معاملات رمزارزها یا فارکس است.
اما لازمه رسیدن به چنین موقعیتی کسب دانش و مهارت است. به همین دلیل اگر بدون دانش و مهارت وارد دنیای فارکس و یا ارز دیجیتال شوید، شک نکنید که ضرر خواهید کرد.
در این مقاله بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتال را معرفی و مقایسه خواهیم کرد. چراکه هر کدام از این بازارها مزیت خاص خودش را دارد.
بازار فارکس
بازار فارکس بزرگترین بازار تجارت در جهان است.
از بزرگی این بازار همین قدر کافیست که بگوییم حجم معاملات در یک هفته کاملا عادی و خنثی، نزدیک به 25 تریلیون دلار است! یعنی به طور متوسط روزانه 5 تریلیون دلار ( 5,000,000,000,000,000,000 بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام دلار)!!
در بازار فارکس بانکهای بزرگ جهانی، شرکتهای معتبر مانند اپل، بنز و غیره، تمامی مؤسسات مالی مهم و موثر و سرمایه گذاران سرشناس حضور دارند.
پیشنهاد مطالعه: فارکس چیست
تمامی این افراد حقوقی و حقیقی جهت تجارت در این بازار از ارزهای ملی استفاده میکنند.
فاکتورهای مختلفی میتواند بازار فارکس را به حرکت درآورد. برای مثال میتوان به نرخ تولید ناخالص داخلی کشورها، تورم، نرخ بیکاری و سایر عوامل اشاره کرد.
به همین دلیل در بازار فارکس معامله گران از تقویم اقتصادی جهت به روز نگه داشتن اطلاعات و رویدادهای اقتصادی استفاده میکنند. اتفاقی که در بازار ارزهای دیجیتال وجود ندارد.
در این بازار سرمایه گذاران اقدام به مبادله ارزهای خارجی میکنند و متناسب با این مبادله کسب سود میکنند. فارکس یک بازار غیر متمرکز بوده و مکان مشخصی برای آن وجود ندارد. با این وجود سرمایه گذاران میتوانند از طریق پلتفرمهایی که کارگزاران در اختیار آنها قرار میدهد، استفاده کنند و ارزهای خود را خرید و فروش کنند. برای آشنایی بیشتر با بازار فارکس می توانید به دوره جامع آموزش فارکس ما سر بزنید.
بازار ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال و یا رمزارزها از سال 2009 پا به میدان گذاشتند و دنیای کریپتوکارنسی با ایجاد بیت کوین متولد شد.
با افتتاح مبادلات تجاری رمزارزها و ظهور انواع آلت کوینها، در کمترین زمان ممکن اکوسیستم گستردهای از داراییهای تجاری شکل گرفت.
این بازار هنوز جوان است (عمر این بازار حدود 11 سال است) و شما میتوانید در 24 ساعت شبانه روز و 7 روز هفته خرید و فروش کنید.
حجم بازار کریپتوکارنسی در حال حاضر حدود 100 میلیارد دلار است.
قوانین و مقررات تجارت در مبادلات ارزهای دیجیتال متفاوت است؛ چراکه در مناطق مختلف جهان قوانین و مقررات مختلفی در این خصوص به تصویب رسیده است.
به طور کلی، بازارهای رمزنگاری کمتر تحت تأثیر رویدادهای اقتصادی جهانی یا بازارهای مالی سنتی قرار میگیرند.
جهت ورود به بازار ارزهای دیجتیال صرفا لازم است از صرافیهای معتبر، ارز مورد نظر را خریداری کنید. اما لازم است قبل از خرید رمزارز، کیف پول مخصوص آن ارز را ایجاد کنید.
دقت داشته باشید که ایجاد کیف پول ارز دیجیتال ملاحظاتی هم دارد. چراکه شما باید رمز عبور و کلید خصوصی خود را حفظ کنید. یکی دیگر از ملاحظات، بررسی امنیت کیف پول است.
چراکه برخی از کیف پول های ارز دیجیتال امن نیستند و لازم است قبل از ایجاد حساب، به سطح امنیت آن دقت کنید.
یکی دیگر از موضوعات مهم در بازار ارزهای دیجیتال، انتخاب جفت ارز است.
دقت داشته باشید که هنگام انتخاب یک جفت ارز رمزنگاری شده، باید به حجم معاملات آن دقت کنید. محبوب ترین جفت ارزهای رمزنگاری شده عبارتند از:
- BTC / USD - بیت کوین (BTC): پر طرفدارترین جفت رمز ارز در بازار کریپتوکارنسی است
- ETH / USD - Ethereum (ETH): دومین جفت ارز رمزنگاری شده بعد از بیت کوین است
- LTC / USD - Litecoin (LTC)
- XRP / USD- Ripple (XRP): ریپل-دلار یکی دیگر از جفت ارزهای بسیار محبوب است
تفاوت بازار فارکس و ارز دیجیتال
معاملات فارکس اغلب توسط یک کارگزار انجام میشود شما میتوانید در آن کارگزاری یک حساب افتتاح کنید و به صورت مستقیم به بازار دسترسی داشته باشید. به دلیل حضور یک کارگزار رسمی، تمامی فعالیتها قابل رصد و قابل تنظیم است.
اما داستان ارزهای دیجیتال متفاوت است. تنها واسط بین شما و ارز دیجیتال، یک صرافی است.
صرافیها پلتفرمی را برای تریدرها فراهم میآورند و این صرافیها نسبت به هیچ سؤال و یا مشکلی پاسخگو نیستند.
تمامی کاربران ارزهای دیجیتال فقط چند قدم با از دست دادن دارایی فاصله دارند اما ارزهای سنتی یا فیات تحت مقررات دولت و بانکهای مرکزی هستند.
ارزش ارزهای جهانی در بازار فارکس به عملکرد کشورشان در برابر بازیگران اقتصاد جهان بستگی دارد. اما ارزهای رمزنگاری شده مورد بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام تایید هیچ دولت و بانک مرکزی نبوده و هیچ یک از این نهادها نسبت به این دسته از داراییها پاسخگو نیستند.
در ارزهای دیجیتال، آن چیزی که باعث برتری میشود، برنامه و هدف شبکه بلاک چین آن ارز است؛ اما در بازار فارکس، شرکت و عملکرد اقتصادی آن مجموعه مهم است.
افرادی که تصمیم میگیرند ارز دیجیتال (برای مثال یک بیت کوین) خریداری کنند، بدون توجه به عوامل تهدید کننده، معتقدند قیمت آن ارز بدون شک در ماههای آینده بالا خواهد رفت.
این دسته از افراد به فناوری و ایده پشت رمزارزها یا همان بلاک چین اعتقاد دارند و فکر میکنند آینده بازارهای مالی در دستان بلاک چین است.
از طرف دیگر، معامله گران ارزهای دیجیتال، برای بدست آوردن سود، ارز خود را خرید و فروش میکنند. معامله گران برخلاف سرمایه گذاران، ارزهای رمزپایه را ابزاری برای کسب سود میدانند.
گاهی اوقات ممکن است این افراد بدون مطالعه ایدئولوژی یا هدف بلاک چین، در آن ارز سرمایه گذاری کنند.
ارزهای دیجیتال بسیار بی ثبات هستند. تنها در صورتی میتوانید کسب سود کنید که موفق شوید اتفاقات آینده مارکت را به درستی پیش بینی کنید. یعنی بدانید و آگاه باشید که در روزهای آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و آن اتفاقات چه اثری در بازار دارد.
البته لازم به ذکر است با نگاه به گذشته، متوجه میشویم این امر کمی سخت شده است. چراکه نمودار قیمت ارزهای دیجیتال ممکن است با توئیت یک فرد سرشناس مانند ایلان ماسک نزولی یا صعودی شود!!
عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است بر قیمت ارزهای رمزپایه تأثیر بگذارد. این موارد عبارتند از:
- نقص امنیتی و در نتیجه حمله به صرافیهای رمزنگاری
- مخالفت کشورها با ارزهای دیجیتال
- احتمال ایجاد به روز رسانی های غیر قابل بازگشت ( برای مثال میتوان به هارد فورک بیت کوین اشاره کرد)
باید به یاد داشته باشید که بازار ارز دیجیتال از ناپایدارترین بازارهای مالی جهان است و نوسانات زیاد در این بازار کاملا طبیعی است
فارکس بهتر است یا ارز دیجیتال؟
تا اینجای مقاله در خصوص فارکس و ارزهای دیجیتال صحبت کردیم. اما در ادامه بین فارکس و ارزهای دیجیتال، یک بازار مالی مناسب را معرفی خواهیم کرد.
تعداد بازدید: 3828
تجارت فارکس قدیمیتر از کریپتوکارنسی است و قوانینی واضح دارد؛ در حالی که ارزهای دیجیتال یک بازار جدید است و به دلیل نوسانات زیاد قیمت ممکن است خطرناک باشد.
یکی دیگر از تفاوتهای این دو بازار محدودیت عرضه است. به این معنی که برخی از ارزهای دیجیتال محدودیت عرضه دارند (مانند بیت کوین) و بیشتر از آن سقف تولید نمیشوند. این محدودیت عرضه به خودی خود یک عامل تورم زا است.
معاملات در دنیای کریپتوکارنسی، بر خلاف فارکس، ناشناس است، و این ناشناس بودن ممکن است باب میل عدهای از معامله گران نباشد.
هر دو مارکت پتانسیل رشد بالایی دارند؛ اما همانطوری که گفته شد، نوسانات در بازار ارزهای دیجیتال بسیار شدید و بعضاً غیرمنطقی است.
زمانی که مقبولیت و محبوبیت این دو بازار را هم بررسی میکنیم. متوجه میشویم که فارکس در بین افراد جامعه بیشتر از بازار ارزهای دیجیتال مقبول و محبوب است.
هر دو بازار دارای برخی شباهتهایی هم هستند. برای مثال میتوان به نحوه معاملات الکترونیکی اشاره کرد. برای مثال یکی از مزیتهای هر دو بازار این است که جهت ورود به دنیای فارکس و یا ارزهای دیجیتال نیازی نیست مسیر طولانی و وقت گیری را طی کنید.
یکی از شباهتهای این دو بازار این است که معامله گران باید از استراتژیهای معاملاتی مختلفی استفاده کنند. بدون استراتژی جامع معاملاتی فارکس و بدون دانش نمیتوانید از فارکس یا ارزهای دیجیتال کسب سود کنید.
در صورت انتخاب هر کدام یک از این دو بازار، باید بدانید که هر دو مارکت ریسک، پاداش و جنبههای مثبت و منفی خود را دارد.
به طور کلی، تجارت فارکس از محافظت، تنظیم و ثبات بیشتری برخوردار است، با این حال، تجارت ارز دیجیتال میتواند سود مناسبی هم به شما بدهد.
در نهایت اندازه، رفتار و ساختار هر دو بازار متفاوت است. شباهتهای زیادی وجود دارد، اما با این حال برابر دانستن آنها مانند برابر دانستن سیب و پرتقال است.
به صورت کلی در خصوص مقایسه این دو بازار باید به موارد زیر دقت کنیم:
- نقدینگی: ما این دو بازار را باید از جهت نقدینگی بررسی کنیم. نقدینگی یعنی: آیا یک دارایی بدون تغییر قیمت فعلی بازار میتواند به راحتی به پول نقد تبدیل شود یا خیر؟
- نوسانات: به میزان حساسیت قیمت دارایی، نسبت به تغییر سایر عوامل اشاره دارد.
- میزان ریسک: ارزهای دیجیتال یک بازار نسبتاً جدیدی هستند. خصوصاً وقتی با فارکس مقایسه میشوند. یکی از اصلی ترین خطرات در معاملات بیت کوین (جدا از نوسانات) این است که در مورد چگونگی توسعه بازار در سالهای آینده هیچ توضیحی در دست نیست.
- قوانین و مقررات: بر خلاف دنیای کریپتوکارنسی، در بازار فارکس؛ بانکها و افرادی که در حال فعالیت هستند، باید در یک چارچوب قانونمند حرکت کنند.
آیا بازار ارزهای دیجیتال حباب دارد؟
یکی از مفاهیم مهم در سرمایه گذاری و بازارهای مالی، حباب است.
اما حباب به چه معنی است؟
زمانی که ارزش دارایی شما بالاتر از ارزش وقعیاش باشد، میگوییم حباب وجود دارد.
برای مثال، فرض کنید قیمت خالص سکه بهار آزادی 10 میلیون تومان است اما آن را در بازار 14 میلیون تومان به فروش میگذارند. این یعنی سکه حباب دارد و چهار میلیون تومان بیشتر از ارزش واقعیاش به فروش میرسد.
حباب داشتن به این معنی است که در آینده (ممکن است یک روز یا یک ماه بعد)، قیمت آن دارایی کاهش و به ارزش واقعی خود نزدیک خواهد شد.
در حال حاضر برخی از کارشناسان معتقد هستند که بازار ارز دیجیتال حباب دارد و ارزش برخی از ارزهای دیجیتال، بیشتر از ارزش واقعیشان هستند.
آیا ارزهای دیجیتال به پول رسمی تبدیل خواهند شد؟
برخی از کارشناسان معتقد هستند که ارزهای دیجیتال در آینده نه چندان دور به پول رسمی کشورها تبدیل خواهند شد.
اینکه رمزارزها آینده اقتصاد هستند هیچ شکی نیست اما بیایید احتمال رسمی شدن رمزارزها به عنوان پول رسمی را مورد بررسی قرار بدهیم.
اولاً: ارز ملی باید با ثبات و با پشتوانه باشد که هیچ کدام یک از ارزهای دیجیتال این ویژگی را ندارند!
دوماً: سیستمهای مالی دنیا به دنبال ساختاری هستند که متخلفین و افراد مفسد اقتصادی مانند تبهکاران را به راحتی شناسایی کنند و اجازه ندهند این افراد تراکنش مالی داشته باشند.
ارزهای دیجیتال باعث ترویج تبادلات مالی بین خلاف کارها میشوند.
ارزهای دیجیتالی که مبتنی بر سیستمهای بلاک چین هستند، دقیقا هدفی تضاد این دارند. چرا که شما نمیتوانید متوجه شوید که از طریق شبکه بلاک چین چه افرادی چه تراکنشی انجام میدهند.
همین امر باعث شده اکثر بانکهای دنیا با ارزهای دیجیتال مخالفت کنند و رسماً اعلام کنند حساب کاربرانی که رمزارز تبادل میکنند را مسدود خواهند کرد.
سوماً: دلیل دیگری که باعث شده اقتصاددانان آینده ارزهای دنیا را در رمزارزها نبینند این است که این ارزها باعث کاهش درآمدهای دولتها میشوند!
دولتها بر اساس سیاستهای پولی خود تعیین میکنند که چه مقدار پول داخل کشور در جریان باشد.
لازمه اجرای سیاستهای پولی داشتن کنترل بر منابع مالی است. با وجود ارزهای دیجیتال این سیاستها از بین میرود و تورم و نرخ بیکاری در کشورها افزایش پیدا خواهد کرد.
با توجه به این سه دلیل، نمیتوان امید داشت که ارزهای دیجیتال در آینده به پول رسمی کشورها تبدیل بشوند.
معایب ترید ارزهای دیجیتال نسبت به ترید فارکس
یکی از اشتباهات رایج تریدرهای تازه کار کریپتوکارنسی این است که فقط به تحلیل تکنیکال اکتفا میکنند.
درحالی که لازم است جهت ترید ارز دیجیتال به فاندامنتال و مباحث پایهای آن دقت کنید.
آن چیزی که لازم است در خصوص سرمایه گذاری به ذهن خود بسپارید این است که ثبات در سرمایه گذاری باعث ثروتمند شدن شما خواهد شد.
این رمز ثروتمند شدن تنها با تحلیل تکنیکال محقق نمیشود و لازم است تحلیل فاندامنتال را هم انجام بدهید.
برخی دیگر از افراد معتقد هستند صرف تسلط به دانش مدیریت ریسک میتواند آنها را از ضررهای متعدد در بازار رمزارزها محفوظ نگه دارد.
اما لازم است بدانیم در بازاری که مانند اقیانوس موّاج است، تعاریف مدیریت ریسک کم رنگ میشود.
در ضمن، همه تریدرهای ماهر و با تجربه میدانند که در بازارهای مالی پرنوسان، مانند بازار ارزهای دیجیتال، تحلیل تکنیکال معنایی ندارد.
در مارکت کریپتوکارنسی، نهنگها بازار را دستکاری میکنند و این امر باعث میشود اثر تحلیل تکنیکال هم کمرنگ شود.
برخلاف بازار مالی فارکس، عمق بازار اجازه این رفتارها را نمیدهد. چرا که عمق بازار اجازه نمیدهد بزرگان بتوانند سهمهای فارکس را جا به جا کنند و یا باعث شوند تحلیل تکنیکال بی اثر شود.
فارکس و ارز دیجیتال در یک نگاه
تا این بخش از مطلب، به بررسی دو بازار فارکس و ارز دیجیتال پرداختیم و ضمن بیان تفاوت های موجود میان این دو بازار، شرایط و ویژگی های هر کدام را نیز به تفکیک شرح دادیم. حال در ادامه قصد داریم با بیان برخی از شباهت های موجود میان این دو بازار، در نهایت این مقایسه را تکمیل نموده و سپس به منظور ایجاد درک بهتر موضوع، خلاصه مطالب بیان شده را در جدول زیر خدمت شما عزیزان ارائه نماییم.
به طور کلی می توان سه وجه شباهت عمده میان دو بازار فارکس و ارز دیجیتال یافت که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:
بازار غیر متمرکز (Decentralized Market): هر دو بازار از نوع بازارهای غیرمتمرکز بوده بدین معنی که تمامی معاملات انجام شده در یک مرکز مشخص و واحد به صورت تجمیع شده قرار نگرفته اند.
استفاده از اهرم (Leverage): در هر دو بازار فرصت و امکان استفاده از اهرم به معامله گر داده می شود. البته توجه داشته باشید که معمولا بروکرهای فارکس، اهرم بیشتری را در اختیار معامله گران قرار می دهند.
معاملات دو سویه (Two-Sided Market): داشتن معاملات دو سویه یا دو طرفه از جمله شباهت های دیگر این دو بازار به یکدیگر می باشد. مقصود از دو سویه بودن بازار، امکان کسب سود از افزایش یا کاهش قیمت می باشد.
تفاوت فارکس و بورس تهران؟ کدام برای سرمایه گذاری بهتر است؟
هر یک از بازارهای مالی که امکان معامله یک دارایی باارزش را برای ما فراهم میکنند، علیرغم شباهتهایی که دارند، تفاوتهایی هم دارند که این تفاوتها سبب میشود تا افراد برای انتخاب آنها دچار تردید شوند. در بین بازارهای طلا، بورس، سکه، فارکس، کریپتو و ….. بازارهایی چون بورس و فارکس، بیشتر با هم مقایسه میشوند. به همین خاطر در این مطلب سعی داریم تا به مقایسهی دو بازار فارکس و بورس تهران بپردازیم و ببینیم که بسته به مزایایی که هریک از این بازارها دارند، کدامیک از آنها با ویژگیهای ذاتی ما سازگارتر است و میتواند محیط ایدهآلتری برای فعالیتهای مالی ما باشد. اگر شما نیز مایل هستید تا به تفاوت فارکس و بورس پی ببرید و مناسبترین آنها را برای سرمایه گذاری انتخاب نمایید، تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.
مقایسه بازار جهانی فارکس با بورس
فارکس یا «Forex» مخفف عبارت «foreign exchange market» به معنای بازار مبادله ارزهای خارجی است که در آن ارز رایج تمام کشورهای جهان مثل دلار، یورو، پوند، ریال و …. مبادله میشود. بورس نیز بازاری است که در آن سهام شرکتها، قراردادهای آتی و فروش کالا انجام میشود. بورس به دو نوع بورس کالا و بورس اوراق بهادار تقسیمبندی میشود. در بورس کالا، کالا و در بورس اوراق بهادار نیز، سهام شرکتها و اوراق قرضه معامله میشود. برای مقایسه کردن و پی بردن به تفاوت فارکس و بورس، باید ویژگیهای این بازارها را با هم مقایسه کنیم. برای مقایسه ویژگیهای این دو نیز لازم است تا فاکتورهای زیر را در مورد هریک از دو بازار بورس و فارکس بررسی کنیم:
بازارهای بورس، بازارهایی ملی هستند. به این معنی که هر کشور، بازار بورس مختص به خود را دارد. برای مثال، بورس تهران، صرفاً به ارائهی سهام شرکتهای داخلی میپردازد و سهام شرکتهای خارجی در آن وجود ندارد؛ پس حجم معاملات بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام بورس، محدود و در چهارچوب قوانین ملی خواهد بود. این در حالی است که بازار فارکس، یک بازار جهانی برای مبادلهی ارز است و حجم معاملات آن در روز به بیش از ۵ تریلیون دلار هم میرسد. از نظر حجم معامله، بازار فارکس بسیار وسیعتر از بورس است و امکان معامله برای تمام افراد جهان را فراهم کرده است.
افرادی که در بورس تهران معامله میکنند، از ساعت ۹ صبح تا ۳۰/۱۲ ظهر در پنج روز کاری وقت دارند تا سفارشات خرید یا فروش خود را ثبت نمایند. اما در بازار فارکس این محدودیت زمانی وجود ندارد. تریدرهای فارکس میتوانند در پنج روز کاری به صورت ۲۴ ساعته در آن معامله کنند.
بورس تهران از نظر سود و زیان، برای کاربران خود محدودیت در نظر گرفته است؛ به طوری که در طول یک روز کاری، قیمت سهام بورس نمیتواند از ۲ الی ۵ درصد سود و زیان بیشتری را تجربه کند. یعنی هر نمادی که در بورس تهران وجود دارد، در طول روز یا ۵ درصد بالا میرود یا ۲ درصد کاهش پیدا میکند. این در حالی است که این محدودیت سود و زیان برای بازار فارکس وجود ندارد و افراد میتوانند بهصورت نامحدود از آن سود کرده یا زیان ببینند.
برای معامله در بورس تهران، شما دقیقاً به اندازهی سرمایهای که دارید و به همان میزان که حساب خود را شارژ میکنید، میتوانید سهام بخرید. البته گاهی میتوان از اعتبار معاملاتی یا «credit» هم استفاده کرده که شرایط خاصی دارد. اما در بازار فارکس، هر فرد میتواند بسیار بیشتر از مقدار سرمایهای که دارد، به مبادله ارز بپردازد. این مهم از طریق مفهوم اهرم یا «leverage» امکانپذیر است. برای مثال، اگر شما ۱۰۰۰ دلار سرمایه اولیه در فارکس داشته باشید، بروکر یا کارگزار فارکس شما میتواند با ضریب اهرم «۱:۱۰۰»، مبلغی برابر با ۱۰۰ هزار دلار را در اختیار شما قرار دهد. مقدار تخصیص اهرم به مقدار سرمایه اولیه، ضریب اهرم و قوانین بروکری که انتخاب میکنید بستگی دارد.
اهرم اگرچه امکان معاملات بزرگ با سرمایه اندک را برای افراد فراهم میکند، اما در صورت زیانده بودن آن معاملات، میتواند کل موجودی حساب تریدر را خالی کند.
یکی دیگر از وجوه تفاوت فارکس و بورس، خاصیت دو جهته بودن معاملات فارکس است که در بورس وجود ندارد. در بازار بورس تهران، شما فقط میتوانید در صورت داشتن یک سهام، آن را به فروش برسانید. وقتی سهامی را در پرتفوی خود نداشته باشید، توانایی فروش آن را نخواهید داشت. اگر شما سهامی را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریده باشید و پس از مدتی، قیمت آن سهام به ۲۰۰۰ تومان برسد، شما از این اختلاف قیمت، سود خواهید برد. حالا اگر این روند برعکس شده و بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام قیمت سهام خریداری شدهی شما به ۵۰۰ تومان برسد، شما متحمل زیان خواهید شد.
در بازار فارکس، شما علاوهبر سودی که از نوسان قیمت جفتارزها میبرید، میتوانید از کاهش قیمتها نیز سود بگیرید. برای مثال، اگر شما پیشبینی کنید که قیمت یک جفتارز خاص در فارکس از ۵/۲ دلار به یک دلار سقوط میکند، در این صورت شما میتوانید مستقیماً از دستور فروش یا «Sell» استفاده کنید. اگر بازار بر طبق پیشبینی شما پیش برود و قیمت به یک دلار برسد، اختلاف دو قیمت فوق، یعنی ۵/۱ دلاری که کاهش پیدا کرده، به عنوان سود برای شما لحاظ میشود. بنابراین شما در فارکس (برعکس بورس) هم از افزایش قیمت و از کاهش قیمت میتوانید سود بگیرید.
معمولاً معاملهگران یا تریدرهایی که در فارکس فعالیت میکنند، اهداف کوتاهمدتی را برای سرمایه گذاری خود در نظر میگیرند. حال آنکه برخی از این افراد، سودهای حاصله از فارکس را به بورس میبرند تا برای بلندمدت در آن سهام بخرند. بنابراین معمولاً چشماندازهای معاملاتی فارکس، کوتاهمدت و چشماندازهای معاملاتی بورس، بلندمدت است.
نقدشوندگی بازار بورس تهران به صفهای خرید و فروش سهام مورد نظر ما بستگی دارد. اما در فارکس، صفهای خرید و فروش وجود ندارند و شما هر وقت بخواهید جفتارزی را خریداری کرده یا به فروش برسانید، بلافاصله معاملهی شما انجام میشود. این مورد نیز یکی دیگر از مهمترین تفاوت فارکس و بورس به حساب میآید.
دیگر تفاوت فارکس و بورس در تعیین حد سود و ضرر معاملات است. به این صورت که در بازار فارکس، شما میتوانید حد سود و ضرر پوزیشنهای معاملاتی خود را تنظیم کنید. اما در بازار بورس تهران این قابلیت بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام وجود ندارد و شما نمیتوانید مقدار سود و زیان معاملهی خود را تنظیم نمایید. البته تریدرهای بورس میتوانند این مقدار را به صورت کلی برای معاملات خود – بدون استفاده از سیستم – تعیین کنند، اما تعیین حد سود و زیان در فارکس، اصولیتر و راحتتر انجام میشود.
پیشبینی قیمت در هر دو بازار بورس و فارکس، به شیوه تحلیل آن بازارها بستگی دارد. آموزش تحلیلهای تکنیکال و فاندامنتال در هر دو محیط معاملاتی سهام و ارز کاربرد دارند. اما اگر بخواهیم تفاوت فارکس و بورس را در تحلیل این بازارها بررسی کنیم، میتوانیم بگوییم که بازار فارکس به نسبت بازار بورس تهران، واکنشهای دقیقتری به تحلیلها نشان میدهد!
با توجه به محدودیت سود و زیانی که در بورس تهران وجود دارد، ریسکپذیری این بازار بسیار کمتر از بازار جهانی فارکس است که در آن هیچ محدودیت سود و زیانی وجود ندارد. افرادی که از ریسک میترسند، کمتر به سراغ فارکس میروند، اما افراد ریسکپذیر، حتماً آن را برای معامله انتخاب میکنند. البته استراتژیهای معاملاتی بسیاری هم در فارکس وجود دارد که ریسک باز کردن پوزیشنها را کاهش میدهد، اما در کل، همیشه ریسک بازار فارکس، بالاتر از بازار بورس است و همین موضوع، یکی دیگر از انواع تفاوت فارکس و بورس است که این بازارها را بشدت از هم متمایز میکند.
وقتی شما ارزی را در فارکس خریداری میکنید، به صورت مجازی صاحب مجازی آن ابزار مالی شدهاید. اما در بورس وقتی سهام شرکتی را خریداری میکنید، بخشی از مالکیت آن شرکت (بسته به مقدار سرمایهتان) را به صورت قانونی ازآن خود میکنید. البته اگر سرمایه شما بیشتر باشد و جزو سهامداران عمدهی آن شرکت محسوب شوید، میتوانید در تصمیمگیریهای آن شرکت نیز دخیل باشید. همین موضوع نشان میدهد که حق مالکیت در بورس، واقعیتر از فارکس است.
در بررسی تفاوت فارکس و بورس، باید داراییهای معاملاتی این دو را نیز رصد کنیم. برای معامله در بورس تهران، شما میتوانید فقط سهام را خریداری کرده یا به فروش برسانید. البته بخشهای دیگری مانند قراردادهای آتی و بورس کالا نیز به این قابلیتها اضافه شدهاند. این در حالی است که در بازار فارکس، علاوه بر مبادلهی انواع ارزهای رایج، امکان معاملهی طلا، نقره، نفت و …. نیز در آن وجود دارد. پس تنوع داراییهای فارکس نسبت به بازار بورس، بسیار بیشتر است و این مورد نیز میتواند یکی از انواع تفاوت فارکس و بورس باشد.
سرمایه گذاری در بازار فارکس بهتر است یا بورس؟
تفاوت بورس و فارکس زیاد است، اما این دو بازار شباهتهایی هم با همدیگر دارند که از جمله آنها میتوان به محدود نبودن هر دو بازار به مکان اشاره کرد. شما به کمک گوشی یا لپتاپ خود میتوانید در هر نقطه از جهان وارد حساب کاربری بورس یا بروکر فارکس خود شده و معامله کنید. اگرچه فرق بورس و فارکس زیاد است، اما برخی از افراد ترجیح میدهند که در هردوی این پلتفرمها به معامله بپردازند و از فرصتهای سودده هر دو بازار بهره بگیرند. اما اینکه شما در بین فارکس یا بورس تهران، کدام را برای معامله برمیگزینید، به سبک معاملاتی، ریسکپذیری، مقدار سرمایه و البته شرایط کلی شما بستگی دارد. بنابراین بهتر است تفاوتهای فوق را بارهای بار مرور کنید تا نهایت به این مهم پی ببرید که میخواهید در فارکس یا بورس تهران فعالیت کنید.
البته اگر شما به دانش تحلیل تکنیکال مجهز باشید، هر دو بازار بورس و فارکس میتوانند برای شما مناسب باشند. چراکه تحلیل تکنیکال، دانشی است که از آن میتوان در هر بازار مالی استفاده کرد. آموزشهای تحلیل تکنیکال، آموزش بورس و آموزش فارکس را میتوانید از طریق دلفین وست فرا بگیرید.
مزایای بازار فارکس نسبت به بقیه بازارها چیست؟
بازار فارکس با وجود ریسکهایی که دارد دارایی مزایی است که افراد بسیاری را که از محدودیتهای بازارهای دیگر خسته شدهاند به خود بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام جذب میکند. در ادامه به برخی برتریهای بازار فارکس نسبت به بازارهای سهام و بورس میپردازیم.
بازار ۲۴ ساعته
بازار فارکس به شکل اسپات (Spot Fx) در بین تمامی بازارهای جهان منحصر به فرد است زیرا معامله در این بازار به صورت ۲۴ ساعته انجام میشود. در هر ساعتی از شبانه روز یک مرکز مالی مهم در نقطهای از جهان، برای تجارت باز است و بانکها و دیگر مؤسسات در هر ساعتی از شب و روز به غیر از آخر هفتهها (بازار روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل است)، به تبادل ارز میپردازند. در حالی که بعضی از بازارها به تجارت روزانه خود خاتمه میدهند، بازارهای دیگر در جهان شروع به تجارت میکنند.
تجارت روزانه ابتدا از مرکز مالی استرالیا و اقیانوسیه آغاز میشوند. مراکز مالی مهم در سراسر جهان در طول یک روز، یکی پس از دیگری فعالیت خود را آغاز میکنند. ترتیب باز شدن مراکز مالی مهم جهان به این صورت است: نیوزیلند، استرالیا، آسیای جنوب شرقی (ژاپن، هنگ کنک و…)، خاورمیانه، اروپا و آمریکا. مثلاً هنگامی که بازارها در توکیو در حال بسته شدن هستند، در اروپا معاملات شروع میشود. در نهایت نیویورک و سایر مراکز در آمریکا گشایش مییابند. اواخر بعد از ظهر در آمریکا، شروع روز دیگر در منطقه استرالیا و اقیانوسیه است و با باز شدن این بازارها، فرآیند دوباره شروع میشود. به بیان دیگر، در بازار فارکس هیچ گاه خورشید غروب نمیکند.
معاملات فارکس به فرم اسپات (Spot Fx) تقریباً در همه جهان انجام میشوند اما سه بازار مالی توکیو، لندن و نیویورک، تأثیرگذارترین بازارها هستند زیرا ۷۰ درصد از معاملات بازار فارکس در زمان فعالیت این مراکز صورت میپذیرد.
میزان فعالیت و حجم معاملات در همه ساعات بازار یکنواخت نیست. در برخی ساعات میزان فعالیت و حجم معاملات بهشدت افزایش مییابد و در مقابل در برخی از اوقات شبانه روز حجم معاملات به حداقل خود میرسد. در ساعاتی که بازارهای اصلی هم زمان باهم مشغول به فعالیت هستند. بیشترین حجم معاملات انجام میشود. خصوصاً ساعتهایی که بازارهای اروپا و آمریکا هم زمان باهم باز هستند.
بنا بر آنچه گفته شد، بازار فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است اما در مقابل، بازار سهام ساعات کاری محدودی دارد. به عنوان مثال بازار سهام نیویورک کار خود را از ساعت ۹:۳۰ صبح آغاز میکند و ساعت ۵ بعدازظهر به آن خاتمه میدهد. چنانچه بین ۵ تا ۹:۳۰ به هر دلیل تغییری در قیمتها ایجاد شود، معامله گران ناچارند تا ساعت بازگشایی یعنی ۹:۳۰ صبح روز بعد منتظر بمانند تا بتوانند معاملات خود را انجام دهند.
بهعلاوه اگر فردی شغل تمام وقت داشته باشد و تنها بعد از ساعت کاری بتواند معامله انجام دهد بازار سهام، بازار مناسبی برای انجام معامله نیست. این شخص اساساً سفارشها را بر اساس قیمتهای قبلی و نه قیمتهای فعلی بازار قرار میدهد. این عدم شفافیت انجام معامله را بسیار دشوار میسازد. در بازار فارکس اگر فرد بخواهد بعد از ساعت کاری معامله کند میتواند مطمئن باشد که همان نقدینگی و مابهالتفاوت قیمت خرید و فروش را دریافت میکند که در ساعات کاری میتواند به دست آورد.
میزان بالای اعتبار اهرمی High Leverage
در بازار فارکس برای انجام معاملات از طریق کارگزار (Broker) نیازی نیست تا مشتری تمام سرمایه لازم برای انجام معامله مورد نظر را در اختیار داشته باشد بلکه بر اساس اعتباری که کارگزار در اختیار وی قرار میدهد تنها با پرداخت سهم کوچکی از حجم کلی معامله مورد نظر (معمولاً ۱ تا ۲ درصد) میتواند اقدام به انجام آن معامله نماید. به اعطای اعتبار از طرف کارگزار اصطلاحاً Leverage گفته میشود. از آنجایی که معمولاً میزان نوسانات نرخ یک ارز در طور روز بهندرت از یک یا دو سنت بیشتر میشود، اگر از این اعتبار در معاملات استفاده نگردد میزان سود (یا ضرر) در معاملات بسیار پایین خواهد بود و جذابیتی برای سرمایه گذاری در این بازار ایجاد نخواهد شد.
در بازار سهام مشتری باید تمام پول لازم برای انجام معامله مورد نظر خود را به صورت نقد پرداخت نماید اما در بازار فارکس برای انجام یک معامله، مشتری تنها یک تا دو درصد از کل سرمایه لازم برای انجام معامله را پرداخت میکند و مابقی اعتباری است که بروکر به وی اعطا میکند.
اعتباری (Leverage) که بهطور معمول بروکرها به مشتریان خود ارائه میکنند برابر ۱:۱۰۰ (یک به صد) میباشد. این بدین معنی است که هر ۱۰۰۰ دلار از پول شما معادل صد هزار دلار خواهد بود.
فرض کنید که کل سرمایه شما ده هزار دلار آمریکا باشد و این پول را برای سرمایه گذاری در بازار سهام در نظر گرفته باشید. بنابراین بزرگترین معاملهای که میتوانید انجام دهید از کل پول شما تجاوز نخواهد کرد. اما اگر با این مقدار پول در بازار فارکس فعالیت کنید میتوانید تا صد برابر حجم سرمایه خود به معامله بپردازید. در واقع با سرمایه اولیه ده هزار دلاری خود، میتوانید تا سقف یک میلیون دلار معامله کنید.
با این حال نباید از این نکته هم غافل ماند که این اعتبار اهرمی (Leverage) مانند یک شمشیر دو لبه عمل میکند و بدون مدیریت صحیح در این سیستم همان طور که ممکن است به سودهای کلان رسید احتمال ضررهای سنگین نیز وجود دارد. بنابراین نباید هیچ گاه تمام موجودی خود را برای انجام معامله در یک زمان استفاده نمایید.
امکان معامله هم در بازار صعودی و هم در بازار نزولی Two Way Market
در بازار سهام همواره یک معامله سودآور با خرید در قیمت پایینتر آغاز میشود و با فروش در قیمت بالاتر خاتمه مییابد. به بیان دیگر معامله گران تنها در زمانی که قیمتها را به افزایش است میتوانند در بازار امیدوار به کسب سود باشند و در زمانی که روند قیمتها نزولی است تنها باید نظاره گر باشند تا مجدداً روند صعودی آغاز شود.
اما در بازار فارکس به دلیل اینکه ارزها به صورت جفت معامله میشوند (مانند EUR/USD) یک جفت ارز را میتوان قبل از خرید به فروش رساند. یعنی با خرید ارز طرف اول در واقع در همان لحظه اقدام به فروش ارز طرف دوم نمودهاید. بهطور مثال زمانی که نرخ جفت ارز EUR/USD (EUR ارز طرف اول و USD ارز طرف دوم است) به میزان ۵۰ واحد سقوط میکند بدین معنی است که یورو پنجاه واحد در مقابل دلار سقوط کرده و در مقابل، دلار نیز ۵۰ واحد در برابر یورو افزایش ارزش یافته است.
هزینههای پایین معامله Low Transaction Cost
در بازار سهام، معامله گران علاوه بر مابهالتفاوت قیمت خرید و فروش معمولاً کمیسیون هم میپردازند در حالی که کارایی بازار الکترونیک هزینهها را کم کرده این مکان به سرمایه گذاران داده است تا مستقیماً با بازار سازان معامله کنند که در این بین، هزینههای واسطه گری نیز حذف شده است. نقدینگی ۲۴ ساعته بازار ارز باعث میشود که معامله گران این بازار در تمام طول شبانه روز نرخهای رقابتی را دریافت کنند. حال آنکه معامله گران بازار سهام نسبت به ریسکهای نقدینگی آسیبپذیرترند و عموماً مابهالتفاوت بیشتری را مخصوصاً بعد از ساعات کاری بازار پرداخت میکنند. بازار آنلاین فارکس به دلیل هزینههای پایین، بهترین گزینه برای معامله گران کوتاه مدت است. اگر یک معامله گر در بازار سهام، روزانه ۳۰ معامله انجام دهد. و بابت هر معامله ۲۰ دلار کمیسیون بپردازد. باید روزانه ۶۰۰ دلار برای پرداخت کمیسیون هزینه کند. این مبلغ قابل توجه میتواند باعث کاهش سود و یا افزایش ضرر شود.
احتمال کم تغییر قیمت Limited Slippage
برخلاف بازارهای سهام، اکثر بازار سازان در بازار فارکس در زمان کوتاهی معامله درخواستی مشتری را بر اساس قیمتهای ارائه شده انجام داده و تأیید آن را برای وی ارسال مینمایند. سیستمهای قوی هرگز قبل از ارائه قیمت پیشنهادی خود، اندازه حجم معامله مورد نظر یا جهت خرید یا فروش ارز مورد نظر را از معامله گر درخواست نمیکنند. بازار سازان ناکارآمد ابتدا تعیین میکنند که سرمایه گذار فروشنده است و یا خریدار و سپس قیمت واقعی را پنهان میکند تا سود خودشان را در معامله افزایش دهند. بازار سهام عموماً به روشی عمل میکند که در آن معامله لزوماً باقیمت مورد نظر معامله گر انجام نمیشود بلکه معامله در نزدیکترین قیمت ممکن انجام میشود. برای مثال فرض کنید که ارزش سهام شرکت مایکروسافت با نرخ ۵۲٫۵۰ در حال معامله می باشد. اگر فردی برای خرید در این نرخ سفارشی دهد تا زمانی که کارشناس دستور معامله وی را انجام دهد ممکن است قیمت به ۵۳٫۲۵ دلار برسد که در این شرایط عملاً مقداری ضرر به معامله گر تحمیل میشود و شفافیت قیمتی که توسط کارگزاران بازار ارز ارائه میشود. اطمینان میدهد که معامله گران همیشه یک قیمت مناسب و عادلانه را دریافت میکنند.
نقدینگی بالا High Liquidity
بازار معاملات ارز با میانگین حجم معاملات روزانه ۱٫۷ تریلیون دلار روانترین بازار جهان است. این بدین معنی است که معامله گران میتوانند به میل خود در هر شرایطی با حداقل ریسک یا وابستگی و بدون محدودیت زمانی (به غیر از روزهای شنبه و یکشنبه) وارد بازار یا از آن خارج شوند.
به بیان دیگر در بازار فارکس معاملات مشتریان در زمان بسیار کوتاهی انجام خواهد شد و مشتری هیچگاه نگران انجام نشدن معامله درخواستی خود نخواهد بود، در حالی که در بازار سهام این امکان وجود دارد که برای خرید یا فروش سهمی، صف خرید یا فروش تشکیل شود و در نهایت مشتری نتواند سهم مورد نظر خود را در قیمت دلخواه خریده یا به فروش برساند.
یک معرفی ساده از بازار فارکس
بازار فارکس، عموماً به مجموعهای از مؤسسات بینالمللی (مانند بانکها) اطلاق میشود که به تجارت و با مبادله ارز میپردازند و اغلب واژه اختصاری فارکس (Forex) و یا اف ایکس (FX) برای اشاره به این بازار به کار میرود.
از آنجایی که این بازار فاقد سازمان مرکزی برای تنظیم سفارشات است، بازار خارج از بورس (Over The Counter) خوانده میشود.
معامله گران و بازار سازان در بازار فارکس از سراسر بازار فارکس در مقایسه با بازار سهام جهان با استفاده از تلفن، کامپیوتر و فکس، یک بازار منسجم ۲۴ ساعته را به وجود آوردهاند. از آنجایی که مبادلات متمرکز نیستند، رقابت بین بازار سازان، مانع ایجاد سیاستهای انحصاری برای نرخ گذاری میشود. اگر یک بازار ساز، نرخ را شدیداً تحریف کند، معامله گران این حق را دارند که بازار ساز دیگری را بیابند و معاملات خود را با وی انجام دهند.
اما معاملات در بازارهای متمرکز (بازار متمرکز به بازاری اطلاق میشود که مکان فیزیکی خاصی برای انجام معاملات وجود دارد) مانند بازار سهام به شکل کاملاً متفاوتی صورت میپذیرد. به عنوان مثال در بازار سهام نیویورک تنها میتوان سهام شرکتهایی که در این بورس پذیرفته شدهاند را معامله نمود. بازارهای متمرکز اصطلاحاً توسط کارشناسان (Specialists) اداره میشوند. و در مقابل، بازار ساز اصطلاحی است که در بازارهای غیرمتمرکز رواج دارد.
از آنجایی که بازار سهام یک بازار متمرکز است، یک سهام معاملاتی در این بازار، در یک لحظه تنها میتواند یک نرخ مشخص برای خرید و فروش داشته باشد. اما در بازارهای غیرمتمرکز مانند بازار فارکس، بازار سازان متعددی وجود دارند که هر کدام نرخ خرید و فروش خود را ارائه میکنند که ممکن است نرخ آنها باهم متفاوت باشد.
بازارهای متمرکز طبیعتاً تمایل به انحصار گری دارند. اگر یک متخصص بازار را کنترل کند ممکن است نرخها را بر حسب تمایل خود در جهت کسب منافع خود تغییر دهد.
سلسله مراتب شرکت کنندگان در بازار فارکس
بازار فارکس یک بازار غیرمتمرکز است و به جای یک متخصص، بازارسازان متعددی در آن دخیل هستند، با این وجود میتوان شرکت کنندگان در این بازار را به طبقات متفاوتی تقسیم نمود. حق تقدم با آنهایی است که اعتبار، حجم معاملات و تجربه بیشتری دارند.
در رأس این طبقه بندی، بازار بین بانکی (Interbank) قرار دارد که روزانه بالاترین حجم معاملات در آن رخ میدهد که البته بیشتر این معاملات بر روی ارزهای محدودی همچون دلار آمریکا، یورو، پوند، ین ژاپن و… صورت میگیرد.
در بازار بین بانکی، بزرگترین بانکها میتوانند از طریق کارگزاران بین بانکی و یا سیستمهای واسطه الکترونیکی مانند EBS و رویترز، بهطور مستقیم باهم در ارتباط باشند.
در این بازار، معامله بانکها تنها بر اساس ارتباطات اعتباری آنها با یکدیگر صورت میگیرد و حجم عظیمی از این معاملات به جای نقل و انتقال واقعی ارز، از طریق بدهکار و بستانکار کردن حسابهای بانکی انجام میشود. همه بانکها از نرخ یکدیگر آگاهند و با این وجود هر بانکی برای معامله در نرخ پیشنهادی، باید ارتباط اعتباری خاصی با بانک دیگر داشته باشد. مؤسسات دیگر مثل بازارسازان آنلاین (Brokers)، شرکتهای سهامی و صندوقهای تأمین سرمایه گذاری باید از طریق بانکهای تجاری به معامله بپردازند.
از آنجایی که بیشتر بانکها (بانکهای کوچک)، صندوقهای سرمایه گذاری و سرمایه گذاران نهادی، با بانکهای بزرگ خطوط اعتباری ثبت شده است ندارند، هیچ گونه دسترسی به نرخها پیدا نمیکنند. بنابراین معامله گران کوچک مجبور میشوند که تنها از طریق یک بانک، برای احتیاجات تبادلات ارزی خود اقدام کنند و به این ترتیب سرمایه گذاران طبقات پایینتر، نمیتوانند به نرخهای رقابتی دسترسی داشته باشند.
اخیراً تکنولوژی موانع بین مصرف کنندگان بازار ارز و بازار بین بانکی را از بین برده است. تجارت آنلاین، با ایجاد ارتباط مؤثر و کم هزینه بین بازار سازان و سایر شرکت کنندگان، راه را برای مشتریان خرده پا هموار کرده و امکان دسترسی آنها را به بازار بین بانکی فراهم ساخته است. امروزه معامله گران شخصی هم قادرند دوشادوش بزرگترین بانکهای جهان، با عملکرد و نرخ مشابهی به معامله بپردازند. به بیان دیگر معامله گران و سرمایه گذاران خصوصی هم قادرند از همان فرصتهایی استفاده کنند که قبلاً در اختیار بانکهای بزرگ بوده است. امروزه فارکس یک فرصت نامحدود برای معامله گران آنلاین ارز است.
در ۲۵ سال اخیر پیشرفتهای ناشی از جهانی سازی تأثیر عمیقی بر بازار ارز داشته و باعث رشد شگفت انگیز این بازار و افزایش چشمگیر تعداد و تنوع معامله گران شده است. این بازار از معاملات درون یک بانک تا معاملات بین مؤسسات بزرگ مالی و تجاری مختلف، گستردگی دارد.
عوامل زیادی در رشد بازار فارکس مؤثر هستند اما مهمترین آنها پیشرفت تکنولوژی و رشد فزاینده سرمایه گذاریهای بینالمللی و برون مرزی هستند. به عنوان مثال تا همین چند سال پیش، بیشتر فعالیتهای تبادلات خارجی آمریکا منحصر به تبادلات بینالمللی کالا و خدمات در جهت اهداف صادراتی و وارداتی بود. حال آن که امروز این محیط در حال تغییر است.
سرمایه گذاری بینالمللی بسیار سریعتر از تجارت در حال پیشرفت است. سرمایه گذاران نهادی، شرکتهای بیمه و صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در کنار بازیگران قدیمی بازار، مانند بانکها و بانکهای تجاری/سرمایهای، به شرکت کنندگان اصلی بازار فارکس تبدیل شدهاند. بازار تبادلات ارز به دلیل پیشرفتهای تکنولوژی، مشمول دموکراسی بیشتری شده است و از معاملات درون بانکی بسیار فرارتر رفته و شرکت کنندگان مختلفی را در بر گرفته است که اهداف متنوعی دارند،
- کسب سودهای کوتاه مدت از نوسانات نرخهای معاملات
- جلوگیری از زیان ناشی از تغییرات نرخهای معاملاتی
- تهیه ارزهای خارجی مورد نیاز برای خرید کالا و خدمات از کشورهای دیگر
از طرف دیگر این شرکت کنندگان بر روی عرضه و تقاضا تأثیر میگذارند و نقش مهمی در تعیین نرخ معاملاتی ایفا میکنند. بنابراین شناخت شرکت کنندگان کلیدی بازار بسیار مهم است. این شرکت کنندگان عبارتاند از بانکهای تجاری/سرمایه گذاری، بانکهای مرکزی، شرکتهای اقتصادی، صندوقهای سرمایه گذاری و مشتریان شخصی و خرده پا.
آشنایی مقدماتی با شرکت کنندگان در بازار فارکس
بانکهای مرکزی Central Banks
بانکهای مرکزی بازیگران مهمی در بازار ارز محسوب میشوند و میتوانند نقش مهمی در نوسانات نرخ معاملات ایفا کنند. این بانکها، بورس باز نیستند و به دو هدف وارد بازار میشوند:
دولتها و بانکهای مرکزی فعالیتهای اقتصادی را بهطور جدی و مداوم پی گیری میکنند تا عرضه پول را در سطوح متناسب با اهداف اقتصادی خود نگه دارند.
شرکت کنندگان تجاری Commercial Participants
با رشد روز افزون جهانی شدن، مؤسسات سرمایه گذاری بیشتر به مبادلات خارجی پرداختهاند و امروزه نقش مهمی در این بازار ایفا میکنند. این مؤسسات از گروههای متنوعی تشکیل شدهاند و شامل مؤسسات سرمایه گذاری کوچک و بزرگ، صادرات و واردات و شرکتهای خدمات مالی هستند. تمایل این مؤسسات برای معاملات خارجی دلایل متعددی دارد. مثلاً مؤسسات چند ملیتی ممکن است برای پرداخت حقوق، هزینه مواد، هزینههای بازیابی، تبلیغات و یا توزیع و فروش کالا در سایر کشورها، احتیاج به مبادله ارز داشته باشند و یا مؤسسات چند ملیتی، از کاهش نرخ ارز که ممکن است در پرداختهای آینده آنها تأثیر گذار باشد، جلوگیری میکنند تا ریسکها را متعادل سازند.
مؤسسات مالی و سرمایه گذاری Fx Funds
عموماً این گروه دارای سرمایههای عظیمی هستند و بسته به میزان سرمایهای که در اختیار دارند به طرق مختلفی در این بازار فعالیت میکنند.
به عنوان مثال ممکن است که این سرمایهها با توجه به اختلاف نرخ بهرههای بانکی در کشورهای مختلف، صرف انجام معاملاتی که اصطلاحاً Carry Trade نامیده میشوند گردند.
گروهی هم رویدادهای جهانی را برآورد کرده و دیدگاه بلند مدت تری در مورد تقویت و یا تضعیف ارز در طی شش ماه آینده مییابند و بر اساس آن اقدام به انجام معاملات بلند مدت مینمایند.
در سالهای اخیر، سهم این گونه سرمایه گذاری در بازار فارکس بسیار افزایش یافته و امروزه سهم معاملات کلی آن در بازار، حدود ۲۰ درصد است. هر چند این گروه به نسبت سایر شرکت کنندگان که تا به حال ذکر شده، تقریباً کوچک هستند ولی میتوانند در نوسانات نرخ ارز تأثیر گذار باشند.
اشخاص Individuals
معاملات خرده فروشی ارز، زمینه تازهای در دنیای تجارت است. تا سال ۱۹۹۶ معاملات ارزهای خارجی فقط در بانکها، مؤسسات و شبکههای شخصی قدرتمند انجام میشد. تا قبل از این زمان، مشتریان خرده پا تنها میتوانستند از طریق بازارهای Futures و Option به معاملات ارزی بپردازند.
اما امروزه به پیدایش بازار آنلاین، مشتریان کوچک و خرده پا میتوانند بهطوری معامله کنند که کاملاً مشابه بازار بین بانکی است. در تجارت آنلاین تفاوت بین قیمت خرید و فروش نسبت به بازار بین بانکی کمی بیشتر است اما عملکرد این سیستم بینظیر است. شرکتها در فضای رقابتی نرخهای پیشنهادی و سفارشات وارد شده را دقیقاً با نرخ مشخص به انجام میرسانند. امروزه مشتریان خرده پا همانند مؤسسات چند ملیتی میتوانند در بازار فارکس شرکت کنند.